Γράφει ο Βαγγέλης Λημνιώτης

Τα τελευταία τρία χρόνια γίνεται πολύ μεγάλος λόγος για το ότι δημιουργούνται ταινίες που αφορούν μη Καυκάσιους χαρακτήρες, εντούτοις οι ρόλοι δίνονται σε Καυκάσιους. Δεν δίνονται βέβαια σε τυχάρπαστους λευκούς ηθοποιούς. Στο νέο τεύχος του ET Magazine στο EleftherosTypos.gr βλέπουμε πως δίνονται σε ηθοποιούς που έχουν δώσει τα διαπιστευτήρια τους.

Ένα τρανό παράδειγμα είναι η Σκάρλετ Γιόχανσον στο Ghost in A Shell και στο Rub ‘n’ Tug. Στο πρώτο πρωταγωνίστησε κι επειδή η ταινία δεν ήταν καλή, όλοι έριξαν το φταίξιμο στην μη επιλογή γυναικών από την Ιαπωνία ή την Άπω Ανατολή γενικά, αφού πρόκειται για anime με καταγωγή από τη χώρα του ανατέλλοντος Ηλίου. Στο δεύτερο ήταν να υποδυθεί την τρανσέξουαλ, το οποίο δεν έχει σχέση με τη φυλή, αλλά λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Μετά την κατακραυγή επειδή τόλμησε (sic) να δεχτεί το ρόλο, αποσύρθηκε.

Όλοι πλέον μιλάνε για την ανάγκη να παίζουν οι μαύροι ηθοποιοί μαύρους χαρακτήρες, οι Λατίνοι Λατίνους, οι λευκοί λευκούς κοκ. Εγώ πάλι γιατί είχα την εντύπωση ότι η υποκριτική είναι μια δουλειά στην οποία καλείσαι να κάνεις πράγματα που δεν είσαι, που καλείσαι να υπερβείς τα όρια σου ή έστω να προσπαθήσεις να τα υπερβείς; Αν κάτι έχει αλλάξει ως προς αυτό, θα ήθελα πολύ να ενημερωθώ.

Όμως υπάρχει μια λογική απ΄όλη αυτή τη μανία, όλον αυτό τον κοπετό που έχει καταλάβει το Χόλιγουντ. Ο λόγος είναι πως η Ακαδημία νομίζει πως αποτελεί το επίκεντρο του κινηματογραφικού κόσμου και όλοι την αντιμετωπίζουν ως πρότυπο. Μπορεί να ισχύει για την Αμερική, άντε και την Λατινική Αμερική, αλλά για τον υπόλοιπο κόσμο δεν ισχύει.

Αντιλαμβάνομαι επίσης ότι η Αμερική δεν είναι μια χώρα ενός έθνους, μιας φυλής. Έχει όλες τις φυλές. Οφείλει να ανταποκρίνεται σε όσες περισσότερες μπορεί. Στην τέχνη του σινεμά τα πράγματα δεν πάνε έτσι όμως. Δεν θα πάρει κάποιος τον ρόλο ενός μαύρου επειδή είναι μαύρος. Θα τον πάρει επειδή σε επίπεδο ικανότητας είναι η καλύτερη ή πιο ταιριαστή επιλογή. Το ίδιο εφαρμόζει σε κάθε φυλή, κάθε χρώμα. Γιατί η τέχνη δεν γεννήθηκε για να ικανοποιεί πολιτικά και κοινωνικά κριτήρια.

Αναντίρρητα, δεν κωφεύουμε, ούτε υποστηρίζουμε πως δεν υπάρχουν διακρίσεις στο Χόλιγουντ. Όχι ότι έχει κάποια σημασία η άποψη μας, δεδομένου ότι δεν είμαστε εκεί για να ξέρουμε το παρασκήνιο. Ό,τι ακούμε και διαβάζουμε από τα μέσα της χώρας. Η ένσταση έγκειται στον εντοπισμό του προβλήματος.

Βάσει του συμφωνημένου απ΄όλους ρόλου της υποκριτικής, το κακό δεν είναι ένας λευκός να παίζει ρόλο που θα έπρεπε να πάει σε Πακιστανό, ή ένας στρέιτ να υποδυθεί τον γκέι. Το πρόβλημα είναι γιατί δεν λειτουργεί αντίστροφα η κατάσταση. Γιατί δεν επιλέγονται Λατίνοι για να κάνουν ρόλους που παραδοσιακά αναφέρονται σε Καυκάσιους.

Διαβάστε εδώ όλα τα θέματα του ET Magazine 

Να το πούμε παραδειγματικά. Ο Τζέιμς Μποντ. 5 δεκαετίες τώρα παίζεται από Αμερικάνους ή Βρετανούς. Λευκοί άντρες. Εδώ και μια διετία γίνεται μεγάλη κουβέντα να δοθεί ο ρόλος στον Ίντρις Έλμπα. Ένα όνομα στο οποίο δεν έχει εμφανιστεί άνθρωπος να αντιταχθεί. Ξέρετε γιατί συμβαίνει αυτό; Ελάχιστα συμβαίνει επειδή είναι μαύρος και θέλουν όλοι να δοθεί ένα διαφορετικό μήνυμα.

Συμβαίνει επειδή όλοι αναγνωρίζουν ότι η υποκριτική πορεία του Έλμπα ως σήμερα θα ταίριαζε με το legacy του Μποντ. Συμβαίνει γιατί όλοι συναινούν στο ταλέντο του. Αν για παράδειγμα πρότειναν τον Τσιουετέλ Εζιοφόρ από το 12 Χρόνια Σκλάβος ή τον Τζον Μπογιέγκα από το Star Wars, ελάχιστοι θα το έβρισκαν καλή ιδέα. Όχι γιατί είναι ρατσιστές. Αλλά γιατί αυτοί οι 2, αν και καλοί ηθοποιοί, δεν κολλάνε – θεωρητικά πάντα – με τον ρόλο.

Βλέπετε, η τέχνη έχει αυτό το κακό. Πάει και λειτουργεί αυτόνομα. Υπερπηδά τους σεξιστές, τους ρατσιστές ή απλά τους παραδόπιστους που διακινούν και διακινούνται στα παρασκήνια της βιομηχανίας. Τους καταργεί και αναδεικνύει το ταλαντούχο και το ατάλαντο, το συμβατό και το παράταιρο.

Άρα λοιπόν, το έγκλημα δεν είναι που η Σκάρλετ αποδέχτηκε να κάνει την τρανσέξουαλ. Ίσως ούτε και της παραγωγής που την επέλεξε. Άλλωστε η παραγωγή είναι εταιρεία, καλείται να λειτουργήσει με τους νόμους του χρήματος. Ειδικά στο Χόλιγουντ που όλα φαίνονται και όλα βρίσκουν τη χαραμάδα για να βγουν στο φως.

Το έγκλημα είναι στις άλλες παραγωγές που δεν βρήκαν έναν καλό τρανσέξουαλ ηθοποιό και δεν τον έριξαν στα βαθιά να δει που μπορεί να φτάσει. Το προβληματικό και αυτό που πρέπει απαραίτητα να εξαλειφθεί είναι να απορρίπτονται οι μη λευκοί ηθοποιοί επειδή δεν είναι λευκοί, αν και διαθέτουν τα προσόντα να απογειώσουν τον ρόλο, ή έστω να τον διατηρήσουν σε ένα καλό επίπεδο.

Κι αφού μπήκαμε σε αυτό το τριπάκι διαχωρισμού των ανθρώπων, ας επιστρέψουμε στο κανονικό. Και το κανονικό δεν πρέπει να μιλάει για λευκό, μαύρο, κίτρινο, καφέ κι ό,τι άλλο. Πρέπει να μιλάει για ανθρώπους που ΤΥΓΧΑΝΕΙ να έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά στην εμφάνιση τους. Χαρακτηριστικά που ΔΕΝ ΠΑΙΖΟΥΝ κανέναν απολύτως ρόλο στο πως θα κριθούν ως επαγγελματίες και ως άνθρωποι.

Άλλωστε, έχει ειπωθεί από αιώνες από Σωκράτη, Πλάτωνα, Αριστοτέλη και πολλούς άλλους. Κανείς δεν μπορεί να επιχαίρει για κάτι που είναι δοτό από την τύχη κι όχι επίκτητο. Στον υποκριτικό κόσμο της Αμερικής όμως, είναι πολύ προτιμότερος αυτός ο διαχωρισμός, παρά η ομογενοποίηση, η ένωση όλων κάτω από την ομπρέλα της λέξης «ΑΝΘΡΩΠΟΙ»!