Το πρόγραμμα της τριήμερης γερμανικής προεδρικής επίσκεψης δεν πρωτοτύπησε. Η επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη είναι must στο γερμανικό πρωτόκολλο. Οπως must είναι τα Καλάβρυτα, που ο γερμανικός στρατός, Δεκέμβρη 1943, εκτέλεσε 800 άντρες, από 13 χρόνων και πάνω, κι έκαψε την πόλη, must είναι και η Κάντανος, που Ιούνιο 1941 κάηκε, ισοπεδώθηκε και πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος. Kαι οι έξι γέροντες που απέμειναν εκτέλεστηκαν. Φεύγοντας οι ναζί έβαλαν και πινακίδα επί των ερειπίων: «…Κατεστράφη εκ θεμελίων διά να μην επαναοικοδομηθεί ποτέ». Οποία έκπληξη περιμένει τον Γερμανό πρόεδρο στην ακμάζουσα Κάντανο. Δεν θίγει κανείς τα θέματα αυτά. Δεν σημαίνει πως ξεχνάμε…
Χιλιάδες ήταν οι Ελληνες Εβραίοι που μαρτύρησαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ελάχιστοι επιβίωσαν στην κόλαση και γύρισαν πίσω. Δεκάδες είναι οι φωτογραφίες που αποτύπωσαν το δράμα τους, στο σταθμό του τρένου, στη Θεσσαλονίκη, όταν άντρες, γυναίκες και παιδιά, με κίτρινο άστρο στην καρδιά τους, επιβιβάζονταν στα βαγόνια, σαν ζώα επί σφαγή. Φρίκη προκαλεί και η νέα αποκάλυψη του ναζιστικού στρατοπέδου, στην Καρυά, το 1943, που μας επέστρεψε στο σκοτεινό παρελθόν του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το δίμηνο της φωτιάς
Η οικοδόμηση του Εβραϊκού Μουσείου στη Θεσσαλονίκη -με οικονομική συνεισφορά και της Γερμανίας- παρέχει την ευκαιρία γερμανικής επίσκεψης ανώτατου επιπέδου. Ειλικρινά, σκέφτομαι τις φρικτές αναμνήσεις που θα ανακίνησε η συνάντηση που ζήτησε ο Γερμανός πρόεδρος, στη Θεσσαλονίκη, με τις δυο γηραιές αρχόντισσες της εβραϊκής κοινότητας, που επέζησαν από το ολοκαύτωμα. Τι να λέμε τώρα…
Δεν είναι και η πρώτη φορά που ανώτατος άρχων της Γερμανίας ζητά συγγνώμη για τον σφαγιασμό του σαφαρδίτικου εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης. Δεν τη σκέφτομαι ως υποκριτική, επειδή θέλω να πιστεύω ότι το έγκλημα που διέπραξε η ναζιστική Γερμανία κατά της ανθρωπότητας έχει περάσει στη συλλογική της μνήμη. Αν και δύσκολα συνάδει με τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα στην πρώην Ανατολική Γερμανία…
Απερίφραστα η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έθεσε, στο ανώτατο επίπεδο, το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων που οφείλονται στην Ελλάδα για την αρπαγή του χρυσού και των αρχαιολογικών θησαυρών της. Ο κ. Στάινμαϊερ απάντησε: «Για εμάς το θέμα νομικά είναι λήξαν». Αλήθεια;
Ανιστόρητος ο Γερμανός πρόεδρος και μάλλον αδόκιμος του Διεθνούς Δικαίου. Το θέμα θα λήξει μόνον όταν ο τρώσας και ιάσεται. Αλλά αυτό είναι θέμα της ελληνικής κυβέρνησης…