Ενενήντα οκτώ χρόνια συμπληρώνονται από ένα στρατιωτικό κίνημα που έχει πολλά κοινά στοιχεία με τo αντίστοιχο που έγινε πριν μερικά χρόνια στη Τουρκία .

Είναι πρόχειρα προετοιμασμένο, και η αποτυχία του δίνει άλλοθι στους κυβερνώντες για «ξεκαθάρισμα» πολιτικών λογαριασμών εξαπολύοντας διωγμό κατά χιλιάδων αντιφρονούντων.

[fwduvp preset_id=”test” playlist_id=”Test”]

Το κίνημα Στρατού και Ναυτικού της 11ης Σεπτεμβρίου 1922 των Πλαστήρα, Γονατά και Φωκά παίρνει τα ηνία της χώρας, σχηματίζει πολιτική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Σωτήριο Κροκιδά, αλλά ουσιαστικά η χώρα κυβερνάται από επαναστατική επιτροπή της οποίας ηγείται ο Νικόλαος Πλαστήρας.

Στρατιωτικές μονάδες πιστές στην Επαναστατική Κυβέρνηση, στήνουν πολυβόλα στη πλατεία Συντάγματος, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.

Πριν στεγνώσει η μελάνι της προκήρυξης εκλογών για τις 16 Δεκεμβρίου 1923, τα μεσάνυχτα μεταξύ 21ης και 22ας Οκτωβρίου ξεσπά στρατιωτικό πραξικόπημα, από ομάδα κατώτερων αντιβενιζελικών αξιωματικών γνωστή ως «Οργάνωση Ταγματαρχών», με επικεφαλής τους υποστράτηγους Γεώργιο Λεοναρδόπουλο και Παναγιώτη Γαργαλίδη, τον Συνταγματάρχη Γεώργιο Ζήρα με την παρασκηνιακή καθοδήγηση του μετέπειτα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά.

Οι προκηρύξεις που ρίχνονται από αεροπλάνα στη πρωτεύουσα, ζητούν παραίτηση της κυβέρνησης και σχηματισμό νέας «…εμπνέουσαν γενικήν εμπιστοσύνην», που πρέπει να διενεργήσει άμεσα εκλογές με βάση τον εκλογικό νόμο που υπήρχε πριν το κίνημα του 1922.

Συλληφθέντες αξιωματικοί του κινήματος μεταφέρονται με βάρκες στον Πειραιά για να δικαστούν.

Η Επαναστατική Κυβέρνηση παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό της αντιδρά γρήγορα με σκληρά μέτρα : Χαρακτηρίζει το κίνημα αντεπανάσταση, διατάσει την άμεση κατάσχεση των εφημερίδων που δημοσιεύουν την προκήρυξη, επαναφέρει το Στρατιωτικό Νόμο, υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας μετά της 10 το βράδυ με τους παραβάτες να παραπέμπονται στο Στρατοδικείο, ενώ επιτάσσονται τα αυτοκίνητα.

Ελάχιστες ημέρες μετά την κήρυξή του, το κίνημα καταπνίγεται, οι πρωταίτιοι καταδικάζονται σε θάνατο ( οι ποινές δεν εκτελούνται ποτέ), ενώ ξεσπά κύμα διώξεων αντιφρονούντων, που, εκτός από πολιτική αστάθεια, δημιουργεί κλίμα ανασφάλειας σε χιλιάδες αντιβενιζελικούς, όπως περιγράφεται στις εφημερίδες :«Κοιμώνται και εγείρονται με μιαν μόνην σκέψιν :Ότι πρόκειται να συλληφθούν».

Ο Νικόλαος Πλαστήρας φάνηκε ικανός διαχειριστής της έκτακτης κατάστασης μετά το κίνημα, αλλά απέτυχε στα επόμενα δύο κινήματα που προκάλεσε ο ίδιος το 1933 και το 1935.