«Η επιστροφή του Τζόνσον θα είναι φάρσα», έγραψαν οι «Financial Times», κάτι που συμμερίζεται μεγάλη μερίδα των πολιτών και του πολιτικού κόσμου. Υπάρχει, ωστόσο, και σημαντική μειοψηφία οπαδών του πρώην πρωθυπουργού που ζητά την παλιννόστησή του στο θώκο, πιστεύοντας ότι η πρωθυπουργία-φιάσκο της Λιζ Τρας ξέπλυνε τα δικά του ανομήματα. Στο πλευρό του Τζόνσον τάχθηκε και ο πατέρας του, Στάνλεϊ, λέγοντας πως ο γιος του πρέπει να γυρίσει στην εξουσία για να ολοκληρώσει το έργο του, όπως έκαναν ο Χάρολντ Ουίλσον και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ. Λιγότερο μεγαλομανής και πιο προσγειωμένη η αδελφή του, Ρέιτσελ Τζόνσον, τον «άδειασε» κανονικά υποστηρίζοντας ότι επόμενος πρωθυπουργός πρέπει να είναι ο… ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ. Πάντως, όταν παραιτήθηκε η Τρας, ο Μπόρις Τζόνσον βρισκόταν σε διακοπές στην Καραϊβική και ο πατέρας του αποκάλυψε ότι επιστρέφει στην πατρίδα.
Οι βολιδοσκοπήσεις των ΜΜΕ στην κοινοβουλευτική ομάδα των Τόρις και τα γραφεία στοιχημάτων δίνουν φαβορί τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Ρίσι Σούνακ, το ινδικής καταγωγής golden boy του Σίτι, που έχασε την τελική αναμέτρηση από την Τρας. Με ανοδική πορεία ακολουθεί ο Τζόνσον, ενώ στο παιχνίδι βρίσκεται και η 49χρονη Πένι Μόρντοντ, επικεφαλής της Βουλής των Κοινοτήτων και πρώην στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων, με θητεία σε τρία υπουργεία μετά το 2018 (Ισότητας, Διεθνούς Ανάπτυξης και Αμυνας). Ισως η ώρα της έρθει μετά τον Σούνακ, αν συνεχιστεί το γαϊτανάκι στην Ντάουνινγκ Στριτ, που δεν περιποιεί τιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η δυναμική, πάντως, πολιτικός αποφάσισε χθες το απόγευμα να ανακοινώσει πρώτη την υποψηφιότητά της, ζητώντας την υποστήριξη των συναδέλφων της, που θέλουν να δουν επιτέλους το κόμμα ενωμένο, ώστε «να υλοποιήσει τις προεκλογικές υποσχέσεις και να οδηγήσει το κόμμα στη νίκη στις επόμενες εκλογές».
Ως τις 2 μ.μ. της Δευτέρας, οι επίδοξοι αρχηγοί υποχρεούνται να έχουν καταθέσει 100 υπογραφές βουλευτών για να μπουν στη διαδικασία. Δεδομένου ότι οι Τόρις διαθέτουν 357 έδρες (επί συνόλου 650), ελάχιστοι θα τα καταφέρουν. Το BBC, το Bloomberg, ο Spectator και άλλα ΜΜΕ δίνουν την εξής εικόνα: Υπέρ του Σούνακ τάσσονται μέχρι στιγμής 36-44 βουλευτές, υπέρ του Τζόνσον 23-37 και στο πλευρό της Μόρντοντ 11-15.
Πιθανότητες να μπουν στην κούρσα έχουν επίσης η πρώην υπουργός Εσωτερικών, Σουέλα Μπρέιβερμαν, που έδωσε τη χαριστική βολή στην Τρας με την παραίτησή της το βράδυ της Τετάρτης, καθώς και η υπουργός Διεθνούς Εμπορίου, Κέμι Μπάντενοκ. Παράλληλα, τα γραφεία στοιχημάτων δίνουν μεγάλο φαβορί τον Σούνακ με πιθανότητες 57%, με τον Τζόνσον στο 23% και τη Μόρντοντ σε μονοψήφιο ποσοστό.
Ο υπουργός Αμυνας, Μπεν Ουάλας, δήλωσε ότι δεν ενδιαφέρεται (είχε χαμηλή απήχηση), αναφέροντας ότι κλίνει προς τη στήριξη του Τζόνσον. Ταυτόχρονα, όμως, δήλωσε ότι θέλει να ακούσει και τις απόψεις του Σούνακ, δείγμα της ρευστότητας και των έντονων παζαριών που λαμβάνουν χώρα στο παρασκήνιο.
Ως «λαγός» του Τζόνσον λειτούργησε ο υπουργός Επιχειρήσεων, Τζέικομπ Ρις-Μογκ, προσφέροντάς του τη στήριξή του και καλώντας την κοινοβουλευτική ομάδα να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία. Στους αντίποδες, το κόμμα των Φιλελευθέρων αποκάλεσε τον Τζόνσον «Μπερλουσκόνι της Βρετανίας» και κάλεσε τη Βουλή να ψηφίσει τον αποκλεισμό του από το αξίωμα, επειδή παραβίασε το νόμο ως πρωθυπουργός με τα περίφημα «κορονοπάρτι».
Αν τρεις υποψήφιοι έχουν εξασφαλίσει 100 υπογραφές τη Δευτέρα, η ψηφοφορία θα γίνει αμέσως και θα απομείνουν δύο. Στη συνέχεια η κοινοβουλευτική ομάδα θα διεξαγάγει ενδεικτική ψηφοφορία ανάμεσά τους, αλλά τον νέο αρχηγό θα εκλέξουν σε online ψηφοφορία τα περίπου 170.000 μέλη του κόμματος ως την Παρασκευή. Με την ίδια διαδικασία αναδείχθηκε και η Τρας.
ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΝ ΝΑ ΤΗΝ ΑΡΝΗΘΕΙ
Θύελλα για τη σύνταξη των 115.000 λιρών στην πρωθυπουργό των 44 ημερών
Φίλοι και αντίπαλοι της Λιζ Τρας -κυρίως οι δεύτεροι- εκφράζουν την ελπίδα η πρωθυπουργός των 44 ημερών να έχει την ευθιξία να παραιτηθεί από τη σύνταξη-μαμούθ που δικαιούται βάσει του νόμου.
«Το σωστό θα ήταν να την αρνηθεί», τόνισε ο Εργατικός ηγέτης, Κιρ Στάρμερ, αλλά η απόφαση ανήκει αποκλειστικά στην παραιτηθείσα πρωθυπουργό. Από το 1991 οι απερχόμενοι πρωθυπουργοί -αρχής γενομένης από τη Μάργκαρετ Θάτσερ- δικαιούνται σύνταξη που αναπροσαρμόζεται με τον πληθωρισμό και από το 2011 παραμένει καθηλωμένη στις 115.000 λίρες το χρόνο (133.000 ευρώ). Ο Τζον Μέιτζορ, ο Τόνι Μπλερ, ο Γκόρντον Μπράουν και ο Ντέιβιντ Κάμερον την πήραν ολόκληρη, ενώ η Τερέζα Μέι περιορίστηκε στη μισή. Τώρα, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και τα συνδικάτα προτρέπουν την Τρας να φανεί αξιοπρεπής και να την αποποιηθεί, σεβόμενη, αν μη τι άλλο, τους 14 εκατομμύρια Βρετανούς που παραλείπουν γεύματα λόγω της φτώχειας.
Ο Κιρ Στάρμερ, ο νέος «Τόνι Μπλερ» των Εργατικών
O σερ Κιρ Στάρμερ πλέει σε πελάγη ευτυχίας. Λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Συντηρητικό Κόμμα, ύστερα από 12 συναπτά έτη στην εξουσία του Ηνωμένου Βασιλείου -εν μέσω ιδιαίτερα δύσκολων καιρών-, οι Εργατικοί μπορούν να αισιοδοξούν πως ήρθε η «δική τους ώρα», χωρίς μάλιστα να κουνήσουν το δαχτυλάκι τους. Αυτό υποδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις και ο ηγέτης του κόμματος, Κιρ Στάρμερ, έχει υιοθετήσει τη γεμάτη αισιοδοξία ρητορική του Τόνι Μπλερ, υποσχόμενος ότι η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές θα είναι Εργατική και θα έχει τη στήριξη των εργαζομένων. Ακόμη και η Ρέιτσελ Τζόνσον, αδελφή του πρώην πρωθυπουργού, δήλωσε στο BBC ότι «ο Στάρμερ είναι πρωθυπουργός εν αναμονή, αν κρίνουμε από τις δημοσκοπήσεις. Αρα, το μόνο που έχει να κάνει είναι να μην τρομάξει τις αγορές». Δημοσκόπηση της Opinium έδειξε ότι οι ψηφοφόροι θεωρούν καταλληλότερο για πρωθυπουργό τον αρχηγό των Εργατικών, περισσότερο από οποιοδήποτε στέλεχος των Συντηρητικών – είτε είναι ο Τζόνσον, ο Σούνακ ή η Μόρντοντ.
Ο 60χρονος σερ Στάρμερ είναι ρεαλιστής και διαφέρει εντελώς από τον προκάτοχό του, Τζέρεμι Κόρμπιν, που αντιμετώπιζε το κόμμα ως επαναστατική οργάνωση, προβάλλοντας ιδεολογικές εμμονές παλαιότερων εποχών. Εκανε μάλιστα στην άκρη όλους τους κορμπινιστές (τους ακραίους υποστηρικτές του Κόρμπιν) του κόμματος, θεωρώντας ότι μόνο με τη μετριοπαθή και προσγειωμένη πολιτική στάση μπορούν οι Εργατικοί να επανέλθουν στην εξουσία. Αυτό τον μέσο δρόμο -που δίδαξε ο Μπλερ- ακολουθεί και ο Στάρμερ στην εξωτερική πολιτική, το μεταναστευτικό, το Brexit (υποστήριζε το 2019 ένα δεύτερο δημοψήφισμα). Στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος στο Λίβερπουλ έδειξε εμπράκτως πόσο έχει αποστασιοποιηθεί από τον αριστερό Κόρμπιν, καθώς έψαλε μαζί με τους συνέδρους τον εθνικό ύμνο της Βρετανίας, αντί της «Κόκκινης Σημαίας».
Λίγο καιρό μετά την άνοιξη του 2020, που ανέλαβε ο Στάρμερ την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος, αντιλήφθηκε πως είναι προς το συμφέρον του να αφήσει τους Συντηρητικούς να καταρρέουν. Ο Στάρμερ έχει διατελέσει σύμβουλος της βασίλισσας και επικεφαλής της Εισαγγελικής Υπηρεσίας του Στέμματος. Για τις υπηρεσίες του, έλαβε τον τίτλο του ιππότη (σερ) το 2014.
Ο Γκράχαμ Μπρέιντι είναι ο εφιάλτης των πρωθυπουργών
Είναι ο άνθρωπος που όλοι οι Συντηρητικοί πρωθυπουργοί των τελευταίων ετών δεν ήθελαν να δουν να τους χτυπά την πόρτα της Ντάουνιγκ Στριτ. Ο σερ Γκράχαμ Μπρέιντι είναι ο ισχυρός πρόεδρος της περίφημης «Επιτροπής του 1922» του Συντηρητικού κόμματος, που κρατά άγρυπνα την κοινοβουλευτική πειθαρχία και ορθότητα των βουλευτών και είναι εκείνος που έχει ειδοποιήσει τους τελευταίους πρωθυπουργούς να … μαζέψουν τα πράγματά τους από τη Ντάουνιγκ Στριτ.
Ο 57χρονος Μπρέιντι δραστηριοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Συντηρητικό Κόμμα σε ηλικία μόλις 16 ετών, ως μαθητής γυμνασίου. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Ντάραμ, εργάστηκε στο Κέντρο Πολιτικών Μελετών, στις δημόσιες σχέσεις και αργότερα ως διευθυντής δημοσίων υποθέσεων σε δικηγορικό γραφείο. Στα 30 του εξελέγη βουλευτής -ήταν ο νεότερος βουλευτής των Συντηρητικών εκείνη την εποχή. Εχει υπηρετήσει ως σκιώδης υπουργός Παιδείας το 2003 και υπουργός Ευρώπης στην κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον.
Υπέρμαχος του Brexit το 2010 εξελέγη πρόεδρος της «Επιτροπής 1922», της ομάδας του κόμματος που είναι γνωστής ως «οι άντρες με τα γκρι κοστούμια». Το 2018, ο Σερ Γκράχαμ άρχισε να δέχεται τις επιστολές βουλευτών των Τόρις που εξέφραζαν την έλλειψη εμπιστοσύνης τους στην πρωθυπουργό Τερέζα Μέι. Εχει τόση επιρροή, που ένας βοηθός της Ντάουνινγκ Στριτ προειδοποίησε τον Μπόρις Τζόνσον να μη συναντηθεί μόνος μαζί του. Πολύ καλά του είχε πει, γιατί τον περασμένο Ιούνιο, ο σερ Γκράχαμ ανακοίνωσε στον Τζόνσον ότι δέχθηκε μεγάλο αριθμό επιστολών δυσπιστίας και τον παρέπεμψε στο Κοινοβούλιο. Ο Τζόνσον επέζησε της ψηφοφορίας, αλλά αργότερα παραιτήθηκε. Προχθές, ο σερ Γκράχαμ ανακοίνωσε τα κακά μαντάτα και στη Λιζ Τρας.