Σε ολόκληρη την Αλβανία υπολογίζεται πως υπήρχαν και υπάρχουν περίπου 750.000 πολυβολεία ή αλλιώς bunker τα οποία υποτίθεται ότι θα προστάτευαν τα 3 εκατομμύρια των Αλβανών αλλά και εκατοντάδες στρατιωτικές βάσεις ( σ.σ. κρυφές και μη). Βάσεις για το πεζικό, είτε για την αεροπορία είτε ακόμα και για το ναυτικό και μάλιστα μέσα στο βουνό.

Το Eleftherostypos.gr πραγματοποίησε οδοιπορικό σε μία από αυτές τις βάσεις.

Στην νοτιοδυτική αλβανική λοιπόν στην επαρχία του Πόρτο Παλέρμο, εκεί που τα νερά της Αδριατικής και του Ιονίου συναντιούνται, υπάρχει ακόμα και σήμερα μία υποθαλάσσια στρατιωτική βάση υποβρυχίων από τα χρόνια του Χότζα.

Ο «μύθος» λέει πως από τον θάνατο του Χότζα και μετά η συγκεκριμένη βάση δεν έχει ανοίξει τις πόρτες της και κάνεις δεν ξέρει τι έχει μέσα καθώς μόνο αυτός και ο «στενός» του κύκλος ήξεραν τους κωδικούς.

Η συγκεκριμένη βάση ήταν από τις πλέον μυστικότερες βάσεις που υπήρχαν στην Αλβανία του Χότζα. Για να την φτιάξουν και να λειτουργήσει η συγκεκριμένη βάση μάλιστα, είχε εκκενωθεί από τον γενικό πληθυσμό μια μεγάλη σε έκταση περιοχή.

Το καθεστώς απαγόρευε στους πάντες να πηγαίνουν προς το συγκεκριμένο σημείο ενώ είχε δημιουργήσει και βάσεις του πεζικού πάνω και δίπλα στο βουνό οπού ήταν η ναυτική βάση, τόσο για αντιπερισπασμό ( ωστέ να νομίζουν ότι είναι βάση πεζικού)  όσο και για την φύλαξη της.

Η βάση χρησιμοποιούταν κυρίως για υποβρύχια και τορπιλάκατους ( σ.σ. όλα κινεζικής και ρώσικης κατασκευής). Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία η βάση έχει μήκος 650 μέτρα και ύψος 12 μέτρα.

Άλλες μαρτυρίες πολιτών που υπηρετούσαν εκείνο το διάστημα σε κοντινά στρατόπεδα λένε πως ένα πλοίο μπορούσε να μπει από το συγκεκριμένο σημείο και να βρεθεί αρκετά χιλιόμετρα μακρύτερα περνώντας μέσα από τα βουνά κυριολεκτικά. Να θυμίσουμε πως η Αλβανία είχε περίπου 750.000 μπουνκερ [διαβάστε εδώ σχετικά]. Βουνά ολόκληρα στην ουσία ήταν «κούφια» προκειμένου να φτιαχτούν καταφύγια και βάσεις.

Πώς βρέθηκε με υπερσύγχρονα υποβρύχια η Αλβανία του Χότζα

Μετά την λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, η Αλβανία, υπό την ηγεσία του Ενβέρ Χότζα είχε πια ενταχθεί στη σφαίρα επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης του Στάλιν.

Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν της συμμαχίας των δύο χωρών, ο Χότζα παραχώρησε στην Ρωσία όλους τους ναύσταθμους της χώρας του ώστε να έχουν παρουσία στη Μεσόγειο και να μπορεί με την σειρά της να παρακολουθεί και τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Το τούνελ του Πόρτο Παλέρμο αλλά και μια ακόμα βάση υποβρυχίων λίγο βορειότερα, μετατράπηκαν σε σημεία-κλειδιά για τα σοβιετικά υποβρύχια.

Τα πάντα άλλαξαν ριζικά στα τέλη της δεκαετίας του ’50 με τον θάνατο του Στάλιν και την αλλαγή πολιτικής πλεύσης υπό τη νέα ηγεσία του Χρουστσόφ που έφερε σταδιακά τη ρήξη στις αλβανοσοβιετικές σχέσεις.

Ο Χότζα, που ήταν φανατικός υποστηρικτής του Στάλιν ενώ την ίδια στιγμή ο Νικίτα Χρουστσόφ είχε ήδη αρχίσει να περιορίζει σημαντικά την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια προς την Αλβανία.

Έτσι, το 1956, όταν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ) αποκήρυξε τον Στάλιν, η Αλβανία διέκοψε τις σχέσεις με τη Μόσχα και με όλα τα άλλα κομμουνιστικά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης.

Λίγα χρόνια και συγκεκριμένα το 1961 κήρυξε ανεπιθύμητους όλους τους σοβιετικούς πολίτες, αναγκάζοντάς τους να εγκαταλείψουν τη χώρα μεταξύ αυτών και τον στρατιωτικών.

Έτσι τα υποβρύχια και όλος ο σοβιετικό στρατιωτικός εξοπλισμός κατασχέθηκαν και θα παρέμεναν στην Αλβανία με τον Χότζα να υπαινίσσεται πως είναι όλα αυτά είναι «αποζημίωση» για τη μακροχρόνια χρήση των βάσεων στο Πόρτο Παλέρμο και το Σαζάν ( σ.σ. ακόμα μια σημαντική ναυτική βάση) από τους Σοβιετικούς.

Έτσι το αλβανικό ναυτικό βρέθηκε να ελέγχει τέσσερα υπερσύγχρονα για την εποχή υποβρύχια.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε το ενδιαφέρον της του κινέζου ηγέτη Μάο, που την εποχή εκείνη είχε επίσης έρθει σε ρήξη με τη Σοβιετική Ένωση και αναζητούσε συμμαχίες. Έτσι, η Κίνα ανέλαβε την εκπαίδευση των αλβανών ναυτικών ώστε να μάθουν να χειρίζονται τα υποβρύχια, ενώ παράλληλα παρείχε τεχνική υποστήριξη για τη συντήρησή τους.

Κι αυτή η συμμαχία όμως, είχε άδοξο τέλος. Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, ο Χότζα ήρθε σε ρήξη με τον Μάο, γεγονός που σταδιακά οδήγησε σε πλήρες εμπάργκο της Κίνας προς την Αλβανία και λύση της συμμαχίας. Μοιραία, η Αλβανία απομονώθηκε και οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας άρχισαν να παρακμάζουν με ραγδαίους ρυθμούς.

Τα τέσσερα πρώην σοβιετικά υποβρύχια αποσύρθηκαν από την ενεργό δράση και η συντήρησή τους σταμάτησε. Μάλιστα, ένα από αυτά αποσυναρμολογήθηκε προκειμένου να γίνει ανταλλακτικά για τα υπόλοιπα. Σε βάθος χρόνου, την ίδια μοίρα θα είχαν και τα υπόλοιπα.