Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, οι πυρκαγιές οφείλονται σε εμπρησμούς, ορισμένοι το συνδέουν με την απόφαση των υγειονομικών αρχών να επιβάλουν συνθήκες καραντίνας στη Μόρια ύστερα από τον εντοπισμό 35 θετικών κρουσμάτων. Το τι ακριβώς συνέβη θα διερευνηθεί από τη Δικαιοσύνη και την Πυροσβεστική, το βέβαιο είναι ότι το καζάνι έβραζε εδώ και πολλούς μήνες στο διαβόητο κέντρο, ήταν ζήτημα χρόνου να σημειωθεί η έκρηξη.

Αφορμή ήταν τα κρούσματα του κορονοϊού, όμως γύρω από τη Μόρια δρούσαν πολλά παράκεντρα εξουσίας και παίζονταν οικονομικά συμφέροντα εκατομμυρίων ευρώ με κονδύλια για το μεταναστευτικό και παρουσία ορισμένων «περίεργων» ΜΚΟ.

Τους προηγούμενους μήνες η κυβέρνηση πέτυχε τη μείωση των εισερχόμενων ροών και τη σταδιακή αποσυμφόρηση των κέντρων υποδοχής προσφύγων και μεταναστών που λειτουργούν στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη, οι δομές των νησιών σε σχέση με τον Ιανουάριο είχαν αποσυμφορηθεί κατά 38%, ενώ για πρώτη φορά φέτος το καλοκαίρι οι μετανάστες που έφυγαν από τη χώρα μας ήταν περισσότεροι από όσους είχαν μπει, απελάθηκαν 2.700 μετανάστες που δεν πληρούσαν τα κριτήρια του πρόσφυγα, ενώ εισήλθαν 2.000.

Είναι γεγονός ότι πέρυσι το φθινόπωρο η κυβέρνηση αιφνιδιάστηκε από την αναζωπύρωση των μεταναστευτικών ροών, η Τουρκία ξέρει να εργαλειοποιεί το δράμα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων χρησιμοποιώντας τους ως μέσο πίεσης για περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια ή και αποσταθεροποίησης της Ελλάδας όπως φάνηκε με τα γεγονότα του Εβρου. Οι «κάνουλες» άνοιξαν και με δεδομένο ότι από το 2016 και μετά η χώρα μας έχει μετατραπεί σε «τόπο εγκλωβισμού», καθώς οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι διατηρούσαν κλειστά τα σύνορά τους, το πρόβλημα πήρε μεγάλες διαστάσεις.

Ομως τα λάθη γρήγορα διορθώθηκαν, όπως ήταν η κατάργηση του υπουργείου Μετανάστευσης, ενώ άλλαξε η νομοθεσία ώστε οι αιτήσεις ασύλων να εξετάζονται με γρήγορες διαδικασίες και να επιτευχθεί η αποσυμφόρηση των νησιών. Η Μόρια που είχε φτάσει να αριθμεί 20.000 μετανάστες και πρόσφυγες πλέον είχε λιγότερους από 13.000, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι συνθήκες διαβίωσης δεν παρέμεναν απάνθρωπες.

Η κυβέρνηση πλέον εξετάζει το κλείσιμο δομών και τη λειτουργία κέντρων παραμονής με αυστηρότερους όρους για την ασφάλεια μεταναστών και τοπικών κατοίκων, ενώ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να παρέχει ισόβια προνόμια, όπως επιδόματα και κατοικίες, παρά μόνο για ένα διάστημα τριών ετών και μόνο για όσους δικαιούνται τη λήψη ασύλου.

Στη Μόρια υπάρχουν μετανάστες από αφρικανικές και ασιατικές χώρες χωρίς να διαθέτουν τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για να λάβουν την ιδιότητα του πρόσφυγα και να κατευθυνθούν σε δομές φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Οι συνθήκες χάους που επικρατούν στο νησί εγκυμονούν κινδύνους, ιδίως όταν οι γείτονες απέναντι έχουν χρησιμοποιήσει πολλές φορές το μεταναστευτικό για να προωθήσουν τα δικά τους σχέδια.

Είναι σαφές ότι τα νησιά πρέπει να αποσυμφορηθούν και να συνεχισθεί η πολιτική που περιορίζει τις ροές μεταναστών διά θαλάσσης. Οι τοπικές κοινωνίες που έχουν υποστεί πολλά τα τελευταία 5 χρόνια πρέπει να ενισχυθούν και ταυτόχρονα η Πολιτεία οφείλει να ελέγξει τον ρόλο ορισμένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που δεν έχουν πάντα διαυγή κίνητρα δράσης στα νησιά. Ταυτόχρονα η Ευρώπη δεν μπορεί να παίζει τον ρόλο του Πόντιου Πιλάτου, το πρόβλημα δεν λύνεται μόνο με κονδύλια σαν να πρόκειται για την κατασκευή αυτοκινητοδρόμου, αλλά χρειάζεται αλληλεγγύη στην πράξη με εφαρμογή των συμφωνηθέντων για μετακίνηση προσφύγων σε άλλες χώρες μέλη της Ενωσης.

Η καταστροφή της Μόριας δείχνει τον δρόμο που πρέπει να διανύσουμε για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Οι διαδικασίες εξέτασης ασύλων θα πρέπει να συνεχισθούν με ακόμη πιο γρήγορες διαδικασίες και ταυτόχρονα να διατηρηθεί το υψηλό επίπεδο επιτήρησης των θαλασσίων συνόρων μας ώστε να αποτραπεί ένα νέο κύμα ροών από τα τουρκικά παράλια.

Υ.Γ. Ο ΣΥΡΙΖΑ που ζητάει παραιτήσεις υπουργών για την πυρκαγιά στη Λέσβο έχει την απόλυτη ευθύνη για τη δημιουργία της Μόριας. Οι λογικές που επικράτησαν την περίοδο 2015-2016 σύμφωνα με τις οποίες «δεν υπήρχαν θαλάσσια σύνορα» και «οι μετανάστες λιάζονται και ύστερα εξαφανίζονται» ευθύνονται για τη μετατροπή της Ελλάδας σε χώρα διέλευσης εκατομμυρίων μεταναστών, που έφερε και το κλείσιμο των ευρωπαϊκών συνόρων σε βάρος των νησιών του Αιγαίου, που σηκώνουν τα βάρη για λογαριασμό πλέον όλης της Ευρώπης.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr