Τα θύματα μέχρι χθες είχαν φτάσει τα 73 και υπάρχουν φόβοι ότι θα ξεπεράσουν τα 200. Ανάμεσά τους, φυσικά, δεν βρίσκεται ο αρχηγός, που είχε παραπεμφθεί τον Μάιο σε άλλη δίκη, επειδή έπεισε ένα ζευγάρι να αφήσει τα δύο παιδιά του να πεθάνουν από ασιτία. Προσπερνώντας τον αναπόφευκτο συνειρμό για την πείνα που θερίζει την Αφρική, δεν μπορεί κανείς να μην προβληματιστεί με τις ακρότητες της τυφλής πίστης.

Φανατικοί υπάρχουν σε πολλές χώρες του κόσμου. Οπως φυσικά και κάθε λογής τσαρλατάνοι, συχνά ενδεδυμένοι τη μορφή πολιτικού, που αλιεύουν ψήφους πουλώντας ιερά χειρόγραφα, μαντζούνια και αλοιφές. Ανθούν στην Αμερική, τη Βραζιλία και την Κορέα, παρεπιδημούν και στα μέρη μας.

Πρόσφατα το αμερικανικό ινστιτούτο Pew πραγματοποίησε μια ακόμη διεθνή έρευνα, για τη σχέση της θρησκείας με την ηθική. Το βασικό ερώτημα ήταν: «Θεωρείτε ότι κάποιος πρέπει οπωσδήποτε να πιστεύει στον Θεό για να είναι ηθικός και να διαπνέεται από σωστές αξίες;» Το 60% των Ελλήνων απάντησε «όχι». Στα ίδια επίπεδα (65%) κινήθηκαν οι απαντήσεις των Αμερικανών, ενώ οι Γερμανοί, Ιταλοί, Ούγγροι, Βέλγοι και Πολωνοί είπαν ότι ο καλός άνθρωπος δεν είναι απαραίτητα θρησκευόμενος, σε ποσοστά 60%-69%. Καναδοί, Γάλλοι, Ισπανοί, Βρετανοί και Σουηδοί εμφανίζονται περισσότερο ορθολογιστές με ποσοστά 73%-90%, ενώ από τις 17 χώρες της έρευνας μόνο η βαθιά μουσουλμανική Μαλαισία υιοθέτησε την απόλυτη πρωτοκαθεδρία της θρησκείας στη διαμόρφωση της ηθικής, με ποσοστό 78%. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και η πόλωση της ισραηλινής κοινωνίας (50% θεωρούν απαραίτητη την πίστη στον Θεό, το 47% όχι) που αντανακλά τον πολιτικό διχασμό της χώρας.

Και κάτι που δεν το λέει το Pew: Σε όλες ανεξαιρέτως τις θρησκείες (από τον ινδουισμό του Μόντι ως τους ορθόδοξους Εβραίους, το σιιτικό ιερατείο της Τεχεράνης και τους τηλε-ευαγγελιστές του Τραμπ και του Μπολσονάρο) ο Θεός μετατρέπεται σε ηθικό τοτέμ της κατά τόπους Δεξιάς του Κυρίου.