Το πρόβλημα επικεντρώνεται στο παγκόσμιο εμπόριο τροφίμων, και συγκεκριμένα σε 14 στενούς θαλάσσιους διαύλους, από τους οποίους διακινούνται τεράστιες ποσότητες, απαραίτητες για την ομαλή διατροφή ολόκληρων κρατών.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην ανάγκη να προστατευθεί η διώρυγα του Παναμά, η οποία ενώνει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό, η διώρυγα του Σουέζ που συντομεύει τη διαδρομή προς τον Κόλπο και τις χώρες του Ινδικού Ωκεανού, αλλά και τα Στενά των Δαρδανελίων, από όπου εισάγεται το ένα τρίτο των σιτηρών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, χωρίς να υπάρχει γι’ αυτές τις (ασταθείς και πολιτικά χώρες) εναλλακτική διαδρομή!

Η σημαντικότερη ως τώρα μελέτη του είδους επισημαίνει ότι σχεδόν το 25% της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων γίνεται αντικείμενο εμπορίου στις διεθνείς αγορές. Με τις συνθήκες, επομένως, που επικρατούν στον πλανήτη, το κύκλωμα τροφοδοσίας και τιμών είναι εξαιρετικά ευάλωτο σε απρόβλεπτες κρίσεις και ακραία καιρικά φαινόμενα.

Η τεχνολογία στις διώρυγες και τα θαλάσσια περάσματα είναι συχνά πεπαλαιωμένη, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από φυσικές καταστροφές, που θα γίνουν πιο συχνές στο μέλλον όσο υπερθερμαίνεται ο πλανήτης, αναφέρει η έκθεση του Chatham House. Γι’ αυτό οι κυβερνήσεις καλούνται να επενδύσουν σε «κλιματικά ανθεκτικές» τεχνολογίες και να διαφοροποιήσουν εγκαίρως την παραγωγή τροφίμων, καθώς και τα αποθέματά τους.

Προς επίρρωση των επιχειρημάτων αναφέρονται τα κάτωθι χαρακτηριστικά παραδείγματα:

* Τα τρία τέταρτα των εισαγωγών της Ιαπωνίας σε καλαμπόκι και σιτάρι περνούν από τη διώρυγα του Παναμά, που έχει πλάτος μόλις 300 μ. (για τα δεδομένα των ωκεανών).

* Πάνω από το 25% των εξαγωγών σόγιας γίνονται από τα Στενά της Μαλάκα, στη Νοτιοανατολική Ασία.

* Το οδικό δίκτυο της Βραζιλίας, δηλαδή του μεγαλύτερου εξαγωγέα σόγιας στον κόσμο, κινδυνεύει από πλημμύρες και κατολισθήσεις λόγω των σφοδρών βροχοπτώσεων, που πλήττουν τελευταία το βόρειο τμήμα της Λατινικής Αμερικής.

* Τα αμερικανικά λιμάνια στον Κόλπο του Μεξικού κινδυνεύουν από την άνοδο της στάθμης των ωκεανών.

* Οι χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου φτιάχνουν το ψωμί τους από τα σιτηρά στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, που μεταφέρονται υποχρεωτικά από τους ρωσικούς/ ουκρανικούς σιδηροδρόμους και τα λιμάνια, μέσω των Δαρδανελίων και του Σουέζ.

«Οι κίνδυνοι αυξάνονται όσο πολλαπλασιάζονται οι διακρατικές εμπορικές συναλλαγές και ταυτόχρονα προχωρεί η κλιματική αλλαγή», τόνισε η Λόρα Ουέσλεϊ, μία εκ των συντακτών της έρευνας. Μεταξύ άλλων, η ίδια και οι συνάδελφοί της επισημαίνουν ότι κατ’ ουσία ελάχιστες χώρες βρίσκονται στο απυρόβλητο, αφού η απειλή για τη διατροφική ασφάλεια μιας χώρας που εισάγει συνεπάγεται αυτομάτως κίνδυνο για την οικονομίας του κράτους-εξαγωγέα τροφίμων.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου