Γράφει η ΓΩΓΩ ΚΑΤΣΕΛΗ

Στο σύνολο σχεδόν των προϊόντων οι τιμές έχουν αυξηθεί από 5% έως και 30%, ενώ οι καταναλωτές βάζουν «μαχαίρι» στις δαπάνες βασικών ειδών, καθώς πιέζονται από την εκτόξευση του κόστους της ενέργειας και των καυσίμων, η οποία έχει περιορίσει το διαθέσιμο εισόδημα.

Ολα πάνω

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), η τιμή του κρέατος έχει «τσιμπήσει» κατά 17% σε σχέση με έναν χρόνο πριν, των γαλακτοκομικών κατά 19%, των δημητριακών κατά 12%, των ελαίων κατά 34% και της ζάχαρης κατά 20%. Οπως επισημαίνει το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), «οι αυξήσεις οφείλονται, κυρίως, στην αποδοτικότητα της παραγωγής στις μεγάλες παραγωγούς χώρες και στην αύξηση της ζήτησης από τις χώρες της Ασίας. Αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές».

Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της αλυσίδας «Μασούτης», Γιάννης Μασούτης, δηλώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ότι «εδώ και λίγους μήνες καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές όλων των ειδών, οι οποίες κυμαίνονται από 5% έως 30%». Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι «η αξία του καλαθιού παραμένει σταθερή, καθώς η κατανάλωση έχει μειωθεί κατά 7% σε σχέση με πέρυσι, εξαιτίας των ανατιμήσεων που παρατηρούνται σε ενέργεια, καύσιμα κ.λπ.».

Πάντως, μεσοσταθμικά οι τιμές των βασικών ειδών διατροφής, όπως το αλεύρι, τα ζυμαρικά, το λάδι, τα δημητριακά, καθώς και τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας, έχουν αυξηθεί κατά περίπου 10% σε σχέση με πέρυσι, που και πάλι καταγράφηκαν ανατιμήσεις.

Σύμφωνα με στοιχεία της IRI για τα σούπερ μάρκετ, η μεσοσταθμική αύξηση των τιμών ανήλθε σε 1,9% σε σύγκριση με το 2020. Οι πρώτες ανατιμήσεις στα ράφια άρχισαν στο τέλος του καλοκαιριού και μέχρι το τέλος του έτους «εξαπλώθηκαν» σε όλα τα προϊόντα και, κυρίως, στα τρόφιμα. Ενδεικτικά, οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρήθηκαν στα είδη ατομικής φροντίδας (+5%), στα είδη περιποίησης σπιτιού (+1%) και στα τρόφιμα (+2,1%). Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή των τροφίμων στο σύνολο του τζίρου στα σούπερ μάρκετ ανέρχεται στο 80% και ως εκ τούτου είναι και η κατηγορία που επηρεάζει περισσότερο τις πωλήσεις.

Πάντως, ο κ. Μασούτης εκτιμά ότι το κύμα αυξήσεων τελείωσε και οι καταναλωτές δεν θα δουν τις τιμές να αυξάνονται περαιτέρω. Παράλληλα, επισημαίνει ότι η έστω και αργή αποκλιμάκωση του κόστους της ενέργειας και η δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού τον Μάιο θα αλλάξουν την ψυχολογία των καταναλωτών και η αγορά θα επανακάμψει.

Υποχώρηση πωλήσεων

Για τον Ιανουάριο, τα στοιχεία της IRI δείχνουν υποχώρηση των πωλήσεων, όπως άλλωστε συμβαίνει συνήθως μετά την περίοδο των Χριστουγέννων, γεγονός που επιτάθηκε και με την κακοκαιρία και τις έντονες χιονοπτώσεις, οπότε και χάθηκε ουσιαστικά σχεδόν μία εβδομάδα. Γενικότερα, πάντως, το πρώτο τρίμηνο του έτους δεν προβλέπεται ευοίωνο, καθώς το κόστος ενέργειας και καυσίμων πιέζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς οδηγώντας σε μείωση τόσο του όγκου όσο και της αξίας πωλήσεων στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων, ενώ σημάδια αποκλιμάκωσης αναμένονται στο δεύτερο τρίμηνο.

Τέλος, στελέχη του κλάδου αναζητούν σανίδα σωτηρίας στο φετινό καλοκαίρι, με τις προβλέψεις για την πορεία της τουριστικής κίνησης να είναι ιδιαίτερα θετικές και να ελπίζουν σε επιστροφή στα επίπεδα του 2019.