Υλικά

300 γραμμ. αμπελόφυλλα φρέσκα
200 γραμμ. καστανό ρύζι
200 γραμμ. μέτρια, ξερά κρεμμύδια
5 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
15 γραμμ. μαϊντανό
15 γραμμ. άνηθο
2 κορφές από δυόσμο
Χυμός από 1 λεμόνι
1 ολόκληρο λεμόνι
Αλάτι, πιπέρι
Λίγους σπόρους μπαχάρι
Φρέσκα αμπελόφυλλα για το γαρνίρισμα (προαιρετικά)

Διαδικασία

Γεμίζετε μία μεγάλη κατσαρόλα με νερό και αφήνετε να πάρει βράση. Αν χρησιμοποιήσετε φρέσκα αμπελόφυλλα, τα ξεχωρίζετε ένα ένα, τα ξεβγάζετε με νερό και τα ζεματίζετε για 2΄ μέσα στο βραστό νερό. Αν χρησιμοποιήσετε αμπελόφυλλα σε βάζο, τα ξεχωρίζετε και πάλι ένα ένα και τα ξεβγάζετε με νερό.

Τα ρίχνετε στην κατσαρόλα για 5΄-8΄ λεπτά. Και στις δύο περιπτώσεις τα βγάζετε με μία τρυπητή κουτάλα και τα αφήνετε σε καθαρή πετσέτα για να στραγγίσουν καλά. Ξεπλένετε το καστανό ρύζι μέσα σε ένα σουρωτήρι κάτω από το νερό της βρύσης και το στραγγίζετε καλά.

Καθαρίζετε τα κρεμμύδια και τα τρίβετε στη χοντρή πλευρά του τρίφτη. Τα ρίχνετε σε ένα μικρό μπολ. Ζεσταίνετε 3 κ.σ. ελαιόλαδο, προσθέτετε το τριμμένο κρεμμύδι και το ρύζι και συνεχίζετε το ελαφρύ σοτάρισμα μέχρι το ρύζι να γίνει διάφανο. Προσθέτετε 400 ml νερό και το μπαχάρι. Σκεπάζετε την κατσαρόλα, χαμηλώνετε τη φωτιά και σιγοβράζετε για 15΄, ανακατεύοντας τακτικά, μέχρι να βράσει σχεδόν το ρύζι.

Στο μεταξύ, ξεβγάζετε σε κρύο νερό το μαϊντανό, τον άνηθο και το δυόσμο και τινάζετε για να στραγγίξουν καλά τα φυλλαράκια. Τα ψιλοκόβετε και τα προσθέτετε στο μίγμα του μαγειρεμένου ρυζιού. Αρχίζετε το τύλιγμα με τον ακόλουθο τρόπο: τοποθετείτε το κάθε φύλλο που θα γεμίσετε σε μία επίπεδη, καθαρή επιφάνεια και αφαιρείτε, αν χρειάζεται, το κοτσάνι που μπορεί να είναι σκληρό.

Τοποθετείτε μία κουταλιά του γλυκού γέμιση στο κέντρο του φύλλου και τυλίγετε πρώτα από κάτω προς τα πάνω, περιλαμβάνοντας και τα πλαϊνά. Το μέγεθος του κάθε ντολμά πρέπει να είναι από μικρό έως μέτριο, γι’ αυτό τυλίγετε κάπως σφικτά τα ντολμαδάκια, χωρίς να βάζετε πολλή γέμιση μέσα.

Τα τοποθετείτε σφικτά το ένα δίπλα στο άλλο σε μία μεγάλη, φαρδιά και σχετικά ρηχή κατσαρόλα σε στρώσεις. Προσθέτετε το χυμό του λεμονιού και το υπόλοιπο ελαιόλαδο. Τοποθετείτε πάνω από τα ντολμαδάκια ένα αναποδογυρισμένο πιάτο και προσθέτετε όσο νερό χρειάζεται για να το σκεπάσουμε.

Σιγοβράζετε για 1 ώρα σε χαμηλή φωτιά, μέχρι να απορροφηθεί το περισσότερο νερό. Αποσύρετε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αφήνουμε το φαγητό να κρυώσει εκτός φωτιάς για άλλη μία ώρα. Σερβίρετε καλύπτοντας ένα πιάτο με φρέσκα αμπελόφυλλα και τοποθετώντας από πάνω τα ντολμαδάκια.