Ο όρος «στείρωση» είναι μια λέξη που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αφαίρεση τμήματος ή ολόκληρου του γεννητικού συστήματος και για τα δύο φύλα, αρσενικό ή θηλυκό, για έναν σκύλο ή μία γάτα. Στα αρσενικά ζώα ιατρικώς καλείται ορχεκτομή και στα θηλυκά ζώα ονομάζεται ωοθηκυστερεκτομή. Τα μη στειρωμένα ζωάκια αποκαλούνται ακέραια.
Αν και έχει σημειωθεί πρόοδος τα τελευταία χρόνια τόσο στην κτηνιατρική όσο και ως προς τη φιλοζωία, δυστυχώς εκατομμύρια σκύλοι και γάτες παγκοσμίως υποβάλλονται σε ευθανασία κάθε χρόνο συμπεριλαμβανομένων κουταβιών και μικρών σε ηλικία γατών λόγω της ανεξέλεγκτης αναπαραγωγής αδέσποτων αλλά και δεσποζόμενων ζώων. Τα καλά νέα είναι πως όλη αυτή την αποκαρδιωτική «|λύση» του μεγάλου πληθυσμού τους μπορείτε να την αλλάξετε ή έστω να την επηρεάσετε, στειρώνοντας τα δικά σας ζωάκια και βοηθώντας ο καθένας προσωπικά στη στείρωση των αδέσποτων ζώων.
Με τη στείρωση του κατοικίδιου ζώου σας επιτυγχάνεται η αποφυγή ανεπιθύμητων κυήσεων. Επιπλέον, μελέτες έχουν επανειλημμένα δείξει ότι οι στειρωμένοι σκύλοι και οι γάτες ζουν περισσότερο, κατά μέσο όρο, από μη στειρωμένους σκύλους και γάτες. Αυτό το πλεονέκτημα πιθανότατα οφείλεται στα οφέλη για την υγεία (αποτροπή καρκίνου γεννητικών οργάνων κ.ά.) και τη βελτίωση της συμπεριφοράς των στειρωμένων ζώων.
Στείρωση – Πώς γίνεται η διαδικασία
Η στείρωση είναι η αφαίρεση των αναπαραγωγικών οργάνων από το σώμα του ζώου, στον αρσενικό σκύλο ή στον αρσενικό γάτο αφαιρούνται οι όρχεις και στον θηλυκό σκύλο ή στη θηλυκή γάτα αφαιρούνται οι δύο ωοθήκες και η μήτρα. Το στειρωμένο ζώο συνεπάγεται χειρουργική επέμβαση υπό γενική αναισθησία για την αφαίρεση των οργάνων που απαιτούνται για την αναπαραγωγή. Στα αρσενικά οι όρχεις αφαιρούνται με τομή στο όσχεο (ουσιαστικά μένει μόνο ο σάκος που ονομάζεται όσχεο) και στα θηλυκά αφαιρούνται οι ωοθήκες καθώς και η μήτρα ύστερα από τομή στην κοιλιακή χώρα (μέση γραμμή). Αυτό σημαίνει πως τα ζωάκια δεν είναι πλέον σε θέση να αναπαραχθούν και να παράγουν απογόνους. Είναι μια μόνιμη διαδικασία και δεν υπάρχει τρόπος να αντιστραφεί.
Η στείρωση γίνεται επιτρεπτή, σύμφωνα με τους κτηνιάτρους, στην ηλικία της εφηβείας. Για τα αρσενικά γατάκια από τους 6 μήνες ζωής και μετά, για τα θηλυκά γατάκια από τους 6 μήνες ζωής και μετά επιλέγοντας τη χρονική στιγμή που είναι μακριά από τον οίστρο (διόγκωση των αγγείων του γεννητικού συστήματος και εν δυνάμει αύξηση των πιθανοτήτων για αιμορραγίες κατά τη διάρκεια του χειρουργείου), για τα αρσενικά σκυλάκια από τους 6-7 μήνες ζωής και άνω, με τους περισσότερους κτηνιάτρους να υποστηρίζουν ότι προτιμούν να πραγματοποιήσουν ορχεκτομή σε αρσενικούς σκύλους άνω του έτους, και, τέλος, για τα θηλυκά σκυλάκια από τους 6-7 μήνες ζωής και άνω, δηλαδή πριν από τον 1ο οίστρο ή μετά τον 1ο οίστρο (δεν στειρώνονται θηλυκοί σκύλοι, εκτός εξαιρέσεων, ενώ είναι σε οίστρο για τον λόγο των αυξημένων πιθανοτήτων αιμορραγιών κατά τη διάρκεια του χειρουργείου).
Ολα αυτά τα όρια δεν αποτελούν πανάκεια και ανάλογα με την κάθε περίπτωση τροποποιούνται είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω από τον χειρουργό κτηνίατρο.
Η στείρωση είναι χειρουργική διαδικασία, όπως είπαμε, που χρειάζεται γενική αναισθησία. Για τον λόγο αυτό πρέπει να προηγηθεί ένας ολοκληρωμένος προεγχειρητικός έλεγχος που περιλαμβάνει αιματολογική εξέταση, βιοχημικές εξετάσεις και υπέρηχο καρδιάς. Σε πολλές περιπτώσεις κρίνεται αναγκαίο να γίνουν και επιπρόσθετες εξετάσεις, όπως για τα λοιμώδη νοσήματα του σκύλου (Leishmania, Erlichia, Anaplasma, Babesia κ.ά.) και της γάτας (FIP, FeLV, FIV, Mycoplasma κ.ά.), υπέρηχος κοιλίας καθώς και γενική και καλλιέργεια ούρων.
Τα οφέλη
Τα οφέλη της στείρωσης είναι πολλά. Οσον αφορά τα θηλυκά σκυλάκια και γατάκια αποφεύγονται οι παθολογικές συλλογές της μήτρας (πυομήτρα, υδρομήτρα, αιμομήτρα κ.ά.), η κυστική υπερπλασία του ενδομήτριου, οι διάφορες παθολογικές καταστάσεις των ωοθηκών (πολυκυστική νόσος ή νεοπλασίες) καθώς και ο καρκίνος των μαστών.
Σχετικά με τον καρκίνο των μαστών στους θηλυκούς σκύλους, έρευνες έχουν δείξει πως με τη στείρωση, όταν γίνει πριν από τον πρώτο οιστρικό κύκλο του σκύλου, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των μαστών είναι περίπου στο 0,5%, με στείρωση μετά τον 1ο οιστρικό κύκλο 8%, με στείρωση μετά τον 2ο οιστρικό κύκλο 20% και άνω.
Οσον αφορά τους αρσενικούς σκύλους έρευνες έχουν δείξει πως η ορχεκτομή αποτρέπει την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη που παρατηρείται στο 50% των ακέραιων σκύλων μέχρι την ηλικία των 5 ετών. Επίσης, η ορχεκτομή αποτρέπει και άλλες ασθένειες όπως είναι η προστατίτιδα, οι προστατικές κύστεις, η ορχίτιδα , η περινεϊκή κήλη κ.ά.
Ολα τα πράγματα στη ζωή έχουν δύο όψεις, το ίδιο και η στείρωση. Σκύλοι μεγαλόσωμων φυλών (π.χ. Labrador, Boxer, Pitbull κ.ά.) που ζυγίζουν πάνω από 15 κιλά έχουν σημαντικά αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης διαταραχών στον σφικτήρα της ουρήθρας σε σύγκριση με τους σκύλους μικρόσωμων φυλών (Yorkshire Terrier, Maltese, Chihuahua κ.ά.). Παρόλο που έχει παρατηρηθεί μεγάλος κίνδυνος σε θηλυκούς σκύλους που υποβλήθηκαν σε ωοθηκυστερεκτομή πριν απ’ την ηλικία των 3 μηνών σε σύγκριση με εκείνους που στειρώθηκαν κατά την ηλικία των 3 έως 12 μηνών, οι έρευνες δεν μπορούν να αποδείξουν ακόμα τη σύνδεση μεταξύ ηλικίας κατά την ωοθυκυστερεκτομή και του κινδύνου ανάπτυξης διαταραχών στον σφικτήρα της ουρήθρας.
Επίσης, ένας αρνητικός παράγοντας της στείρωσης είναι η παχυσαρκία. Με τη στείρωση τόσο στις γάτες όσο και στους σκύλους και των δύο γενών, λόγω της μείωσης των ορμονών του γεννητικού συστήματος, μειώνεται ο μεταβολισμός και μπορεί να εμφανισθεί παχυσαρκία. Η παχυσαρκία με τη σειρά της αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεαρθρίτιδας. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως οι διατροφικές συνήθειες του ζώου και η καθημερινή άσκηση είναι παράγοντες σημαντικοί κατά της παχυσαρκίας.
Επιπλέον, για την πρώιμη στείρωση έρευνες έχουν δείξει πως μπορεί να επιφέρει μυοσκελετικά προβλήματα. Μεγαλόσωμοι σκύλοι, που στειρώθηκαν σε ηλικία μικρότερη των 6 μηνών, εμφάνισαν τριπλάσια πιθανότητα τραυματισμού ή ρήξης των χιαστών συνδέσμων.
Στο άρθρο αυτό αποτυπώθηκαν όλες οι εκδοχές της στείρωσης, τα θετικά καθώς και τα αρνητικά της. Αυτό που ως κτηνίατρος θα ήθελα να κρατήσουν οι αναγνώστες του άρθρου είναι πως η στείρωση είναι μια χειρουργική επέμβαση υπό γενική αναισθησία, άρα όχι μια αμελητέα διαδικασία, αλλά πρέπει να αρχίσει να υπάρχει στο πρόγραμμα όλων των ιδιοκτητών ζώων συντροφιάς, καθώς τα οφέλη της είναι σαφώς περισσότερα από τα μειονεκτήματα, αφού μπορεί να σώσει ζωές, τις ζωές των γούνινων παιδιών σας.
Ειδήσεις σήμερα
Time: Χαμός στο Οβάλ Γραφείο – Ο Ντόναλντ Τραμπ «επέστρεψε» φέρνοντας… πανικό
The Voice: Η Σοφία Χριστοφορίδου είναι μεγάλη νικήτρια του μουσικού σόου [βίντεο]