Υπάλληλος της επιχείρησης που βρίσκεται εκείνη την ώρα στο κτίριο και ελέγχει τις ταμειακές μηχανές ακούει έναν μεγάλο κρότο. Ανοίγοντας το παράθυρο πιστεύοντας ότι θα δει κάποιο τρακάρισμα, βλέπει να πετάγονται φλόγες από τον 5ο όροφο του κτιρίου όπου βρίσκεται, ενώ παράλληλα πέφτουν τζάμια στον δρόμο. Την επόμενη μισή ώρα όλοι οι όροφοι του «Μινιόν» τυλίγονται στις φλόγες, οι οποίες υποβοηθούνται από τις εύφλεκτες ύλες του κτιρίου, που είναι υπερφορτωμένο με εορταστικά είδη.

Καπνοί

Πέντε λεπτά αργότερα, ο νυχτοφύλακας του πολυκαταστήματος «Κατράντζος Σπορ», που βρίσκεται λίγα μέτρα παρακάτω, στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Αιόλου, βλέπει να κατεβαίνουν καπνοί από τους επάνω ορόφους στο ισόγειο. Οταν φτάνει με το ασανσέρ στον πέμπτο όροφο, τον βλέπει πνιγμένο στους καπνούς. Κατεβαίνει τρέχοντας από τις σκάλες στο ισόγειο, αλλά δεν μπορεί να τηλεφωνήσει, αφού το τηλεφωνικό κέντρο στον πέμπτο έχει πιάσει φωτιά. Πλέον, τις επόμενες ώρες η πρωτεύουσα ζει τα δικά της «εμπορικά Δεκεμβριανά»…

Στο κέντρο της πόλης επικρατεί πανικός, ιδίως σε γειτονικά με τα φλεγόμενα κτίρια, με τους ιδιοκτήτες τους να παρατηρούν τη φορά του αέρα παρακαλώντας να μη στρέψει τις φλόγες προς τα καταστήματά τους, ενώ εκκενώνονται εσπευσμένα ξενοδοχεία με τουρίστες. Η Τροχαία αποκλείει κάθε πρόσβαση στο κέντρο, ενώ η ΔΕΗ κόβει το ρεύμα σε όλη την περιοχή. Οι φωτιές στα δύο πολυκαταστήματα απλώνονται αστραπιαία παντού μέσα σε μια κόλαση εκρήξεων. Είναι τέτοια η θερμότητα που εκπέμπεται από τα φλεγόμενα κτίρια που το νερό που ρίχνεται από τις πυροσβεστικές μάνικες εξατμίζεται πριν φτάσει στον στόχο του.

Κινητοποίηση

Το βράδυ αυτό οργανώνεται η μεγαλύτερη κινητοποίηση στην ιστορία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας εντός κέντρου, αφού για πρώτη φορά οι πυροσβέστες αντιμετωπίζουν τόσο εκτεταμένες πυρκαγιές σε πολυώροφα κτίρια σε δύο παράλληλα μέτωπα. Πάνω από 50 πυροσβεστικά οχήματα από Αθήνα και Πειραιά προσπαθούν να ελιχθούν μέσα σε δεκάδες μέτρα αστικού ιστού, ενώ τους 135 πυροσβέστες συνδράμουν δυνάμεις της Αστυνομίας, της Ασφάλειας, της Τροχαίας, ακόμη και των ΜΑΤ.

Επιστρατεύονται εσπευσμένα δεκάδες εκπαιδευόμενοι πυροσβέστες της Πυροσβεστικής Σχολής, πλησιάζοντας, έτσι, τον αριθμό των ανδρών που συμμετέχουν στη γιγάντια επιχείρηση στους 500. Οι περισσότεροι από αυτούς διαθέτουν ελλιπή για την περίσταση εξοπλισμό. Χαρακτηριστικά, ένας Δανός τουρίστας λέει σε ρεπόρτερ εφημερίδας: «Οι πυροσβέστες δεν έχουν την κατάλληλη στολή για την αντιμετώπιση μιας πυρκαγιάς. Ενας πυροσβέστης φοράει απλά σκαρπίνια».

Στις 4.30 τα ξημερώματα φτάνουν έξω από τα μαγαζιά τους οι ιδιοκτήτες των «Μινιόν» και «Κατράντζος Σπορ», Γεωργακάς και Κατράντζος αντίστοιχα, που ενημερώνουν την Πυροσβεστική πως στα υπόγεια των δύο κτιρίων είναι αποθηκευμένοι δεκάδες τόνοι πετρελαίου για τη χειμερινή θέρμανση. Μπροστά στον κίνδυνο ανατίναξης ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων με ανυπολόγιστες συνέπειες, οι νέες εντολές της Πυροσβεστικής είναι όλες οι ποσότητες του νερού να ρίχνονται πλέον στα ισόγεια, ώστε να μην υπερθερμανθούν οι δεξαμενές πετρελαίου, και να αφεθεί η φωτιά να ολοκληρώσει την καταστροφή των πάνω ορόφων. Ενας αξιωματικός της Πυροσβεστικής ακούγεται να φωνάζει στους συναδέλφους του: «Ρίξτε με όλες τις μάνικες στα χαμηλά. Αν η φωτιά κατέβει κάτω, θα καούμε όλοι σαν τα ποντίκια».

Καταγγελία

Λίγο πριν από τις 5 τα χαράματα στον χώρο της καταστροφής φτάνει ο πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης, ενώ την ίδια ώρα ο ιδιοκτήτης του «Μινιόν», Γιάννης Γεωργακάς, που παρακολουθεί την καταστροφή αγκαλιά με τη σύζυγό του, κάνει δηλώσεις: «Πάθαμε ζημιά δύο δισεκατομμυρίων δρχ. μόνο σε αξία εμπορευμάτων. Πρόκειται για ανεπανόρθωτη καταστροφή. Το κατάστημα ήταν ασφαλισμένο μόνο για 200 εκατ. δρχ. Η ενέργεια ήταν μελετημένη. Τις τελευταίες ημέρες είχαμε πάρει πολλά ανώνυμα τηλεφωνήματα με απειλητικό περιεχόμενο που τα θεωρήσαμε φάρσες».

Τέλος, ο ιδιοκτήτης του «Μινιόν», αφού εκφράζει την ικανοποίησή του για το άμεσο τηλεφώνημα συμπαράστασης από τον πρωθυπουργό, δηλώνει ότι, παρά την καταστροφή, κανένας από τους 750 υπαλλήλους του δεν θα απολυθεί ούτε θα μειωθεί ο μισθός του, ενώ οι 250 έκτακτοι εργαζόμενοι θα αποζημιωθούν κανονικά.

Στο κτίριο του «Κατράντζος Σπορ» τα πράγματα είναι χειρότερα, αφού, εκτός της δεδομένης καταστροφής εμπορευμάτων αξίας 800 εκατ. δρχ., κατά τον ιδιοκτήτη, υπάρχει άμεσο πρόβλημα στατικότητας του κτιρίου. Οι αλουμινοκατασκευές λυγίζουν και διαλύονται από τη θερμότητα, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες στο εσωτερικό οδηγούν σε σταδιακή κατάρρευση των εσωτερικών τοιχωμάτων. Πράγματι, στις 4 το πρωί η επί της Σταδίου πρόσοψη καταρρέει στη μέση του δρόμου, λίγη ώρα μετά ακολουθούν ο 7ος και ο 8ος όροφος και εν συνεχεία οι υπόλοιποι. Η βροχή που πέφτει το ξημέρωμα βοηθά στο σβήσιμο της πυρκαγιάς, αλλά επιβαρύνει το ίδιο το κτίριο.

Σενάρια πάνω από τις στάχτες 

Οι φήμες και οι «πληροφορίες» για τους εμπρηστές και τους σκοπούς τους δίνουν και παίρνουν από το πρώτο κιόλας βράδυ… Η διασπορά «ειδήσεων» την ίδια νύχτα περί αντίστοιχων εμπρησμών σε μεγάλα εμπορικά καταστήματα της επαρχίας δίνει την ευκαιρία να μιλήσουν κάποιοι για εν εξελίξει οργανωμένο σχέδιο αποσταθεροποίησης της χώρας. Στις 7.30 το πρωί τηλεφώνημα αγνώστου σε εφημερίδες αναφέρει ότι την ευθύνη των εμπρησμών αναλαμβάνει η οργάνωση «Οκτώβρης 1980». Σε προκήρυξη που ακολουθεί τις επόμενες ημέρες η πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση καταγγέλλει τον τρόπο λειτουργίας των πολυκαταστημάτων μιλώντας για εκμετάλλευση και καταπίεση των εργαζομένων σε αυτά, ενώ καταλήγει με «επαναστατικές» οδηγίες: «Να απαλλοτριώνουμε ό,τι χρειαζόμαστε για τις ανάγκες μας από τα αφεντικά. Ο,τι δεν μπορούμε ή δεν χρειαζόμαστε να το απαλλοτριώνουμε, να το καταστρέφουμε, γιατί η μόνη χρησιμότητά του είναι να δίνει κέρδη στα αφεντικά-ιδιοκτήτες».

Η προκήρυξη δημιουργεί μεγάλες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στις άλλες ένοπλες τρομοκρατικές ομάδες ένοπλης βίας, με κάποιες εξ αυτών να διαχωρίζουν τη θέση τους έναντι αυτών των ενεργειών. Αλλοι μιλούν για προβοκατόρικες ενέργειες, για προβοκάτσιες της Αστυνομίας, ενώ δεν λείπουν οι αναφορές σε σοβιετικό «δάκτυλο». Κι ενώ ο «επαναστατικός» διάλογος συνεχίζεται, έξι μήνες μετά, στις 3 Ιουνίου 1981, πυρπολούνται ταυτόχρονα τα καταστήματα «Κλαουδάτος» στην πλατεία Δημαρχείου και «Ατενέ» στην οδό Σταδίου, στις 4 Ιουλίου το πολυκατάστημα «Δραγώνας» στην οδό Αιόλου και τρεις ημέρες μετά το πολυκατάστημα «Λαμπρόπουλος» στον Πειραιά.

Οι ένοχοι των εμπρησμών δεν βρίσκονται ποτέ, αλλά σίγουρα ο «θεμέλιος λίθος» της αποκαθήλωσης του ελληνικού εμπορίου της πρωτεύουσας και των μικρεμπόρων προμηθευτών του έχει μπει, παράλληλα με τη σταδιακή απαξίωση του εμπορικού κέντρου. Παράλληλα, ο δρόμος των πολυεθνικών υπερκαταστημάτων και των εισαγόμενων προϊόντων είναι πλέον ανοιχτός και περνά -στην κυριολεξία- πάνω από τις στάχτες του ελληνικού λιανεμπορίου…