Γράφει ο Στέφανος Τζανάκης

Η πίεση από τους διάφορους διεθνείς «παίκτες» προς την τουρκική πλευρά ήταν να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες που προκαλούσαν ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε να ξεκινήσει ένας διάλογος. Η Ελλάδα, από την πλευρά της, δηλώνει έτοιμη για μία τέτοια εξέλιξη – αλλά με ένα και μοναδικό ζήτημα, τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Αντίθετα, η Τουρκία κάνει λόγο για διάλογο «χωρίς προϋποθέσεις» – δηλαδή με ανοικτή ατζέντα.

Η τουρκική ατζέντα είναι μεγάλη – από τον στρατό στα νησιά ως τους μουφτήδες και από τα τζαμιά και τη μειονότητα ως την ίδια τη Συνθήκη της Λωζάννης και την κατοχυρωμένη ελληνική κυριαρχία: όπως είναι γνωστό, κανείς υπουργός ελληνικής κυβέρνησης δεν δήλωσε ποτέ ότι οι γείτονες έχουν πολλές πόλεις σαν την Αδριανούπολη, αλλά πάνε μόνον σε αυτήν για να γιορτάσουν, όπως δηλώθηκε από τουρκικής πλευράς για την επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας για το Καστελλόριζο.

Παρ’ όλα αυτά, ο διεθνής παράγοντας πιέζει για «διάλογο» νέτα σκέτα, χωρίς να διευκρινίζεται τι εννοούμε όταν λέμε διάλογο. Και είναι πολύ πιθανό να επιχειρήσει η Αγκυρα να πιέσει για διεύρυνση της ατζέντας, ειδικά αν οι διερευνητικές ξεκινήσουν κάποια στιγμή με τη φόρμουλα της τριμερούς – με τρίτο μέρος είτε το ΝΑΤΟ, είτε τη Γερμανία. Και είναι προφανές ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν πρόκειται να προχωρήσει το ζήτημα των κυρώσεων προς μία Αγκυρα που δηλώνει έτοιμη για διάλογο, επειδή η Ελλάδα θεωρεί ότι υπάρχει μόνον το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας.

Παράλληλα, υπάρχει πάντοτε το Κυπριακό – και η διευρυμένη πιθανότητα να μην υπάρχει μεσοπρόθεσμα η διοίκηση Ακιντζί στην τουρκοκυπριακή πλευρά, αλλά οι αδιάλλακτοι εκπρόσωποι της διχοτόμησης. Η πρόσφατη ανανέωση του αμερικανικού ενδιαφέροντος για την Κύπρο ενδεχομένως έχει να κάνει περισσότερο με την επόμενη μέρα, παρά με το όποιο νέο σενάριο επίλυσης του Κυπριακού.

Εν ολίγοις, ο διάλογος θα έχει πολλές δυσκολίες με το «καλημέρα». Αλλωστε, αν η Τουρκία είχε ως μοναδικό θέμα την επήρεια του Καστελλόριζου στην υφαλοκρηπίδα, θα είχαμε μία απρόσκοπτη γειτονία…