Το αγροτικό ζήτημα ήταν αποκύημα της ένταξης της περιοχής στην Ελλάδα το 1881. Οι κολίγοι, τα δικαιώματα των οποίων δεν αναγνωρίσθηκαν κατά την προσάρτηση, εξεγείρονται κατά των τσιφλικάδων που είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι.

Οι πολιτικοί της περιόδου εκείνης παραχώρησαν επί της ουσίας στους Έλληνες τσιφλικάδες (σ.σ. οι οποίοι διαδέχτηκαν του Οθωμανούς) την πλήρη κυριότητα των τσιφλικιών, καθιστώντας τους κολίγους ως δουλοπάροικους. Με βασικό αίτημα την απαλλοτρίωση της γης και η διανομή των τσιφλικιών στους καλλιεργητές της, οι κολίγοι στις 6 Μαρτίου διοργανώνουν πανθεσσαλικό συλλαλητήριο στη Λάρισα. Εκείνη την ημέρα στη Βουλή θα συζητούνταν το αγροτικό σχέδιο νόμου.

Στις 6 Μάρτη λοιπόν του 1910, ημέρα Σάββατο, πριν καλά – καλά ξημερώσει, οι κολίγοι απ’ άκρη σ’ άκρη της Θεσσαλικής γης, με μαύρες και κόκκινες σημαίες, ξεκίνησαν έχοντας ως προορισμό το μεγάλο αγροτικό συλλαλητήριο της Λάρισας. Βασικό τους αίτημα ήταν η απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και το μοίρασμά τους στους αγρότες.

Πρώτοι μπήκαν στην πόλη της Λάρισας οι κολίγοι του Δήμου Κρανώνος. Ακολούθησαν οι κολίγοι από τους δήμους Συκουρίου και Ογχήστου και μετά οι κολίγοι απ’ άλλα χωριά. Ο στρατός είχε κινητοποιηθεί από τα μεσάνυχτα και οι αρχές της πόλης στο σύνολό τους βρίσκονταν επί ποδός πολέμου.

Οι κολίγοι των απομακρυσμένων περιοχών της Λάρισας θα έρχονταν στην πόλη με το πρωινό τρένο το οποίο και περίμεναν από πολύ νωρίς στους σταθμούς του Κιλελέρ (σημερινή Κυψέλη) και του Τσουλάρ (σημερινή Μελία).

Το αγροτικό κίνημα πνίγεται στο αίμα

Στο Κιλελέρ οι κολίγοι επιβιβάστηκαν στο τρένο χωρίς να βγάλουν εισιτήριο και οι σιδηροδρομικοί υπάλληλοι – ύστερα από διαταγή του διευθυντή των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, που έτυχε να ταξιδεύει με κείνη την αμαξοστοιχία – τους ζήτησαν να αποβιβαστούν. Η αποβίβαση έγινε χωρίς αντίσταση. Ο διευθυντής όμως θέλησε να δώσει και συνέχεια βρίζοντας χυδαία τους κολίγους.

Τα αίματα άναψαν, οι κολίγοι αγρίεψαν. Τότε εκείνος ζήτησε από τον αξιωματικό στρατιωτικής δύναμης, που βρισκόταν στο τρένο και πήγαινε στη Λάρισα για το συλλαλητήριο, να αντιμετωπίσει ένοπλα τους αγρότες. Ο καραβανάς υπάκουσε. Διέταξε ευζώνους και φαντάρους να πυροβολήσουν το πλήθος. Δύο από τους αγρότες, ο Αθ. Νταφούλης και ο Αθ. Μπόκας, έπεσαν νεκροί. Πολλοί άλλοι πληγώθηκαν. Το αίμα έβαψε τον κάμπο…

Το τρένο αγκομαχώντας έφτασε στο σταθμό Τσουλάρ, όπου κι εκεί βρίσκονταν συγκεντρωμένοι κολίγοι για το συλλαλητήριο, αλλά δε σταμάτησε να τους πάρει. Νέα ένταση. Η οργή των κολίγων στο κατακόρυφο. Οι τσολιάδες από τα παράθυρα πυροβολούν και πάλι. Δύο ακόμη αγρότες ξαπλώνονται στη γη και πολλοί ακόμη τραυματίζονται. Το αίμα κυλάει άφθονο…

Η είδηση της αιματοχυσίας δεν άργησε να φτάσει στους συγκεντρωμένους στη Λάρισα. Οι σκλάβοι της γης διαμαρτύρονται, φωνάζουν εναντίον των δολοφόνων, ζητούν γη και δικαιοσύνη. Οι δυνάμεις καταστολής χτυπούν στο ψαχνό. Χύνεται και πάλι αίμα, γίνεται μάχη σώμα με σώμα και οι αγρότες βγαίνουν νικητές. Ο νομάρχης, ο αστυνόμος και ο φρούραρχος βλέποντας πως δεν είναι εύκολη υπόθεση η επιχείρηση καταστολής των αγροτών, ύστερα από πολύ ώρα μάχης, διατάσσουν το στρατό να σταματήσει το πυρ.

Το συλλαλητήριο θα καταλήξει με την έγκριση του παρακάτω ψηφίσματος που στάλθηκε τηλεγραφικώς στην Αθήνα, στην κυβέρνηση και τη Βουλή:

«Απας ο γεωργικός λαός Λαρίσης συνελθών πανοικεί σήμερον Λάρισαν ίνα εκφράση βαθύν πόνον και πικρόν παράπονον διά τη μη υποβολήν και επιψήφισην του νόμου περί απαλλοτριώσεως των τσιφλικίων και προικοδοτήσεως γενναιοτέρας του Γεωργικού Ταμείου

Απαιτεί

α) Την άμεσον επιψήφισιν του νομοσχεδίου περί απαλλοτριώσεως των τσιφλικίων και διανομήν των Ζαππείων κτημάτων.

β) Τη γενναιοτέραν προικοδότησιν του γεωργικού ταμείου διά της διαθέσεως του όλου φόρου των αροτριώντων κτηνών και παντός ό,τι νομίζει η Κυβέρνησις καλύτερον.

γ) Εκφράζει τη βαθείαν λύπην και οδύνην του διά την εκ μέρους των αρχών της Πολιτείας άδικον επίθεση κατά του φιλησύχου και νομοταγούς λαού, ης θύματα υπήρξαν άοπλοι και λευκοί σκλάβοι της Θεσσαλίας».

Μετά το μακελειό της 6ης Μάρτης του 1910 η κυβέρνηση του Στ. Δραγούμη οργάνωσε δίκες κατά των αγροτών. Η δίκη για τα αιματηρά γεγονότα στο Κιλελέρ, το Τσουλάρ και τη Λάρισα – με κατηγορούμενους 25 αγρότες και αγροτιστές – έγινε στη Λαμία.

Οι κατηγορούμενοι αγρότες αθωώθηκαν. Ο αγώνας τους δεν πήγε χαμένος. Το αγροτικό κίνημα μετά το Κιλελέρ φούντωσε σε όλη την Ελλάδα και λίγα χρόνια αργότερα ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να δημοσιεύσει διάταγμα για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών.

Σήμερα, έναν αιώνα μετά, το Κιλελέρ μένει εκεί, φάρος φωτεινός για να τους δείχνει το δρόμο της νίκης, για τους αγρότες που αντιμετωπίζουν καινούρια οξυμένα προβλήματα, με βασικότερο τον κίνδυνο να ξεκληριστούν από τη γη τους.