Στο εξωτερικό η είδηση αντιμετωπίζεται με ικανοποίηση θεωρώντας ότι συνεισφέρει στην αποκατάσταση της ηρεμίας στα Βαλκάνια με το βάρος να μετατοπίζεται πλέον στις ταραγμένες σχέσεις Γιουγκοσλαβίας–Σοβιετικής Ένωσης, ενώ κάποιοι θεωρούν σημαντικό τον κατευναστικό ρόλο του ΟΗΕ.

Εκτός όμως του στρατιωτικού πεδίου πότε λήγει ουσιαστικά ο εμφύλιος ;Κάποιοι οριοθετούν αυτό το τέλος όταν η ΕΔΑ, ως ανεπίσημο κόμμα της αριστεράς, γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση στις εκλογές του 1958. Άλλοι στη μεταπολίτευση με την νομιμοποίηση του ΚΚΕ, ή στην χειραψία των αντιπάλων στρατηγών Τσακαλώτου- Βαφειάδη που ακολουθεί την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης από την Βουλή το 1982. Σίγουρα όμως ο απόλυτος συμβολισμός συμφιλίωσης έρχεται το 1989 με την ιστορική συγκυβέρνηση Ν.Δ- ΚΚΕ την οποία ακολουθεί το συμβολικό κάψιμο των φακέλων κοινωνικών φρονημάτων.

Ανεξαρτήτως όμως χρόνου στρατιωτικής έκβασης, πολιτικής νομιμοποίησης και ουσιαστικής κοινωνικής συμφιλίωσης, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο εμφύλιος 1946- 1949, με όσα προηγούνται και ακολουθούν αποτελεί, ουσιαστική τροχοπέδη στην  ανάπτυξη της χώρας και ομαλής ένταξής της στο παγκόσμιο μεταπολεμικό  περιβάλλον.

Εκτός των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων μέσα στη χώρα, την ολοκληρωτική καταστροφή της οικονομικής ζωής του τόπου και την διάρρηξη του πολιτικοκοινωνικού ιστού, συγκλονιστικοί είναι οι αριθμοί των ανθρώπινων απωλειών.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε, ότι το σύνολο των –κατά προσέγγιση – θυμάτων Εθνικού και Δημοκρατικού Στρατού φτάνει τα 70.000 άτομα, νούμερο που δεν πλησιάζουν όλες οι στρατιωτικές απώλειες των πολέμων του ελληνισμού στον 20^ο αιώνα (Βαλκανικοί, Μικρασιατική Εκστρατεία,  1940- 1944)…

Σε κάθε περίπτωση, ο εμφύλιος και ότι επακολουθεί αποτελεί την κορυφαία αποτυχία του πολιτικού μας συστήματος τον 20^ο αιώνα να διαχειριστεί με ειρηνικό και ορθολογικό τρόπο τις αντιθέσεις και διαφωνίες του.