Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Διαφωνίες για το περιεχόμενο της έκθεσης έχουν διατυπωθεί δημοσίως, όπως και κραυγές, οι κομματικές ανακοινώσεις για τον «νεοφιλελεύθερο δράκο» ήταν έτοιμες πριν καν δοθεί στη δημοσιότητα το κείμενο των 244 σελίδων. Ωστόσο, ο στόχος επιτεύχθηκε και το πολιτικό σύστημα καλείται να τοποθετηθεί, να διατυπώσει εναλλακτικές προτάσεις, εφόσον έχει, και κυρίως να λάβει αποφάσεις ώστε να αντιμετωπισθούν χρόνια προβλήματα που καθιστούν τη χώρα δέσμια της στασιμότητας.
Οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν ότι εάν εφαρμοστούν οι προτάσεις τους η Ελλάδα θα πετύχει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης κλείνοντας την «ψαλίδα» από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι εάν δεν προωθηθεί το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που περιγράφεται στην έκθεση και συνεχιστεί η πορεία των τελευταίων ετών, η αναπτυξιακή δυναμική θα είναι ασθενής. Θα υπάρξει σταδιακή ανάκαμψη από τη βαθύτατη ύφεση της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά χωρίς σημαντική αύξηση παραγωγικότητας, χωρίς αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και, εν τέλει, χωρίς σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συγκεκριμένα, η ανεργία μπορεί να μειωθεί προς το 9% μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ωστόσο η συνολική αύξηση της απασχόλησης θα ανέλθει μόλις στο 2%, λόγω των αρνητικών δημογραφικών εξελίξεων. Η μέση ετήσια ανάπτυξη για την επόμενη δεκαετία θα ανέλθει στο 1,7% και το 2030 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας θα ανέλθει μόλις στο 68% της Ε.Ε., καταγράφοντας αμελητέο βαθμό σύγκλισης σε σχέση με το σημερινό 67%.
Αντιθέτως, εάν επιτευχθούν οι μεταρρυθμίσεις που θέτει η έκθεση, τότε το 2030 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης θα ανέλθει στο 81% της Ε.Ε. (από το 67% το 2019), ενώ η ανεργία θα μειωθεί στο 7% (από το 17,2% το 2019). Επιπλέον, η οικονομία θα αποκτήσει μεγαλύτερη εξωστρέφεια, οι πραγματικές εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 90%, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών στο ΑΕΠ θα ανέλθει στο 50,5%, από το 37,2% το 2019.
H Οξφόρδη και το σύνδρομο της Κίνας
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο των προτάσεων, η ομάδα οικονομολόγων που συνέταξε την έκθεση, υπό την προεδρία του Κύπριου νομπελίστα, θέτει ως βασικούς άξονες τη μείωση των φόρων στη μισθωτή εργασία, την καθιέρωση ετήσιας αξιολόγησης στο Δημόσιο και την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος, πέρα από τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν σε εκπαιδευτικό σύστημα, Υγεία, κατάρτιση εργαζομένων και περιβαλλοντική δράση.
Ειδικά για τους φόρους προτείνεται η μετατόπιση του βάρους από την εργασία στην κατανάλωση σε συνδυασμό με τη συστηματική υποστήριξη των αδύναμων νοικοκυριών μέσω επιδομάτων στη χαμηλόμισθη εργασία και του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Για το Δημόσιο προτείνεται η καθολική εφαρμογή της αξιολόγησης με συγκεκριμένους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους ώστε να έχει απτά αποτελέσματα και για τους αξιολογούμενους.
Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, με την οικονομία να έχει καταγράψει διψήφια ποσοστά ύφεσης αλλά και να υπάρχει για τη χώρα η μεγάλη ευκαιρία χρηματοδότησης από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, το στοίχημα των μεταρρυθμίσεων είναι αυτό που θα κρίνει και την πορεία των εισοδημάτων για τα επόμενα χρόνια.
Η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να προχωρήσει αρκετές από τις αλλαγές που προτείνει η έκθεση Πισσαρίδη ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ θα παρουσιάσει τη δική του πρόταση. Ο δημόσιος διάλογος θα είναι ωφέλιμος, αλλά το βάρος των αποφάσεων παραμένει στην κυβέρνηση και η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί.
*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση