Οπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο, που έχει στη διάθεσή του ο Ελεύθερος Τύπος, η επίμαχη ρύθμιση, που προσφέρεται… φασόν ακόμη και σε δανειολήπτες, για τους οποίους έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής, προσομοιάζει με εκείνες του νόμου Κατσέλη, συνοδευόμενη, ωστόσο, από μία… προφορική ρήτρα: Μετά το πέρας αυτής οι δανειολήπτες θα πρέπει να αποφασίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούν την περιουσία τους, βάζοντας στο «τραπέζι» τόσο την εθελοντική εκποίηση όσο και τη μίσθωση σε τρίτο του υπέγγυου ακινήτου.

Πιο αναλυτικά, σε στεγαστικό δάνειο, ύψους 102.714 ευρώ, με υποθήκη σε ακίνητο, η εμπορική αξία του οποίου είναι μεγαλύτερη, που κατά τον χρόνο της καταγγελίας έφθασε τις 143.068 ευρώ, η τράπεζα προτείνει:

• Τη διαγραφή οφειλόμενων τόκων, συμβατικών ή υπερημερίας, συνολικού ύψους 39.871 ευρώ, που δεν λογιστικοποιήθηκαν, αδιαφόρως εάν προέκυψαν πριν ή μετά την καταγγελία.

• Τον μη τοκισμό (επιτόκιο 0%) της νέας οφειλής, ύψους 103.197 ευρώ, αρχής γενομένης από την ημερομηνία ρύθμισης και για περίοδο 48 μηνών, με την αποπληρωμή να γίνεται σε συνεχείς μηνιαίες χρεολυτικές δόσεις. Μετά τη λήξη της περιόδου χάριτος η υπολειπόμενη οφειλή θα αποπληρωθεί σε 228 συνεχείς μηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις.

• Την καταβολή από πλευράς του οφειλέτη για μία τετραετία μηνιαίας δόσης, ύψους 100 ευρώ, – ήτοι 4.800 στην 4ετία.

«Σε περίπτωση καταγγελίας της παρούσης ρύθμισης και εφόσον αυτή λάβει χώρα εντός των 48 πρώτων μηνών θα υπολογίζονται αναδρομικά τόκοι για όλη την περίοδο που το δάνειο είχε μηδενικό επιτόκιο. Η τράπεζα, δηλαδή, έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει την παρούσα ρύθμιση, εάν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει τρεις συνεχόμενες δόσεις ή εάν υπάρχει άλλη ληξιπρόθεσμη οφειλή στην ίδια για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από τρεις συνεχόμενους μήνες. Με την καταγγελία, το σύνολο της οφειλής γίνεται ληξιπρόθεσμο και απαιτητό», επισημαίνεται χαρακτηριστικά στο ιδιωτικό συμφωνητικό και προστίθεται: «Τυχόν γενόμενες καταβολές απομειώνουν την οφειλή, ενώ εμπράγματες ή προσωπικές εξασφαλίσεις, που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης, διατηρούνται για την εξασφάλιση του συνόλου της οφειλής».

«Κάθε ρύθμιση είναι σαν μία νέα αγορά του ακινήτου. Επομένως, οι δανειολήπτες θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θέλουν το ακίνητο και εάν αξίζει να πληρώσουν το ποσό, που τους ζητάει η τράπεζα για τη διάσωσή του. Επίσης, θα πρέπει να λάβουν υπόψη την ηλικία τους και κατά πόσο οι κληρονόμοι τους στο μέλλον θα θέλουν να αποδεχτούν ένα τέτοιο δάνειο», σημειώνει στον «Ε.Τ.» ο δικηγόρος, κ. Δημήτρης Αναστασόπουλος, για να προσθέσει: «Διανύουμε μία τελείως νέα εποχή για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι, προκειμένου να τα διατηρήσουν στην κυριότητά τους, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να τα εκμεταλλεύονται, για να αποδίδουν κάποιο εισόδημα. Σε κάθε περίπτωση, οι οφειλέτες θα πρέπει να διαχειριστούν το πρόβλημα με εμπορικούς όρους».

Υπενθυμίζεται ότι με την εθελοντική εκποίηση ο δανειολήπτης προβαίνει οικειοθελώς σε πώληση του υπέγγυου ακινήτου σε τρίτο. Στην περίπτωση που το τίμημα της πώλησης υπολείπεται του συνόλου της οφειλής, ακολουθεί διαγραφή της εναπομένουσας οφειλής. Οσον αφορά στην περίπτωση της μίσθωσης, συναινεί στην ενοικίαση του ακινήτου του, το μηνιαίο ποσό της οποίας δεν αποκλείεται -δεδομένης και της αύξησης των ενοικίων ανά την επικράτεια- να υπερκαλύψει το ύψος της δόσης, που θα προκύψει μετά την περίοδο χάριτος.

Τι προβλέπεται σε περίπτωση αλλαγής στα οικονομικά του δανειολήπτη

Τις… υποχρεώσεις αμφότερων των πλευρών στην περίπτωση που διαπιστωθεί αλλαγή στα οικονομικά του δανειολήπτη ορίζει το συγκεκριμένο έγγραφο ρύθμισης. Ειδικότερα, ο οφειλέτης οφείλει να προσκομίσει εντός 60 ημερών από την ημέρα που θα του ζητηθεί τα πλέον πρόσφατα οικονομικά του στοιχεία (για παράδειγμα, εκκαθαριστικά προηγούμενης χρονιάς, Ε9 κ.λπ.). Εάν από τον έλεγχο διαπιστωθεί βελτίωση της κατάστασης, τότε θα υπάρξει εκ νέου διαπραγμάτευση της ρύθμισης, με την τράπεζα να προειδοποιεί πως «στο ενδεχόμενο που δεν επέλθει συμφωνία ή ο οφειλέτης δεν προσκομίσει στην άνω προθεσμία τα οικονομικά στοιχεία, αναγνωρίζει το δικαίωμά της να εκτοκίζει εφεξής την οφειλή με επιτόκιο, που δεν θα υπερβαίνει το ποσοστό που ίσχυε πριν από τη ρύθμιση».

Στην περίπτωση, ωστόσο, που διαπιστωθεί σημαντική επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη και μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος για ευνοϊκότερη της επίμαχης ρύθμισης, η τράπεζα θα εξετάζει το αίτημα με τραπεζικά κριτήρια.

«Μπλόκο»

«Η παρούσα σύμβαση ρύθμισης διέπει αποκλειστικά την υφιστάμενη έννομη σχέση, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την καταγγελία της σύμβασης. Τυχόν αιτήσεις ρύθμισης της οφειλής μέσω της δικαστικής ή άλλης οδού καθίστανται άνευ αντικειμένου. Ενδικα βοηθήματα ή μέσα, που έχουν ασκήσει οι ενεχόμενοι, καθίστανται -ένεκα και δυνάμει της παρούσας συμφωνίας- άνευ αντικειμένου». Η σχετική πρόβλεψη στο έγγραφο, που παρουσιάζει ο «Ε.Τ.», εξασφαλίζει την παραίτηση των δανειοληπτών, είτε από το δικόγραφο του νόμου Κατσέλη είτε και από μελλοντικές προσφυγές στη Δικαιοσύνη.

Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, πρόκειται για μία προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για τις τράπεζες, προκειμένου να προχωρήσουν στην υποβολή πρότασης ρύθμισης, με τις ίδιες, από την πλευρά τους, να αναστέλλουν τυχόν δικαστικές ενέργειες ή πράξεις εκτέλεσης. «Με την εξαίρεση των ενεργειών, που διασφαλίζουν τα συμφέρονται της τράπεζας (λ.χ. επίδοση διαταγής πληρωμής μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από την έκδοσή της, εμπρόθεσμη τροπή προσημείωσης σε υποθήκη κ.ο.κ.)», καταλήγει το έγγραφο.

Στο… παιχνίδι και οι servicers

Σε ενημέρωση των δανειοληπτών ότι τα προσωπικά τους δεδομένα θα διαβιβασθούν σε servicers προχωρούν οι τράπεζες. Οπως επισημαίνεται, «για την εκτέλεση της σύμβασης και της ρύθμισης, μέχρι και την ολοσχερή εξόφληση κάθε οφειλής, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της τράπεζας και την προάσπιση των συμφερόντων της είναι δυνατόν να διαβιβασθούν τα προσωπικά δεδομένα σε Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ) ή σε Εταιρίες Ενημέρωσης Οφειλετών, με σκοπό την ενημέρωση σε περίπτωση ληξιπρόθεσμης οφειλής». Υπενθυμίζεται ότι -προσώρας- άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) έχουν λάβει 18 servicers, οι οποίοι θα κληθούν την προσεχή διετία να αναλάβουν την διαχείριση περίπου 50 δισ. ευρώ «κόκκινων» δανείων.

Νέες ρυθμίσεις με «σπάσιμο και πάγωμα»

Την πρόθεσή τους να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια συνεννόησης με τους δανειολήπτες των «κόκκινων» στεγαστικών, πριν προχωρήσουν στην πώλησή τους σε funds, εκφράζουν οι τράπεζες.

«Το στεγαστικό χαρτοφυλάκιο πρέπει να ρυθμιστεί και όχι να πωληθεί», σχολιάζουν, δοθείσης ευκαιρίας, υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη, παραπέμποντας στα πρόσφατα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) βάσει των οποίων σχεδόν 5 στα 10 (ποσοστό 44,7%) στεγαστικά, σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, παραμένουν εκτός ρύθμισης. «Τα ιδρύματα πλέον διαθέτουν τα ειδικά εργαλεία, που τους επιτρέπουν να προχωρήσουν σε “κουρέματα” και μακροπρόθεσμες λύσεις», προσθέτουν χαρακτηριστικά και καταλήγουν: «Αυτές θα βοηθήσουν τους δανειολήπτες να πληρώσουν τα δάνειά τους».

Προς αυτή την κατεύθυνση σύσσωμη η αγορά προωθεί προγράμματα, που περιλαμβάνουν «σπάσιμο», «πάγωμα» και «κούρεμα» του δανείου αλά ιρλανδικά. Η Εθνική Τράπεζα, μάλιστα, έχει – εδώ και έναν μήνα- λανσάρει το διάδοχο μοντέλο αυτού που ακούει στο όνομα Split&Settle. «Είναι πιο γενναιόδωρο και περισσότερο κατανοητό για τους δανειολήπτες σε σύγκριση με τα άλλα εργαλεία αναδιαρθρώσεων», ανέφεραν στελέχη της τράπεζας, στο πλαίσιο παρουσίασής του στους ξένους επενδυτές στο Λονδίνο. Ειδικότερα, προσφέρει άφεση χρέους της τάξεως του 40%, λαμβάνοντας υπόψη το Loan To Value (LTV), την υψηλότερη, δηλαδή, αξία που έχει το δάνειο σε σχέση με το υποκείμενο ακίνητο. Στην ουσία, δηλαδή, δίνει τη δυνατότητα αποπληρωμής ενός ποσού, που είναι χαμηλότερο από την τρέχουσα εμπορική αξία. Σε δάνειο, ύψους 140.000 ευρώ, αξία ακινήτου στις 100.000 ευρώ και μηνιαία δόση 637 ευρώ, η ΕΤΕ προσφέρει «σπάσιμο» σε δύο μέρη (40.000 ευρώ και 100.000 ευρώ αντίστοιχα). Ο οφειλέτης καλείται να αποπληρώσει 88.000 ευρώ (το 20% του πρώτου μέρους και το 80% του δεύτερου μέρους), με τις 52.000 ευρώ να διαγράφονται («κούρεμα» 37%) και τη δόση να ρυθμίζεται αυτομάτως στα 400 ευρώ/μήνα.

Η ανταπόκριση από πλευράς των δανειοληπτών υπήρξε, σύμφωνα με στελέχη της ΕΤΕ, κάτι παραπάνω από θετική, αφού μέσα σε μόλις 30 ημέρες καταγράφηκαν 50% περισσότερες αιτήσεις ένταξης. Αξίζει να επισημανθεί πως με το Split&Settle η τράπεζα προβλέπει ότι θα ρυθμίσει δάνεια, ύψους 800 εκατ. ευρώ το 2019 και έως ένα δισ. ευρώ το 2020.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι υπόλοιπες τράπεζες, χωρίς, ωστόσο, να εγκαταλείπουν τα σχέδιά τους για τιτλοποιήσεις. Η Eurobank, για παράδειγμα, βρίσκεται στην τελική ευθεία, προκειμένου να ολοκληρώσει τη διάθεση «κόκκινων» δανείων, ύψους 9,5 δισ. ευρώ (project Pillar και Cairo). Πρόκειται για συνολικά 84.000 στεγαστικά και καταναλωτικά, με προσημείωση ακινήτου, με τις σχετικές αποφάσεις να αναμένονται περί τα τέλη του ερχόμενου μήνα.

Από το ένθετο Οικονομία της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής