Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Προστασίας Ενοικιαστών, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Ελλάδας, οι εργαζόμενοι ξοδεύουν πλέον περίπου το 60%-70% του εισοδήματός τους στο νοίκι.

Περίπου τρεις στους δέκα Έλληνες ζουν στο ενοίκιο – ποσοστό όχι ιδιαίτερα υψηλό για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, αν λάβουμε υπόψη ότι π.χ. το 50% των Γερμανών νοικιάζουν, αντί να μένουν σε δικό τους σπίτι. Παράλληλα, ωστόσο, η Eurostat αποκαλύπτει ότι τα μηνιαία έξοδα ενοικίου στην Ελλάδα είναι υψηλότερα από ό,τι στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γερμανία,  σε σχέση με τον μισθό που παίρνουν οι εργαζόμενοι.

Σύμφωνα με δεδομένα της ιστοσελίδας «Spitogatos», που επικαλείται η Deutsche Welle, τα ενοίκια στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 48,7% μεταξύ 2015 και 2022. Στο κέντρο της Αθήνας η μέση τιμή ενοικίασης το 2023 θα είναι τα 9,52 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ στα νότια προάστια η τιμή φθάνει τα 11,30 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2023 από τον ιστότοπο Numbeo, ο οποίος συγκρίνει το κόστος ζωής στην Ευρώπη, ένα διαμέρισμα του ενός υπνοδωματίου (γκαρσονιέρα) κοστίζει – κατά μέσο όρο – 2.228 ευρώ στο κεντρικό Λονδίνο, 1.316 ευρώ στο «κεντρικό» Βερολίνο, 1.291 ευρώ στο Παρίσι, 1.003 ευρώ στη Ρώμη και 500 ευρώ στην Αθήνα. «Φτηνό, ίσως νομίζετε, αλλά πάρα πολύ για έναν Έλληνα, που κερδίζει κατά μέσο όρο καθαρό μισθό 900 ευρώ», αναφέρει η DW.

Σε αυτή την κολοσσιαία αύξηση των τιμών ενοικίασης στην Ελλάδα, έχουν συντελέσει πολλοί παράγοντες: Όπως αναφέρει ενδεικτικά στην DW ο Έλληνας δικηγόρος Άγγελος Σκιαδάς, σημαντικό ρόλο έχει παίξει η αύξηση των διαμερισμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb), η αγορά ακινήτων από επενδυτές του εξωτερικού, αλλά και οι εγχώριοι ιδιοκτήτες, που προσπαθούν να αναπληρώσουν την απώλεια εισοδήματος που βίωσαν τα τελευταία χρόνια, λόγω των απανωτών οικονομικών κρίσεων. Όσον αφορά τους επενδυτές που έρχονται «από έξω», χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι αλλοδαποί από χώρες εκτός της ΕΕ, που αγοράζουν ακίνητα υψηλής ποιότητας στην Ελλάδα για να αποκτήσουν την λεγόμενη Golden Visa, η οποία τους εγγυάται άδεια παραμονής στην Ελλάδα και βίζα Σένγκεν.

Ο Στράτος Παραδιάς, δικηγόρος και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων, δεν συμμερίζεται αυτήν την άποψη. Σε συνέντευξή του στη DW, εξηγεί ότι μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό ακινήτων σε ορισμένες περιοχές της Αθήνας ενοικιάζονται σε βραχυχρόνιους ενοικιαστές και τουρίστες μέσω Airbnb. Ωστόσο, ακριβείς αριθμοί δεν υπάρχουν.

Για τον ίδιο, το ακριβό κόστος ανακαίνισης και οι υψηλοί φόροι ευθύνονται για το γεγονός ότι χιλιάδες ακίνητα παραμένουν άδεια – ένα ακόμη ζήτημα, που προκαλεί έλλειψη στέγης προς ενοικίαση και άρα αύξηση των ενοικίων των σπιτιών που διατίθενται στην αγορά. Η DW υπενθυμίζει ότι ο φορολογικός συντελεστής στην Ελλάδα είναι 15 τοις εκατό για το εισόδημα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ ετησίως και 45 τοις εκατό για εισόδημα άνω των 35.000 ευρώ ετησίως.

«Στενάζει» και η Γερμανία – Αύξηση 9,5% στα ενοίκια του Βερολίνου

Για λόγους παρόμοιους, αλλά και λίγο διαφορετικούς από αυτούς που επηρεάζουν την ελληνική αγορά, μία ραγδαία αύξηση των τιμών ενοικίασης παρατηρείται και στη Γερμανία. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, τα ενοίκια σε Βερολίνο, Αμβούργο, Μόναχο, Κολωνία, Φρανκφούρτη, Ντίσελντορφ, Στουτγάρδη και Λειψία αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 6,7%, όπως δείχνει ανάλυση που δημοσιεύτηκε από την πολυεθνική κτηματομεσιτική εταιρεία Jones Lang LaSalle (JLL). Την ίδια περίοδο πέρυσι, η αύξηση των ενοικίων κυμάνθηκε στο 3,7%.

Η μεγαλύτερη και πιο «τρομακτική» αύξηση σημειώνεται στη γερμανική πρωτεύουσα, το Βερολίνο. Η πόλη, που για ολόκληρες δεκαετίες μετά την πτώση του τείχους υπήρξε ελκυστική σε νέο κόσμο και γενικότερα σε εργαζομένους με χαμηλότερα εισοδήματα, λόγω των φθηνών της ενοικίων, είναι σήμερα αγνώριστη.

«Για ιστορικούς λόγους, η οικονομική κατά κεφαλήν παραγωγή στο Βερολίνο ήταν πάντα πολύ κάτω από τον εθνικό μέσο όρο, κάτι που είναι πολύ ασυνήθιστο για τις πρωτεύουσες στην Ευρώπη», αναφέρει η Berliner Zeitung. Παρόλα αυτά, το Βερολίνο «ανταγωνίζεται» πλέον το ανέκαθεν ακριβό Μόναχο, καθώς έχει πια γίνει η δεύτερη ακριβότερη πόλη της Γερμανίας, όσον αφορά τα ενοίκια.

Σύμφωνα με την Ένωση Γερμανικών Τραπεζών «Pfandbrief», τα ενοίκια στο Βερολίνο αυξήθηκαν κατά 9,5% το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, καταγράφοντας την μεγαλύτερη αύξηση μεταξύ των γερμανικών μητροπόλεων.

Η έννοια της συγκατοίκησης, που δεν ήταν ποτέ άγνωστη στους Γερμανούς, για πολλούς είναι τώρα πια η μόνη δυνατή λύση, σε μία πόλη όπου οι γκαρσονιέρες μπορεί να κοστίσουν ακόμα και 2.000 ευρώ στις πλέον δημοφιλείς περιοχές («κέντρο», όπως το εννοούμε στην Ελλάδα, δεν υπάρχει). Άνθρωποι, συχνά ετερόκλητοι μεταξύ τους (από άποψη ηλικίας, ασχολίας/δουλειάς κτλ) συγκατοικούν ανά δύο, ανά τρεις ή παραπάνω, πληρώνοντας στις καλές περιπτώσεις 450/500 ευρώ ο καθένας, ενώ δεν είναι καθόλου σπάνιο στις δημοφιλείς περιοχές κάποιος να πληρώνει 800 ευρώ για να μένει μαζί με άλλoυς τρεις.

Μπορεί, φυσικά, να δείτε και κάποιον να νοικιάζει δωμάτιο σε σπίτι με άλλους τέσσερις για 1000 ευρώ – κάποιος κανόνας για αυτά δεν υπάρχει, και ο καθένας αξιολογεί το σπίτι του όπως νομίζει. Συχνά, σε καταστάσεις συγκατοίκησης, τα δωμάτια μπαίνουν στο νοίκι από τους ενοικιαστές, και όχι απευθείας από τους ιδιοκτήτες του εκάστοτε σπιτιού, με τους πρώτους να προσπαθούν να βγάλουν τα «σπασμένα» σε βάρος των συγκατοίκων τους. Οι ιδιοκτήτες, πάλι, προσπαθούν να «προσαρμόσουν τα ενοίκια στο ποσοστό του πληθωρισμού», όπως λέει στo ZDF ο εμπειρογνώμονας ακινήτων Μίχαελ Βόιγκτλαντερ, καθηγητής στο Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με ανάλυση από την κτηματομεσιτική εταιρεία 21st Real Estate, στο Βερολίνο οι ενοικιαστές ξοδεύουν παραπάνω από το ένα τρίτο του καθαρού εισοδήματός τους στο ενοίκιο. Επίσης, ακόμα και αν έχετε τα χρήματα, μπορεί να δυσκολευτείτε να βρείτε ένα σπίτι δικό σας: Τα διαθέσιμα σπίτια είναι λίγα στην πόλη, ο πληθυσμός της οποίας ολοένα και αυξάνεται.

Στα τέλη του 2022, το Βερολίνο είχε 3,8 εκατομμύρια επίσημα καταγεγραμμένους κατοίκους – περισσότερους από ποτέ, από την επανένωση της πόλης και έπειτα. Επιπλέον, η πρωτεύουσα έχει δεχθεί ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό προσφύγων πολέμου από την Ουκρανία: Τον Φεβρουάριο του 2023, περίπου ένα χρόνο μετά την έναρξη του πολέμου, περίπου 60.000 Ουκρανοί πρόσφυγες ζούσαν στο Βερολίνο. Επιπλέον, οι νέες κατασκευές υστερούν, σε σχέση με τη ζήτηση. Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία Βερολίνου-Βρανδεμβούργου, σχεδόν 77.800 άνθρωποι μετανάστευσαν στην πρωτεύουσα, μόνο το 2022. Εν τω μεταξύ, μόνο 17.000 διαμερίσματα έχουν ολοκληρωθεί, λέει στην Berliner Zeitung ο ειδικός της JLL, Ρόμαν Χάιντριχ. Ο στόχος της Γερουσίας είναι 20.000 νέες κατοικίες ετησίως.

Ειδήσεις σήμερα

Ισραήλ: Επιχειρεί στη Γάζα ο στρατός – Πάνω από 8.000 οι νεκροί, το Ιράν διαμηνύει ότι το Ισραήλ «ξεπέρασε τις κόκκινες γραμμές»

Τουρκία: Ο πρέσβης του Ισραήλ χαρακτήρισε τον Ερντογάν «φίδι» – Η οργισμένη αντίδρασή του

Από την Αθήνα ως το Βερολίνο, οι εργαζόμενοι «ματώνουν» για να βγάλουν το νοίκι

Κιβωτός του Νώε: Αρχαιολόγοι αποκαλύπτουν «ερείπια» που βρέθηκαν στον τύμβο σε σχήμα βάρκας της Τουρκίας