Ο Ρίσι Σούνακ ήταν τελικά ο μοναδικός υποψήφιος για την ηγεσία των Τόρις, αφού προηγουμένως είχε αποσυρθεί η πρώην υπουργός Aμυνας Πένι Μόρντοντ, ενώ ο Μπόρις Τζόνσον δεν έθεσε υποψηφιότητα, αφού δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό υποστηρικτών. Η αποχώρηση του Τζόνσον από τη διεκδίκηση της αρχηγίας των Τόρις, που άνοιξε το δρόμο στον Σούνακ για την Ντάουνινγκ Στριτ, προκάλεσε ευφορία στις αγορές, με αποτέλεσμα να σημειωθεί σήμερα μεγάλη πτώση στο κόστος δανεισμού της Βρετανίας.
Ο Σούνακ, που είχε αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών επί πρωθυπουργίας Τζόνσον, είναι ένας πολιτικός τον οποίο εμπιστεύονται οι αγορές, αλλά θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα πολλαπλά προβλήματα της κρίσης και θα παραλάβει την «καυτή πατάτα» του πληθωρισμού. Μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Συντηρητικού Κόμματος, ο νέος πρωθυπουργός απέκλεισε τις πρόωρες εκλογές, τις οποίες ζητούν με επιμονή οι Εργατικοί, οι Φιλελεύθεροι και το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας. Ο ίδιος βεβαίωσε ότι βασική του προτεραιότητα είναι η ενότητα του κόμματος και η οικονομική σταθερότητα. «Εχουμε μία ευκαιρία. Ενότητα ή θάνατος», είπε ο Σούνακ στους Τόρις, καλώντας τους να αμβλύνουν τις εσωκομματικές αντιπαραθέσεις.
Τα αγκάθια που έχει να αντιμετωπίσει ο Σούνακ είναι τα εξής:
Οικονομία – Ενεργειακό. Το πολιτικό χάος που δημιουργήθηκε τους προηγούμενους μήνες με τα σκάνδαλα του Μπόρις Τζόνσον και τις αποτυχημένες απόπειρες της διαδόχου του Λιζ Τραζ να διαχειριστεί την οικονομική κρίση έχει σηκώσει πολύ ψηλά τον πήχη για τον νέο πρωθυπουργό, που στερείται πολιτικής εμπειρίας, αλλά δεν θα έχει περίοδο χάριτος και θα αναγκαστεί να βουτήξει στα βαθιά. Ο Σούνακ παραλαμβάνει τη χώρα σε πορεία ύφεσης, με υψηλό πληθωρισμό (10,1%) και σε μεγάλη ενεργειακή κρίση, που προδιαγράφει έναν «σκοτεινό» χειμώνα στην κυριολεξία, αφού έχουν ήδη προαναγγελθεί μπλακ-άουτ. Ο Σούνακ θα πρέπει να αποκαταστήσει τη χρηματοπιστωτική αξιοπιστία της χώρας, που χάθηκε με το σχέδιο της απερχόμενης Λιζ Τρας για μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές. Ο Σούνακ ίσως αναγκαστεί σε περικοπές δαπανών σε μια περίοδο που τα νοικοκυριά πλήττονται από την ενεργειακή κρίση και την αύξηση των τιμών των τροφίμων.
Διχασμός στο Κόμμα. Το Brexit δημιούργησε περισσότερες αντίπαλες ομάδες στο εσωτερικό του Συντηρητικού Κόμματος, που μάχονται με φανατισμό και ακρότητες, υποστηρίζοντας διαφορετική ατζέντα σε βασικά ζητήματα πολιτικής, από τις περικοπές δαπανών έως τη φορολογία.
Βόρεια Ιρλανδία. Ο Σούνακ, ο οποίος υποστήριξε το Brexit στο δημοψήφισμα του 2016, αλλά ανήκει στην ομάδα των φιλοευρωπαίων Συντηρητικών, θα κληθεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα του εμπορίου με τη Βόρεια Ιρλανδία που παραμένει ακόμη ανοιχτό. Οι πιο σκληροί στο κόμμα ζητούν να μην έχει λόγο η Ε.Ε. για το εμπόριο μεταξύ της Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι θα ακολουθήσει τη μέση οδό και θα προωθήσει τη νομοθεσία για την ακύρωση της συμφωνίας για το Brexit, συνεχίζοντας όμως τη διαπραγμάτευση με την Ε.Ε. για την αναθεώρηση των κανονισμών της.
Μεταναστευτικό. Η κυβερνητική πολιτική που ακολούθησαν οι Συντηρητικοί προκάτοχοι του για τον έλεγχο της μετανάστευσης στη χώρα είναι ένα θέμα ζωτικής σημασίας για πολλούς από τους Τόρις. Ο Σούνακ έχει πει ότι ήταν περήφανος που προέρχεται από οικογένεια μεταναστών, αλλά θεωρεί ότι η Βρετανία πρέπει να ελέγχει τα σύνορά της και έχει ταχθεί υπέρ του σχεδίου απέλασης μεταναστών στη Ρουάντα.
Ρίσι Σούνακ: Το σκάνδαλο φοροδιαφυγής της πλούσιας συζύγου
Γνωστή στη βρετανική κοινωνία και τον εγχώριο Τύπο είναι η νέα «πρώτη κυρία» που θα μετακομίσει στη Ντάουνινγκ ΣτρΙτ, η Αξάτα Μούρτι. Είναι η πρώτη φορά που οι κάτοικοι της πρωθυπουργικής κατοικίας είναι πλουσιότεροι από τον ένοικο των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ, σημειώνουν τα ρεπορτάζ, καθώς η περιουσία του πρωθυπουργικού ζεύγους ανέρχεται σε 830 εκατομμύρια ευρώ (Sunday Times Rich List) – 425 εκατ. ο μονάρχης.
Τα χρήματα προέρχονται κυρίως από το μερίδιο των 490 εκατομμυρίων ευρώ που κατέχει η Μούρτι στην εταιρία του πατέρα της, του Ινδού μεγιστάνα της πληροφορικής, Ναραγιάνα Μούρτι. Το όνομα της βαθύπλουτης «πρώτης κυρίας» συνδέθηκε την περασμένη άνοιξη με σκάνδαλο φοροδιαφυγής που αμαύρωσε τη φήμη του συζύγου της. Την περίοδο που ο Σούνακ διεκδικούσε την πρωθυπουργία για πρώτη φορά, δημοσίευμα της «Independent» κατηγορούσε την Αξάτα ότι έχει γλιτώσει εκατομμύρια που θα έπρεπε να πληρώσει σε φόρους, καθώς είχε επιλέξει να έχει καθεστώς «μη μόνιμου κατοίκου» στη Βρετανία κι έτσι δεν κατέβαλε φόρους για τα κέρδη της από τις δραστηριότητες στο εξωτερικό.
Τότε, ο Σούνακ είχε δηλώσει ότι διατηρούσε το καθεστώς για συναισθηματικούς λόγους, «επειδή αγαπάει την πατρίδα της, την Ινδία». Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της Μούρτι παραδέχτηκε ότι ήταν για φορολογικούς λόγους, κάτι το οποίο ήταν «απόλυτα νόμιμο». Επειτα από το σάλο που προκλήθηκε πάντως, παραιτήθηκε του καθεστώτος και υποσχέθηκε να πληρώσει τους φόρους που της αναλογούν.
Η Μούρτι είναι διευθύντρια της επενδυτικής εταιρίας «Catamaran Ventures», ενώ το 2010 προώθησε τη δική της μάρκα μόδας, «Akshata Designs». Η μητέρα της, Σουντά Μούρτι, είναι η πρώτη γυναίκα μηχανικός που εργάστηκε για την τότε μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ινδίας, σύμφωνα με τον Guardian. Είναι περισσότερο γνωστή για το κοινωνικό της έργο και τη συμβολή της στη λογοτεχνία.
Η Αξάτα πήγε στο ιδιωτικό φιλελεύθερο «Claremont McKenna College» στην Καλιφόρνια, όπου σπούδασε οικονομικά και γαλλικά, πριν μετακομίσει στο «Fashion Institute of Design and Merchandising» στο Λος Αντζελες. Εργάστηκε για τις Deloitte και Unilever πριν κάνει το MBA της στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Εκεί γνώρισε τον Ρίσι Σούνακ, ο οποίος είχε κερδίσει μια υποτροφία και σε διάστημα τεσσάρων ετών παντρεύτηκαν σε μια διήμερη τελετή στο Μπανγκαλόρ, στην οποία συμμετείχαν εξέχουσες προσωπικότητες.
Σε αναμονή οι αγορές μετά το «ναυάγιο» Τρας
Οι αγορές βρίσκονται με το δάχτυλο στη σκανδάλη, καθώς είναι έτοιμες να τιμωρήσουν κάθε παραπάτημα του νέου Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ, εξηγεί το πρακτορείο «Bloomberg», που επισημαίνει ότι αποτελεί πρόκληση η εξισορρόπηση των οικονομικών του κράτους μετά και το «ναυάγιο» της Λιζ Τρας. «Η πολιτική των τελευταίων εβδομάδων υπονόμευσε την εμπιστοσύνη των ανθρώπων, των επιχειρήσεων, των αγορών και των διεθνών επενδυτών στη Βρετανία», ανέφερε από πλευράς του ο Τόνι Ντάνκερ, γενικός διευθυντής της CBI, της μεγαλύτερης ομοσπονδίας εργοδοτών της χώρας.
Η πολιτική αναταραχή έχει φέρει οικονομικό αναβρασμό και έχει πλήξει σοβαρά τις επιχειρήσεις ωθώντας τη συνολική δραστηριότητα χαμηλότερα, με ρυθμό που δεν έχει παρατηρηθεί από την παγκόσμια οικονομική κρίση το 2009, εξαιρώντας την περίοδο της καραντίνας λόγω της πανδημίας, σύμφωνα με τους αναλυτές. Η επιχειρηματική εμπιστοσύνη επίσης υποχώρησε σε επίπεδο που είχε σπανίως καταγραφεί στην 25ετή ιστορία της έρευνας, δείχνοντας τον αντίκτυπο στις εταιρίες από τη χαοτική περίοδο μετά την ανακοίνωση των μη χρηματοδοτούμενων φορολογικών περικοπών στο τέλος Σεπτεμβρίου, από την κυβέρνηση Τρας.
Το βρετανικό σύστημα φαίνεται πως δεν μπόρεσε να «σηκώσει» το βάρος του Brexit και το τίμημα που επεφύλασσε η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε.. Η πανδημία κορονοϊού, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση επέτειναν τα προβλήματα. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι το οικονομικό κόστος της «εξόδου» είναι 4% του ΑΕΠ σε διάστημα δέκα χρόνων, ποσοστό που εξηγεί τις εκτιμήσεις ότι η Βρετανία ενδέχεται να μπει σε τροχιά ύφεσης.
Η Financial Times επισημαίνει πως με την παραίτηση Τρας και το… αλαλούμ των τελευταίων ετών στο Συντηρητικό Κόμμα έχει καταρρεύσει η βρετανική αξιοπιστία. «Η προοπτική ενός ακόμη Συντηρητικού πρωθυπουργού που θα επιλεγεί χωρίς γενικές εκλογές αγνοεί όχι μόνο το αυξανόμενο δημοκρατικό έλλειμμα του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και την έλλειψη ικανότητας που επιδεικνύει η αξιοθρήνητη κυβέρνησή του», σημειώνει στο ρεπορτάζ.
Ειδήσεις σήμερα
Ενοίκια: Και όμως υπάρχουν φθηνά [πίνακες με τιμές σε όλη την Ελλάδα]
Έλληνες της Ουκρανίας δίνουν όρκο στον Ε.Τ.: Δεν φεύγουμε, θα μείνουμε εδώ και θα νικήσουμε
Αντριου Πόππας: Ποιος είναι ο Έλληνας στρατηλάτης των ΗΠΑ