Ετσι, χρειάζεται να φτάσουμε στους χειμώνες 1963 και 1964 για να βρούμε δύο συνεχόμενες χρονιές με έντονες χιονοπτώσεις στην Αττική, που δεν χαρακτηρίζονταν με ονόματα όπως «Μήδεια» και «Ελπίδα», αλλά με τη λέξη «ταλαιπωρία»…

Κακοκαιρία

Στα τέλη Ιανουαρίου 1963 ενώ οι εφημερίδες ασχολούνται με τον αρραβώνα του διαδόχου Κωνσταντίνου με τη μετέπειτα σύζυγό του Αννα Μαρία στην Κοπεγχάγη, η χώρα κατακλύζεται από βαρύτατο κύμα κακοκαιρίας. Από τον κανόνα δεν ξεφεύγει η Αττική, στην οποία η θερμοκρασία μπορεί να μην φτάνει στους -30^ο C όπως στην Πτολεμαΐδα, αλλά μια μέτρια χιονόπτωση αρκεί να δημιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήματα.

Οι εθνικές οδοί Αθηνών-Λαμίας και Αθηνών-Κορίνθου κλείνουν για αρκετές ώρες, όταν ανοίγουν η διέλευση επιτρέπεται μόνο με αντιολισθητικές αλυσίδες, ενώ χειρότερη είναι η κατάσταση στην Αθηνών-Θηβών. «Αι συγκοινωνίαι εις τας μεγάλας οδικάς αρτηρίας παρέλυσαν με αποτέλεσμα να παγιδευτούν εκατοντάδες αυτοκινήτων» καταγράφει εφημερίδα των ημερών. Σε Χαϊδάρι και Μάνδρα υπάρχουν αποκλεισμένα αυτοκίνητα, ενώ φορτηγό με αντιολισθητικές αλυσίδες που επιχειρεί να πλησιάσει στην περιοχή για να βοηθήσει επιστρέφει άπρακτο. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση στις περιοχές Μελισσίων, Χαλανδρίου και Πεντέλης όπου «…άφθονη χιών εκάλυψε την οδόν και κατόπιν αυτού επιτρέπεται η διέλευσις μόνο εις οχήματα εφοδιασμένα δ’ αλύσων».

Βαρύ είναι το φορτίο της κακοκαιρίας και στις ανθρώπινες απώλειες, αφού, μόνο στην πρωτεύουσα, σημειώνονται έξι θάνατοι από παγωνιά. Αισθητές είναι οι συνέπειες και στην αγορά, αφού παρατηρείται έλλειψη κρέατος, λαχανικών και οπωροκηπευτικών, ενώ υπάρχει άνοδος των τιμών. Αυτά όσο αφορά στην Αττική, γιατί στην υπόλοιπη Ελλάδα τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα αφού σημειώνονται πλημμύρες, κατολισθήσεις, καθιζήσεις εδάφους και δεκάδες τροχαία, ενώ «…η ρίψις από αέρος εφοδίων εις τους αποκλεισμένους ορεινούς πληθυσμούς κατέστη αδύνατος, με αποτέλεσμα να απειλούνται από λιμόν».

Σε έκτακτη βραδινή συνέντευξη Τύπου ο αρμόδιος υπουργός Πρόνοιας Κωνσταντίνος Τσάτσος κάνει μια πρώτη αποτίμηση ζημιών και καταστροφών, ενώ ανακοινώνει νέο τρόπο διάνοιξης αποκλεισμένων από το χιόνι οδών «διά της ρίψεως πετρελαίου».

Ενα μόλις χρόνο μετά, η πρωτεύουσα ενώ… κοιμάται με ξάστερο ουρανό, ξυπνά με θερμοκρασίες κάτω του μηδενός. Στη διήμερη χιονόπτωση που ακολουθεί το χιόνι ξεπερνά στο κέντρο της Αθήνας τα είκοσι εκατοστά. Η λαχτάρα μικρών και μεγάλων για χιονοπόλεμο, που αγνοούν τις συμβουλές της Τροχαίας που τονίζει ότι ο χιονιάς δεν είναι διασκέδαση, οδηγεί σε πάνω από 400 τραυματισμούς, κυρίως από πτώσεις λόγω πάγου, δεκάδες συγκρούσεις αυτοκινήτων μόνο στην πρωτεύουσα, ενώ ένας ταξιτζής πεθαίνει λόγω κρύου. Στα περίεργα του ψύχους είναι ότι παγώνουν και καταστρέφονται οι κεραίες των περιπολικών της Χωροφυλακής, ενώ αντίθετα αυτές της Αστυνομίας Πόλεων διατηρούν την κατάλληλη θερμότητα…

Αλληλεγγύη έναντι κρατικής αδιαφορίας

Τις προηγούμενες δεκαετίες, σαν αυτή του ‘60 που αναφερόμαστε, η κρατική πρόνοια μετά τις φυσικές καταστροφές είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη. Οι εφημερίδες ζητούν για τις ημέρες της βαρυχειμωνιάς πολιτεία και Δήμος Αθηναίων να διαθέσουν ζεστούς χώρους προφύλαξης των απόρων και τη δημιουργία οργάνωσης που θα τους διαθέτει δωρεάν θερμαντικά. Την κρατική απάθεια έναντι των «μη εχόντων» αντικαθιστά η αλληλεγγύη συμπολιτών, όπως του παρακάτω συνοικιακού πωλητή «καυσίμων των φτωχών» (ξύλα, ανθρακίτης, ακάθαρτο πετρέλαιο για σόμπα), που δηλώνει τον χιονισμένο Ιανουάριο του 1964: «Εχω καταργήση για λίγες ημέρες το “πίστωσις δεν δίδεται”. Αμα τα πολλά χιόνια φύγουν και σηκωθή η θερμοκρασία, θ’ αρχίσω το αμείλικτο κυνήγημα του οφειλέτη. Αλλά τώρα, τι να κάνω; Οταν έρχεται η φτωχή γριούλα, που έχω σταματήση να την πιστώνω και με παρακαλεί να της δώσω λίγα ξύλα για να μην πεθάνουν από το κρύο οι δικοί της; Δεν μπορώ να της αρνηθώ. Θα αφήσω το κυνηγητό για αργότερα».

Εκτός των ρεπόρτερ, κάλυψη της κακοκαιρίας έχουμε στην πρώτη σελίδα και από τους χρονογράφους της εποχής. Ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Σπύρος Μελάς αναφέρει: «Ούτε Καστρί φαίνεται πουθενά, ούτε Ερυθραία, ούτε Κηφισιά, ούτε τρόμπες βενζίνης, μονάχα κάτι αινιγματώδεις σιλουέτες από περίεργα δένδρα».

Αντίθετα, ο δημοσιογράφος-θεατρικός συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς περιγράφει μια πιο ειδυλλιακή πλευρά του χιονιά: «Θαύμα είναι όταν χιονίζει στην Αθήνα κι αρχίζει να τ’ ασπρίζει όλα, ντύνοντας πέρα για πέρα την πόλη στα ολόλευκα και δίνοντάς της βορεινή μορφή. Σπάνια, βλέπετε, ο αττικός μας ουρανός προσφέρει αυτή την έκπληξη κι όταν αποφασίσει να μας στείλει την ακριβοθώρητη “λευκή νύμφη του βορρά”, την υποδεχόμαστε με χαρές σαν ευλογία Θεού, χαρά της ψυχής και των ματιών».

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr