Γράφει ο Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος

Ελπίζεται ότι δεν θα βλέπουν οι πιστοί τις Ακολουθίες των Παθών, ως να παρακολουθούν τις ταινίες των Γκίμπσον ή Τζεφιρέλι. Το γράφω αυτό γιατί σε πολλούς υπάρχει σύγχυση μεταξύ θρησκείας και Εκκλησίας. Το επισήμανε το 1988 σε ομιλία του ο αείμνηστος μητροπολίτης Κοζάνης Διονύσιος. Εν όψει της Αναστάσεως μεταφέρω απόσπασμά της: «Ο Χριστός δεν ίδρυσε κάποια θρησκεία που λέγεται Χριστιανισμός, αλλά φανέρωσε στον κόσμο το μυστήριο του Θεού, που είναι η Εκκλησία. Πρωταρχικά αυτό. Συμβαίνει όμως να μην πιστεύουμε στο μυστήριο της Εκκλησίας, γι’ αυτό και δεν αναφέρουμε το όνομά της, αλλά αντί για Εκκλησία λέμε διαρκώς για Χριστιανισμό και για χριστιανική θρησκεία. Αυτό με τη μάταιη σκέψη ότι κάνομε επιστήμη και αντικειμενοποιούμε την αλήθεια, επειδή συγχέομε κάθε γνώση με την αλήθεια… Παρανοήσεις και πλάνες οδήγησαν μέχρι που να πουν κάποιοι ότι “ο Θεός πέθανε” και κάποιοι άλλοι ότι “η θρησκεία είναι το όπιο του λαού”.

Είχαν δίκιο οι άνθρωποι. Δεν είπαν για την Εκκλησία, για την Ορθόδοξη Εκκλησία, που δεν την ήξεραν και δεν την είδαν, αλλά για κάποιο Χριστιανισμό και για κάποια θρησκεία και για κάποια θεολογία, που δεν είναι πίστη και ζωή, αλλά μάταιη προσπάθεια να αποδειχθεί λογικά η αλήθεια, σαν η αλήθεια να είναι αντικειμενική γνώση. Αλλά έξω από τον Θεό και τον άνθρωπο, στον οποίο ο Θεός αποκαλύπτεται, δεν υπάρχει αλήθεια, γιατί η αλήθεια δεν είναι αντικείμενο, αλλά πρόσωπο: “Εγώ ειμί η αλήθεια είπε ο Χριστός”…

Άλλο είναι διάνοια και άλλο πνεύμα και είναι και αυτό ένα γνώρισμα της Ορθοδοξίας, ότι δεν συγχέει την πνευματικότητα με τη διανοητικότητα και δεν χάνεται για να πιάσει λογικά τον Θεό και την αλήθεια…».

Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος, ο οποίος παραθέτει το απόσπασμα της ομιλίας του μακαριστού μητροπολίτου στα Collectanea του (Εκδ. Δόμος, Αθήνα, Απρίλιος 2009, σελ. 251), θυμάται τη φράση του Πασκάλ για τους αφιλοσόφητους φιλοσόφους, ότι ο Θεός των φιλοσόφων, που ανταμώνουμε σε όλα τα πανεπιστημιακά ή τα ελεύθερα φιλοσοφικά εγχειρίδια, είναι ένας «Θεός χωρίς τον Ιησού Χριστό», μια αφαίρεση ή μια αφηρημένη έννοια. Αυτός είναι ο λόγος που συνήθως τα φιλοσοφικά κείμενα μιλάνε για τη ζωή και τις εκδηλώσεις της και αποφεύγουν να μιλήσουν για τον θάνατο. Για τη ζωή και τον θάνατο ο Λορεντζάτος γράφει: «Τι είπε ο Χριστός; Το τέλος της ζωής (δηλαδή ο θάνατος) είναι ζωή. Όποιος δεν το κατάλαβε αυτό δεν κατάλαβε τίποτα». (Αυτ. σελ. 643). Καλό Πάσχα!

Από την έντυπη έκδοση