Οι τρεις ημέρες των αεροναυτικών ασκήσεων, οι οποίες σύμφωνα με τον κινεζικό στρατό προσομοίωσαν εναέριο και ναυτικό αποκλεισμό του νησιωτικού κράτους των 23 εκατομμυρίων ανθρώπων, καθώς και πλήγματα ακριβείας κατά στρατηγικής σημασίας στόχων, ξεκίνησαν το περασμένο Σάββατο, όταν η πρόεδρος της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-Γουέν επέστρεψε στην Ταϊπέι ύστερα από μια επίσκεψη στις ΗΠΑ που περιλάμβανε συνάντηση με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Kέβιν Mακάρθι στη βιβλιοθήκη «Ronald Reagan» στο Λος Αντζελες και δυο πολύ σύντομες επισκέψεις σε Γουατεμάλα και Μπελίζε στην Κεντρική Αμερική (δυο χώρες που αναγνωρίζουν διπλωματικά την Ταϊβάν).

Αντίδραση

Η Κίνα, η οποία ισχυρίζεται ότι η αυτοδιοικούμενη Ταϊβάν είναι δική της επικράτεια, είχε επανειλημμένα προειδοποιήσει για τη συνάντηση μεταξύ της Τσάι και του Μακάρθι, του υψηλότερου Αμερικανού αξιωματούχου που συναντήθηκε με έναν Ταϊβανέζο ηγέτη σε αμερικανικό έδαφος από τότε που η Ουάσιγκτον άλλαξε τη διπλωματική αναγνώριση από την Ταϊπέι στο Πεκίνο το 1979. Το Πεκίνο θεωρεί αυτή την επίσημη επαφή ως παραβίαση της πολιτικής της Ουάσιγκτον που αναφέρεται σε «μία Κίνα», σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζει το Πεκίνο ως τη μοναδική νόμιμη κυβέρνηση της Κίνας, αλλά διατηρεί ανεπίσημες σχέσεις με την Ταϊπέι (υποστηρίζοντας την άμυνα της νήσου, με συνεκπαίδευση πεζοναυτών, διάθεση σύγχρονων οπλικών συστημάτων κ.ά.).

Ενώ οι ασκήσεις πραγματοποιήθηκαν κάτω από πολιτικές κινήσεις που διέπουν τις ενέργειες της Κίνας για δεκαετίες, ορισμένες πιο πρόσφατες εξελίξεις φαίνεται πιθανό να μετρίασαν την αντίδρασή της, αφού την περασμένη εβδομάδα η Κίνα φιλοξένησε αρκετούς ανώτερους αξιωματούχους από το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν (ενώ το Πεκίνο επισκέπτεται τώρα ο πρόεδρος Λούλα της Βραζιλίας).

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πεκίνο δεν ενίσχυσε τη στρατιωτική του απάντηση παρά μόνο μετά την αποχώρησή του Γάλλου προέδρου. Οι περιπολίες ετοιμότητας μάχης, που ονομάστηκαν «Joint Sword», πραγματοποιήθηκαν σε τρεις περιοχές στα ύδατα γύρω από την Ταϊβάν και ολοκληρώθηκαν την περασμένη Δευτέρα. Στις περιπολίες συμμετείχε για πρώτη φορά κινεζικό αεροπλανοφόρο, με το ιαπωνικό ναυτικό να δημοσιεύει βίντεο με ένα κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος J-15 να απογειώνεται από το κατάστρωμα. Οι ασκήσεις με πραγματικά πυρά στα ανοικτά των κινεζικών ακτών (επαρχία Φουτζιάν) συνεχίζονται έως τις 20 Απριλίου.

Σύγκριση

Ο υπογράφων εκτιμά ότι οι ασκήσεις ήταν μικρότερες σε κλίμακα και βαρύτητα από παρόμοιες ενέργειες του Πεκίνου τον περασμένο Αύγουστο, όταν περικύκλωσε την Ταϊβάν με άνευ προηγουμένου προκλητικές στρατιωτικές ασκήσεις, με πραγματικά πυρά ως απάντηση στην επίσκεψη της τότε προέδρου της αμερικανικής Βουλής Νάνσι Πελόζι. Η επίδειξη περιφερειακής δύναμης της Κίνας αυτή τη φορά μετριάστηκε από την αρνητική παγκόσμια αντίδραση σε αυτές τις στρατιωτικές ασκήσεις, δήλωσε ο Μάικλ Κόουλ, ανώτερος σύμβουλος για την «αντιμετώπιση της ξένης αυταρχικής επιρροής» στο Διεθνές Ρεπουμπλικανικό Ινστιτούτο (που διατηρεί παράρτημα στην Ταϊπέι).

Το Πεκίνο είναι, επίσης, επιφυλακτικό στο να υπονομεύσει την εικόνα που προσπαθεί να καλλιεργήσει ως μετριοπαθής εναλλακτική παρουσία απέναντι στην αμερικανική παγκόσμια κυριαρχία, καθώς και ως πιθανός μεσολαβητής στην Ουκρανία (παρά τις τεράστιες δυσκολίες). Δεν μπορείς να προτείνεις ένα ειρηνευτικό σχέδιο στην Ευρώπη (έστω και αν δεν έχει προοπτική επιτυχίας) ενώ ταυτόχρονα να πραγματοποιείς στρατιωτικές ασκήσεις μεγάλης κλίμακας εναντίον ενός γείτονα (άσχετα αν δεν τον αποδέχεσαι). Μια υπερβολικά επιθετική απάντηση από το Πεκίνο θα διακινδύνευε επίσης να εκτροχιάσει τις προσπάθειες για την αποκατάσταση των σχέσεων με την Ουάσιγκτον, οι οποίες έφτασαν σε νέο χαμηλό τον περασμένο Φεβρουάριο μετά την κατάρριψη ενός κινεζικού αερόστατου παρακολούθησης και κατασκοπευτικών δραστηριοτήτων πάνω από το έδαφος των ΗΠΑ και του Καναδά, που ώθησε τον υπερδραστήριο υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν να αναβάλει μια προγραμματισμένη επίσκεψη στην κινεζική πρωτεύουσα.

Μπρα ντε φερ ανακοινώσεων από Ταϊπέι, Πεκίνο και Ουάσιγκτον

Η κυβέρνηση της Ταϊπέι καταδίκασε τις τελευταίες στρατιωτικές ασκήσεις και δήλωσε ότι θα υπερασπιστεί σθεναρά την κυριαρχία της χωρίς κλιμάκωση των συγκρούσεων. «Η Κίνα δεν μπορεί να υπαγορεύσει πώς οι φίλοι μας διεθνώς θα αλληλεπιδρούν με την Ταϊβάν», δήλωσε ο υπ. Εξωτερικών της Ταϊβάν Τζόζεφ Γου σε συνέντευξή του προσθέτοντας ότι «αυτού του είδους οι αλληλεπιδράσεις συνεχίζονται για πολλά, πολλά χρόνια». Το Αμερικανικό Ινστιτούτο στην Ταϊβάν, το οποίο λειτουργεί ως de facto πρεσβεία των ΗΠΑ, δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά τις ασκήσεις της Κίνας και ότι είναι «άνετο και σίγουρο» ότι υπάρχουν επαρκείς στρατιωτικοί πόροι και δυνατότητες στην περιοχή για να διασφαλιστούν η ειρήνη και η σταθερότητα. «Τα κανάλια επικοινωνίας μας με την PRC παραμένουν ανοιχτά και έχουμε ζητήσει σταθερά αυτοσυγκράτηση και καμία αλλαγή στο status quo», είπε εκπρόσωπός του.

Ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Ουάνγκ Γουένμπιν υπερασπίστηκε τις ασκήσεις τη Δευτέρα, λέγοντας ότι ήταν μια «αυστηρή προειδοποίηση» και «απαραίτητη κίνηση για τη διασφάλιση της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας».

Ανησυχία

Πάντως το Πεκίνο ανησυχεί πολύ από την αεροναυτική παρουσία των ΗΠΑ σε Φιλιππίνες, Νότια Κορέα, Ινδονησία, Αυστραλία, Ιαπωνία, νήσο Γκουάμ και τη διπλωματική κινητικότητα των Αμερικανών με κράτη του Ειρηνικού, καθώς και την εκπόνηση μελετών δυτικοευρωπαϊκών κρατών για μόνιμη στρατιωτική τους παρουσία στον Ειρηνικό. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αντονι Μπλίνκεν μετά το τέλος των ασκήσεων επισκέπτεται το Βιετνάμ και την Ιαπωνία, είχε διμερή συνεργασία με τον υπ. Εξωτερικών του Μπαγκλαντές, ενώ συμμετείχε στις συνομιλίες 2+2 σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας με τις Φιλιππίνες και τη Νέα Ζηλανδία/Αυστραλία.

Ο στρατιωτικός εκπρόσωπος της Κίνας είπε ότι οι ασκήσεις έδειξαν ότι τα κινεζικά στρατεύματα είναι «έτοιμα να πολεμήσουν ανά πάσα στιγμή για να συντρίψουν (!) κάθε μορφή ανεξαρτησίας της Ταϊβάν καθώς και ξένες προσπάθειες παρέμβασης». Αν και η Κίνα στέλνει πολεμικά αεροσκάφη προς την Ταϊβάν σχεδόν καθημερινά, οι αριθμοί τείνουν να αυξάνονται μετά από γεγονότα όπως η συνάντηση Mακάρθι-Τσάι, που τη θεωρούν προκλητική.

Πάντως ένα αντιτορπιλικό των ΗΠΑ έπλευσε κοντά στα νησιά Spratly, σε ένα αμφισβητούμενο αρχιπέλαγος στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, και Αμερικανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι είπαν ότι ήταν μια επιχείρηση άσκησης «ελευθερίας της ναυσιπλοΐας». Η Κίνα, η οποία διεκδικεί την κυριαρχία σχεδόν σε όλη τη Νότια Σινική Θάλασσα, είπε ότι το αμερικανικό πλοίο είχε εισέλθει παράνομα στα κινεζικά ύδατα και ότι παρακολουθούσε τη διέλευση του πλοίου. Οι ΗΠΑ απορρίπτουν τον κινεζικό ισχυρισμό ότι πολεμικό πλοίο εισήλθε παράνομα σε ύδατα στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, βάσει δήλωσης του αρχηγείου του 7ου αμερικανικού στόλου στη Γιοκοσούκα της Ιαπωνίας.

Κυρώσεις και διπλωματική κινητικότητα από Σι Τζιπίνγκ

Η Κίνα ανακοίνωσε κυρώσεις κατά της Προεδρικής Βιβλιοθήκης «Ronald Reagan», όπου συναντήθηκαν ο Mακάρθι και η Τσάι, τη συντηρητική δεξαμενή σκέψης «Hudson Institute», που τίμησε την Tσάι με ένα ειδικό βραβείο ενώ βρισκόταν στη Νέα Υόρκη τον περασμένο μήνα, λέγοντας ότι «παρείχε μια πλατφόρμα για την προώθηση της αποσχιστικής δραστηριότητας».

Τελευταία, μια επίσκεψη στην Ταϊβάν από δικομματική αντιπροσωπεία του Κογκρέσου με επικεφαλής τον γνωστό βουλευτή Mάικ Mακόλ (ρεπουμπλικάνο βουλευτή της πολιτείας Τέξας) και πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, έλαβε ελάχιστη κάλυψη από το Πεκίνο συγκριτικά με παρελθούσες περιπτώσεις. Οι Αμερικανοί νομοθέτες έφυγαν από την Ταϊπέι μετά τη συνάντησή τους με την Τσάι.

Συναντήσεις

Από τότε που ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζιπίνγκ άρχισε επίσημα μια άνευ προηγουμένου τρίτη θητεία ως πρόεδρος τον Μάρτιο, ξεκίνησε μια κινητικότητα διπλωματικών δραστηριοτήτων που περιλάμβανε την επίσκεψή του στη Μόσχα και την υποδοχή ανώτερων Δυτικών αξιωματούχων, όπως ο Μακρόν και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ήταν και οι δύο στο Πεκίνο την περασμένη εβδομάδα. Η Κίνα ανέστειλε τις στρατιωτικές ασκήσεις της γύρω από την Ταϊβάν μέχρι μετά την αναχώρηση του Μακρόν και της Φον ντερ Λάιεν, καθώς και του πρώην προέδρου της Ταϊβάν Μα Γινγκ Τζέου, ο οποίος βρισκόταν στην Κίνα μέχρι την Παρασκευή για μια ιστορική 12ήμερη επίσκεψη.

Επίσης, την περασμένη εβδομάδα, οι υπουργοί Εξωτερικών του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας συναντήθηκαν στο Πεκίνο για να δώσουν συνέχεια σε μια αιφνιδιαστική συμφωνία όπου διαμεσολάβησε η Κίνα τον περασμένο μήνα για την αποκατάσταση των διπλωματικών δεσμών μεταξύ των δύο αντιπάλων για πρώτη φορά μετά από επτά χρόνια. Ο χρόνος των ασκήσεων υπογραμμίζει τις προσπάθειες του Πεκίνου να εξισορροπήσει την αποτροπή στενότερων σχέσεων ΗΠΑ-Ταϊβάν έναντι ευρύτερων συμφερόντων για την ενίσχυση διπλωματικών και οικονομικών δεσμών με εμπορικούς εταίρους και την οικοδόμηση παγκόσμιας διπλωματικής επιρροής.

Ειδήσεις σήμερα

Καιρός: Πώς θα γίνει το σούβλισμα του οβελία, πού αναμένονται βροχές – Η επιστροφή των εκδρομέων

Σουδάν: Τουλάχιστον 27 νεκροί στις εχθροπραξίες –  200 οι τραυματίες, ανάμεσά τους δύο Έλληνες [βίντεο]

Human Rights 360: Εισαγγελική παραγγελία για «ξεσκόνισμα» λογαριασμών

Κτηματαγορά: «Φρένο» στην αύξηση τιμών των ακινήτων – Αναλυτικοί πίνακες

Γιατί στο ΠΑΣΟΚ θέλουν αυτοδυναμία Ν.Δ. και «πληγωμένο» ΣΥΡΙΖΑ