Η είδηση του θανάτου της συγκλονίζει την Ελλάδα, αφήνοντας ένα κενό τόσο στην πολιτική σκηνή όσο και στις καρδιές των ανθρώπων που την γνώρισαν.
Η διετία που όρισε το μέλλον της ήταν το 1993-94, που με διαφορά λίγων μηνών έχασε τους γονείς της από καρκίνο. Η βαριά κληρονομιά του ονόματός της από τον σπουδαίο πολιτικό πατέρα της συνοδεύτηκε από μια βαρύτερη, που πάντα προσπαθούσε να ξορκίσει. Μέσα της, όμως, ήξερε ότι οι πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος της και γι’ αυτό η διπλή απώλεια της έφερε, όπως η ίδια έλεγε, οργή μαζί με φόβο.
«Παλεύαμε μέχρι την τελευταία στιγμή. Με επτά μήνες διαφορά έφυγαν οι γονείς μου από τη ζωή. Πρώτα η μητέρα μου και μετά ο πατέρας μου. Μόνο αυτό μπορούσε να συμβεί με αυτούς τους ανθρώπους. Ηταν μαζί από δεκατριών χρόνων… Το 1984, όταν αρρώστησε η μητέρα μου, πολύ δύσκολα μπορούσε να πει κανείς τη λέξη “καρκίνος”. Είχε καρκίνο στον μαστό. Ηταν ένα στίγμα για όλη την οικογένεια, κανένας όμως δεν καταλάβαινε πόσο δύσκολο της ήταν. Ολα αυτά είναι πράγματα που εμένα με έχουν στιγματίσει… Ηταν εξαιρετικά δύσκολο αυτό που βιώσαμε. Ειδικά για εμένα, γιατί δεν είχα αποκτήσει τα δικά μου παιδιά. Βυθίζεσαι. Είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσεις τον θάνατο και την οργή που φέρνει η απώλεια», είχε πει σε τηλεοπτική της συνέντευξη.
Ο Γιώργος Γεννηματάς είχε χάσει τη μάχη τον Απρίλιο του 1994, επτά μόλις μήνες μετά τον θάνατο της συζύγου του, Κάκιας Βέργου, που προσπαθούσε να χαρεί και το τελευταίο λεπτό της ζωής της. «Η μητέρα μου είχε μια δίψα για τη ζωή, που μας τη μετέδωσε. Χόρευε μέχρι την τελευταία στιγμή, ακόμα και όταν της ήταν πολύ δύσκολο», έλεγε η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ. Μετά τον θάνατο των γονιών της την τρόμαζε το ενδεχόμενο της κληρονομικότητας, από το οποίο τελικά δεν ξέφυγε…
Η πρώτη διάγνωση
Το 2008, σε ηλικία 43 ετών, διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού ακολουθώντας τη μοίρα της μητέρας της. Τότε ήταν ήδη επιτυχημένη πολιτικός και ευτυχισμένη μητέρα, αφού είχε φέρει στη ζωή και το τρίτο παιδί της. Οπως έχει πει η ίδια, σχεδόν περίμενε τον καρκίνο και όταν ήρθε τον αντιμετώπισε με απόλυτη ψυχραιμία.
«Για αρκετά χρόνια ζούσα με το σκεπτικό ότι κάποια στιγμή ο καρκίνος θα χτυπήσει και τη δική μου πόρτα. Μετά η καθημερινότητα μας ξεπέρασε, αρχίσαμε να ζούμε φυσιολογικά και το ξεχάσαμε, το βγάλαμε από τη ζωή μας. Αλλά επανήλθε και αφού επανήλθε μάθαμε να ζούμε με αυτό. Το Σάββατο το διαπίστωσα, τη Δευτέρα χειρουργήθηκα και το επόμενο Σάββατο ήμουν σε ένα συνέδριο και μιλούσα από το βήμα», είχε πει η Φώφη Γεννηματά.
Η επέμβαση είχε γίνει στο νοσοκομείο «Ερρίκος Ντυνάν» και είχε ακολουθήσει θεραπεία στο νοσοκομείο «Μεμόριαλ» της Νέας Υόρκης. Η πολιτικός που είχε ξεκινήσει την καριέρα της από τραπεζική υπάλληλος στην Εθνική επέστρεψε στην καθημερινότητά της ελπίζοντας ότι δεν θα επιστρέψει και η αρρώστια.
Κάνδανος: Το γερμανικό μνημείο βαρβαρότητας – Για αυτούς τους λόγους μια απλή συγγνώμη δεν είναι αρκετή
Η εξομολόγησή της για το πώς θα βίωναν τα παιδιά της ενδεχόμενη απώλεια ήταν καθηλωτική. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να σκέφτεσαι ότι τα παιδιά σου μπορεί να μεγαλώσουν χωρίς εσένα, να σκέφτεσαι ότι μπορεί η μικρή σου να μη σε θυμάται καν πώς είσαι, να μη θυμάται τη φωνή σου, να μη θυμάται τη μορφή σου, να μη γνωρίσει το χάδι σου. Εμείς ήμασταν πολύ μεγαλύτερες όταν χάσαμε τους γονείς μας, είχαμε προλάβει να ζήσουμε μαζί τους και έχουμε έντονες αναμνήσεις από εκείνους. Με έπιανε τρόμος όταν σκεφτόμουν ότι τα παιδιά μου, που με τόσο κόπο και προσπάθεια απέκτησα, θα τα άφηνα ξαφνικά μόνα τους. Είναι πολύ οδυνηρό», έλεγε η Φώφη Γεννηματά.
Στο μεταξύ, παραμέριζε τους φόβους της και ζούσε κάθε στιγμή χωρίς να χάνει το χαρακτηριστικό χαμόγελό της. «Αυτό που με δίδαξε (σ.σ.: η ασθένεια) είναι ότι η ζωή είναι ωραία. Εμαθα να μη χάνω στιγμές. Να απολαμβάνω το σήμερα. Να βλέπω τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Να προσβλέπω στο αύριο… Πρέπει να παλεύουμε, να φυλάμε τον εαυτό μας, να τον προσέχουμε, για να είμαστε δίπλα στα αγαπημένα μας πρόσωπα», έλεγε σε συνεντεύξεις της, τονίζοντας πάντα τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης. «Χρειάζεται η πρόληψη, η ενημέρωση και, αν σου συμβεί, να δώσεις τον αγώνα», έλεγε, μιας και η ίδια ήταν γεννημένη αγωνίστρια, όπως αναγνωρίζουν καθολικά φίλοι και πολιτικοί της αντίπαλοι. Παραδεχόταν, ωστόσο, ότι υπήρχαν στιγμές που η αρρώστια τη λύγιζε. «Στην αρχή με έκανε να καταρρέω, αλλά μετά με πείσμωνε και δεν το έβαζα κάτω», είχε δηλώσει στο παρελθόν.
Οι σκέψεις για υιοθεσία και η μητρότητα
Οι μάχες στη ζωή της ξεκίνησαν νωρίς, καθώς η πρώτη που χρειάστηκε να δώσει η Φώφη Γεννηματά στη ζωή της ήταν αυτή της μητρότητας. Οπως της είχαν πει οι γιατροί, ήταν δύσκολο να γίνει μητέρα, αλλά εκείνη ήταν αποφασισμένη γι’ αυτόν τον ρόλο και σκεφτόταν να υιοθετήσει ένα μωρό.
«Οταν ήμουν 22 χρόνων στον πρώτο μου γάμο, μας είπαν ότι δεν θα κάνουμε παιδιά, μας το απέκλεισαν. Είπα ότι δεν το βάζω κάτω, δεν υπάρχει περίπτωση, δεν μπορώ να σκεφτώ τη ζωή μου χωρίς παιδιά και ξεκίνησα έναν πάρα πολύ μεγάλο αγώνα που κράτησε 10 χρόνια και τελικά ήρθε η Αιμιλία στη ζωή μας και τα άλλαξε όλα. Αποφασίσαμε να υιοθετήσουμε ένα παιδάκι, αρχίσαμε να ψάχνουμε τη διαδικασία και τότε έμεινα έγκυος στην Αιμιλία. Ηταν η τελευταία προσπάθεια εξωσωματικής που κάναμε. Μετά, τα άλλα δύο μου παιδιά ήρθαν φυσιολογικά. Είναι από τα περίεργα που συμβαίνουν στη ζωή», είχε πει.
Η Αιμιλία, η μεγάλη κόρη της, που απέκτησε από τον γάμο της με τον Αλέκο Ντέκα, ήταν παρανυφάκι στον γάμο της με τον Ανδρέα Τσούνη το 2003. «Ηταν έρωτας… Ο Ανδρέας είναι οδοντίατρος, εγώ έχω θέμα με τους οδοντιάτρους. Οταν τον πρωτογνώρισα και μου είπε τι δουλειά κάνει, είπα: “Είναι δυνατόν;”», είχε πει, επισημαίνοντας ότι η ευτυχία τους κρυβόταν στις μικρές καθημερινές στιγμές. «Σηκωνόμαστε πολύ νωρίς, οπότε βρίσκουμε χρόνο να πιούμε τον πρωινό μας καφέ μαζί και τα βράδια βρισκόμαστε πάλι εδώ και στα εύκολα και στα δύσκολα, τα μοιραζόμαστε. Μαγειρεύω, μου αρέσει. Στα παιδιά μου αρέσει πολύ το σουφλέ που κάνω με μακαρόνια και τέσσερα τυριά».
Το αντίο των παιδιών της
Με τον Ανδρέα Τσούνη απέκτησε τον 17χρονο σήμερα Γιώργο και τη 15χρονη Κατερίνα, που μαζί με την Αιμιλία την αποχαιρέτησαν σπαρακτικά στη Μητρόπολη Αθηνών. Ο φόβος της ότι δεν θα θυμούνται τη μορφή της και δεν θα γνωρίσουν το χάδι της δεν επιβεβαιώθηκε, καθώς άφησε πανίσχυρο το αποτύπωμά της στις ζωές τους, αλλά και σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία που πάγωσε με τον χαμό της. Από το ανθρώπινο… ποτάμι, που έφτασε στο παρεκκλήσι του Αγίου Ελευθερίου για το ύστατο χαίρε, ξεπηδούσαν πολλές προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που παλεύουν με τον καρκίνο οι ίδιοι ή στενά συγγενικά τους πρόσωπα και είχαν, όπως είπαν, τη Φώφη Γεννηματά στο μυαλό τους ως φάρο δύναμης και αξιοπρέπειας στη μάχη με την αρρώστια. «Θα ήθελα να με θυμούνται γι’ αυτά που έχω κάνει», είχε πει χαμογελώντας.