της Δρος. Άννας Κωνσταντινίδου*
Ένα πρώτο ωστόσο σχόλιο, ο τίτλος που θα μπορούσε να δοθεί για τη χθεσινή συνάντηση ανάμεσα σε Μητσοτάκη με Ερντογάν, είναι “για το θεαθήναι”. Και φυσικά, παρά τους εγχώριους “καταστροφολόγους” η Ελλάδα δεν ήταν η χαμένη της Συνόδου στο Βίλνιους, μια και εκτός από τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο ομόλογό του, ο κ.Μητσοτάκης είχε μία σειρά επαφών τόσο με Ευρωπαίους ηγέτες (και φυσικά με το Μακρόν, μια και είμαστε σε περαιτέρω συζητήσεις για τα εξοπλιστικά προγράμματα και αγορά νέων όπλων που αφορούν την εθνική μας άμυνα) όσο και με τον Σκοπιανό πρωθυπουργό, αλλά και τον Αλβανό, Έντυ Ράμα (οι δύο κυριότερες συναντήσεις μίας σειράς επαφών του)…
Αρχικά, σχολιάζοντας τη συνάντηση Μητσοτάκη- Κοβατσέφσκι που διεξήχθη σε καλό κλίμα, και παρά το γεγονός της γνωστής θέσης της ελληνικής πλευράς να εναρμονίζεται πλήρως με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, επομένως να εφαρμόζει κατά γράμμα (και ) το περιεχόμενο των Συνθηκών που έχει συνάψει, εντούτοις ο Έλληνας πρωθυπουργός οφείλει εκ νέου να ξαναδεί (και κυρίως το ΥπΕξ) εάν υφίσταται πιστή εφαρμογή από τους Σκοπιανούς της Συμφωνίας των Πρεσπών. Δυστυχώς, παρά την αλλαγή των ονομάτων σε αγάλματα που αποτυπώνουν τον Έλληνα στρατηλάτη, Αλέξανδρο Γ’ (πλέον αναφέρεται ως έφιππος) εντούτοις τα αγάλματα που αφορούν τον πατέρα του, Φίλιππο Β’, φέρουν ακέραια το όνομα. Είναι ένα ενδεικτικό παράδειγμα, το οποίο συναντάται (μάλιστα) στην πρωτεύουσα του κρατιδίου. Επομένως, υφίσταται πλημμελής εφαρμογή της Συμφωνίας από μέρους του σκοπιανού κράτους, μια και η ελληνική ιστορία και το πολιτισμικό μας απόθεμα, δεν περιλαμβάνει μόνο τον Αλέξανδρο Γ’ τον Μακεδόνα, αλλά όλη τη γενεαλογία των Μακεδόνων.
Συγχρόνως, ο Ράμα μετά τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος του μίλησε ευθέως για ζήτημα Δικαίου στο αλβανικό κράτος και με την πίεση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την άμεση απελευθέρωση Μπέλερη, οφείλουμε να μην παραβλέψουμε, ότι ουσιαστικά ήρθε αντιμέτωπος (και) με το έμμεσο άδειασμα από τον εντελοδότη του, Ερντογάν, ο οποίος προσπάθησε να δείξει ένα νέο πρόσωπο στο Βίλνιους. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, ο Αλβανός πρωθυπουργός θα αναγκαστεί από την πίεση των γεγονότων, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα, να επαναπροσδιορίσει τις ενέργειές του σε ό,τι αφορά την εθνική μας μειονότητα στη Βόρειο Ήπειρο.
Και πάμε στην επίμαχη συνάντηση Μητσοτάκη με Ερντογάν. Ο Ερντογάν, φυσικά, ένας Ιανός της διεθνούς πολιτικής, έδειξε ένα διαφορετικό πρόσωπο και όχι μόνο σε ο,τι αφορά την ελληνική πλευρά. Με την κυριότερη πίεση για την αλλαγή του προσωπείου του, ότι η αμυντική βιομηχανία του δεν έχει υλικό (μετά το εμπάργκο και από χώρες της Ευρώπης για πώληση εξαρτημάτων) για να ανατροφοδοτηθεί, καθώς στο συγκεκριμένο κράτος αυτό που ονομάζεται “Αμυντική Βιομηχανία” κατά κύριο λόγο είναι η συναρμολόγηση και όχι αυτό που πιστεύεται σε μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινής γνώμης, για έρευνα, ανάπτυξη και τεχνολογία. Η τουρκική αμυντική βιομηχανία δεν μπορεί να συντηρήσει το οπλοστάσιό της και όσο και να μας φαίνεται παράξενο, αυτό είναι το κύριο μέλημά της αυτήν την στιγμή, το οποίο συμπαρασύρει και την αγορά νέων οπλικών συστημάτων.
Η Τουρκία κάθε άλλο παρά βγήκε κερδισμένη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, πήρε υποσχέσεις και ο ίδιος ο πρόεδρός της γνωρίζει ότι είναι υποσχέσεις, για αυτό και παρά τη συναίνεση της εισόδου της Σουηδίας στη Συμμαχία, εντούτοις την επικύρωση αποδοχής από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση τη στέλνει για Οκτώβριο. Προφανώς, είναι ένα πρώτο διάστημα αξιολόγησης των ενεργειών και της συμπεριφοράς του τουρκικού κράτους από μέρους των ΗΠΑ και των υπολοίπων συμμάχων.
Δεν χρειάζεται να ειπωθεί δημόσια από τα διεθνή ΜΜΕ τι διημείφθη πίσω από τις “κλειστές πόρτες της Διπλωματίας”, αρκεί κάποιος να ακούσει τις συνεντεύξεις τόσο του Τούρκου προέδρου όσο και Τούρκων αξιωματούχων για τα χρονοδιαγράμματα που θέτουν σε συγκεκριμένα ζητήματα. Οπότε, προφανώς ένα πρώτο βήμα αξιολόγησης της Τουρκίας είναι ο Οκτώβριος, μετά μάλιστα και από τη διμερή διάσκεψη με την Ελλάδα στη Θεσσαλονίκη.
Και δεν είναι διόλου παράταιρο, αλλά θεωρώ ότι αυτό μπορούμε να περιμένουμε την προσεχή εβδομάδα από την αρμόδια επιτροπή του αμερικανικού Κογκρέσου, να αποφαίνεται με ένα “ναι μεν, αλλά” για μια εξέταση εκ νέου του αιτήματος για την πώληση των F-16, το φθινόπωρο. Ας μην ξεχνάμε, ότι οι ΗΠΑ οδεύουν προς προεδρικές εκλογές το 2024, και οι Δημοκρατικοί δεν θέλουν να χάσουν τα ερείσματα που φέρουν στις τρεις μεγάλες εθνοτικές ομάδες, τους Έλληνες, τους Εβραίους και τους Αρμένιους. Και παρά το γεγονός, ότι οι Ελληνοαμερικανοί γερουσιαστές στην επιστολή προς τον Μπλίνκεν έθεσαν να μπει στη LOA (κείμενο αποδοχής) προς την τουρκική πλευρά η παράμετρος ότι τα F-16 δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον συμμάχων, εντούτοις η συγκεκριμένη επιστολή ουσιαστικά “απελευθέρωσε τα χέρια” των Δημοκρατικών ρίχνοντας το “γάντι” της απόφασης στη νέα αμερικανική κυβέρνηση.
Εν κατακλείδι, η Ελλάδα βγήκε κερδισμένη στο Βίλνιους; Πάντως, η χώρα μας όχι μόνο δεν βγήκε χαμένη, αλλά αντίθετα δεν χρειάστηκε να υπαναχωρήσει, όπως έπραξε η Τουρκία του Ερντογάν, ενώ συγχρόνως ο χρόνος που συνεχώς κερδίζεται από μέρους μας με τις υποσχέσεις που λαμβάνει η Τουρκία, μόνο προς όφελος για εμάς είναι. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτό, ότι το νέο οπλοστάσιο της Ελλάδας με την αγορά όλων αυτών των οπλικών συστημάτων (πολεμικά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία, μαζί με τις απαραίτητες αναβαθμίσεις και τους ελέγχους λειτουργικότητας) θα είναι έτοιμο προς χρήση ουσιαστικά το 2027.
Δυστυχώς, το ό,τι η Ελλάδα έμεινε πίσω στους εξοπλισμούς μόνο ολέθρια αποτελέσματα είχε για την ίδια. Ένα κράτος με αναθεωρητικούς γείτονες επί μία δεκαετία και πάνω θεώρησε την Άμυνα ταμπού. Και για αυτό όχι μόνο δεν πρέπει να σταματήσουμε, αλλά οφείλουμε συνεχώς να επενδύουμε στο εξοπλιστικό κομμάτι (τόσο στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία όσο και σε εξοπλιστικά προγράμματα από το εξωτερικό), γιατί όπως αντιληφθήκαμε από την Σύνοδο στο Βίλνιους έχουμε να κάνουμε με έναν Ιανό, και εννοούμε φυσικά την Τουρκία. Και την άλλη εβδομάδα, μετά από την απόφαση της αμερικανικής Γερουσίας θα είναι το πρώτο crash test για τη συμπεριφορά του Ερντογάν.
*Η Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα του ΑΠΘ, διδάσκουσα στην Ανώτερη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και τη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ).
Ειδήσεις σήμερα
Τεκτονική Στοά στην Αχαρνών: Ελεγχόμενη έκρηξη στο δεύτερο αντικείμενο
ΕΛΑΣ: Τέλος για πανεπιστημιακή και έφιππη αστυνομία – Με πανελλαδικές οι ειδικοί φρουροί
Καύσωνας: Παρασκευή και Σάββατο οι υψηλότερες θερμοκρασίες