Η εξίσου αντισυμβατική απάντηση θα μπορούσε να είναι: «Μας έκαναν χαζούς! Ή τουλάχιστον λιγότερο έξυπνους από ό,τι θα είμασταν εάν…». Εάν τι; Εάν οι Ρωμαίοι δεν έλιωναν τεράστιες ποσότητες μολύβδου από τα ορυχεία τους για να φτιάξουν όπλα, εργαλεία και διάφορα σκεύη που σήμερα θα ήταν απαγορευμένα ως καρκινογόνα. Αμερικανοί ερευνητές είναι πλέον πεπεισμένοι ότι η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στην ακμή της, χρησιμοποιούσε τόσο πολλά βαριά μέταλλα, ώστε με τα αερομεταφερόμενα σωματίδιά τους να μειώσουν το IQ των υπηκόων της κατά 2-3 μονάδες.

Ομολογουμένως εντυπωσιακό. Το εντυπωσιακότερο όμως είναι ότι με τα μέσα που διαθέτει η σύγχρονη επιστήμη κατάφερε να μετρήσει την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη σχεδόν 2.000 χρόνια πριν. Για να το πούμε λιανά, κατάφερε να βρει την αφετηρία της ανθρωπογενούς επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας, με επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, στην πιο οργανωμένη και προηγμένη τεχνολογικά κοινωνία της αρχαιότητας. Αυτό έγινε δυνατό αναλύοντας κομμάτια πάγων της Αρκτικής! Οι ερευνητές του Desert Research Institute της Νεβάδα ανακάλυψαν στον πυρήνα τους ιδιαίτερα αυξημένες συγκεντρώσεις μολύβδου και άλλων μετάλλων από το 15 π.Χ. έως το 180 μ.Χ., δηλαδή στο αποκορύφωμα ισχύος της Pax Romana.

Oι Ρωμαίοι γιατροί ανακάλυψαν κάποια στιγμή τις βλαβερές συνέπειες του μολύβδου, αλλά ήταν αργά. Το μέταλλο χρησιμοποιούταν εν εκτάσει σε σωλήνες ύδρευσης και μαγειρικά σκεύη, όπως επίσης σε καλλυντικά, φάρμακα και παιχνίδια. Μερικοί μάλιστα το χρησιμοποιούσαν σε σιρόπια ή για γλυκαντικό στο κρασί, αγνοώντας το κακό που κάνουν στην υγεία τους. Για να συνοψίσουμε, ο δρ Ρότζερ ΜακΚόνελ, του Ινστιτούτου της Νεβάδα, υπολογίζει ότι στη ρωμαϊκή εποχή εκλύθηκαν πάνω από 500.000 τόνοι μολύβδου στην ατμόσφαιρα.