Αναμφισβήτητα, η παρακολούθηση των ξένων πληροφοριακών διαύλων και των Ρώσων διπλωματών δεν είναι κάτι νέο στην Ουάσιγκτον. Για δεκαετίες, η κοινή λογική υπαγορεύει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούν Ρώσους διπλωμάτες εντός των αμερικανικών συνόρων, έστω κι αν κάποιοι από αυτούς ελέγχονται περισσότερο σε σχέση με άλλους. Μην έχετε αμφιβολία ότι το Κρεμλίνο έχει την ίδια προσέγγιση προς τους Αμερικανούς αξιωματούχους στη Μόσχα. Ενας λόγος για την παρακολούθηση ξένων αξιωματούχων είναι να εντοπίσει πιθανούς προδότες ανάμεσά μας. Οι διπλοί πράκτορες αποτελούν πραγματική απειλή και ας μην ξεχνάμε ότι στα μέσα της δεκαετίας του 1980 η παλιά μου ομάδα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακάλυψε πολλές συσκευές ακρόασης της KGB που είχαν τοποθετηθεί στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μόσχα. Αλλωστε, αυτό κάνουν οι υπηρεσίες κατασκοπείας.

Οι επιχειρήσεις παρακολούθησης δεν είναι κάτι ασυνήθιστο σε μεγάλες πόλεις, όπως η Ουάσιγκτον και η Νέα Υόρκη, και έχουν μια μακρά ιστορία επιτυχιών και αποτυχιών. Αν και λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να το συνειδητοποιήσουν, η κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών έχει πάντα κάποιον στο στόχαστρό της, είτε έναν κατάσκοπο, έναν απατεώνα ή έναν εγκληματία. Οι ξένες μυστικές υπηρεσίες που επιχειρούν στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών συνήθως ασχολούνται με την παρακολούθηση και κάνουν μυστικές συναντήσεις με πηγές, ελπίζοντας να μην τους «πιάσει» το ραντάρ της Ουάσιγκτον. Οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας τρελαίνονται ιδιαίτερα γι’ αυτή τη δράση, στο παρασκήνιο, ωστόσο, η αμερικανική κυβέρνηση πάντα παρακολουθεί, ακολουθώντας σιωπηρά τους στόχους, ακούγοντας τις υποκλαπείσες συνομιλίες και μαγνητοσκοπώντας ύποπτες δραστηριότητες.

Οι παρακολουθήσεις τηλεφωνικών συνομιλιών, οι παρακολουθήσεις ατόμων και οι διαρροές δεν είχαν τραβήξει την προσοχή της Αμερικής μέχρι και το 1972, όταν η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον διέταξε να γίνει διάρρηξη στην έδρα της Εθνικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος στο συγκρότημα γραφείων Watergate στην Ουάσιγκτον. Οι ύποπτοι περιελάμβαναν τον πρώην αξιωματικό της CIA Howard Hunt, τον James McCord και τον G. Gordon Liddy, έναν εντυπωσιακό χαρακτήρα και έναν πρώην πράκτορα του FBI. Ο Hunt και ο Liddy ήταν επίσης μέλη της ομάδας των «Υδραυλικών», που είχε επιφορτίσει ο πρόεδρος για τον εντοπισμό των διαρροών στον Λευκό Οίκο. Στην περίοδο που προηγήθηκε της επιχείρησης που επρόκειτο να καταλήξει σε αποτυχία, οι διαρρήκτες του Watergate χρησιμοποιούσαν για την προετοιμασία και το σχεδιασμό το ξενοδοχείο «Howard Johnson» στην απέναντι πλευρά του δρόμου από το Watergate, το ίδιο ξενοδοχείο που είχα χρησιμοποιήσει αρκετές φορές κατά τη διάρκεια των αποστολών παρακολούθησης προστασίας για επισκέψεις ξένων αξιωματούχων που βρίσκονταν υπό απειλή, όπως ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Γιασέρ Αραφάτ. Το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως η τέλεια πλατφόρμα παρατήρησης και βάση εντολών.

Από καιρό πιστεύω ότι η καλύτερη δουλειά στην κοινότητα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών είναι αυτή του εξειδικευμένου του FBI στην παρακολούθηση, τον οποίο η υπηρεσία τον περιγράφει ως εξής:

«…Τα μάτια και τα αφτιά του FBI. Επαγγελματίες στην παρακολούθηση λειτουργούν παράλληλα με τους κατά υπόθεση πράκτορες για τη διακριτική συγκέντρωση πληροφοριών στη στήριξη της εν εξελίξει μάχης κατά της τρομοκρατίας, της ξένης αντικατασκοπίας και των ποινικών ερευνών».

Αυτά τα εξαιρετικά εκπαιδευμένα στελέχη διεξάγουν φυσική και ηλεκτρονική παρακολούθηση για τη στήριξη αποστολών ξένης αντικατασκοπίας και αντιτρομοκρατίας του FBI. Μεταξύ άλλων, φωτογραφίζουν αυτοκίνητα, ανθρώπους, αντικείμενα και εγκαταστάσεις, με τρόπο διακριτικό προκειμένου να μην εγείρουν τις υποψίες όσων βρίσκονται εκείνη τη στιγμή στην ευρύτερη περιοχή». Με άλλα λόγια, να μην τους πιάσουν δηλαδή.

Ενώ τα αφεντικά των ειδικών πρακτόρων ασχολούνται με την πολιτική για το ποιον και για ποιο λόγο θα θέσουν υπό παρακολούθηση, αυτές οι μονάδες παρακολούθησης του FBI (γνωστές και ως Κινητές Ομάδες Παρακολούθησης) εντοπίζουν τους στόχους κατασκοπείας τους από τόπο σε τόπο, κρυμμένοι από την κοινή θέα. Κάνουν την πραγματική δουλειά του ιδιωτικού πράκτορα, συναρμολογώντας στοιχεία, συμπεριφορές και γεγονότα στο δρόμο, την ώρα που ψάχνουν για μικρές ενδείξεις -ακόμα κι αν είναι σημάδια από κιμωλία ή κομμάτια ταινίας- που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει πού θα είναι η επόμενη συνάντηση με μια πηγή ή σε ποιο σημείο θα γίνει οι παράδοση στοιχείων. Και έχοντας δει με τα μάτια μου αυτές τις μονάδες σε δράση, μπορώ να σας πω ότι οι πιθανότητες κάποιος να τις εντοπίσει είναι ισχνές έως μηδενικές.

*Η STRATFOR είναι αμερικανική εταιρία αναλύσεων σε θέματα διεθνούς στρατηγικής.