Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*

Η αλήθεια είναι πως τότε κάποιοι λοιδόρησαν την καμπάνια. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τι θα γινόταν αν υπήρχαν social media εκείνη την εποχή. Στην πραγματικότητα, όμως, όλοι οι πολίτες αδιαφορήσαμε.

ΣΧΕΔΟΝ τρεις δεκαετίες αργότερα και ενώ έχουμε βιώσει τη χρεοκοπία της χώρας και μια επώδυνη μνημονιακή δεκαετία διαπιστώνουμε ότι δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα στη φορολογική συνείδηση της πλειοψηφίας της κοινωνίας.

ΣΥΜΦΩΝΑ με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το έτος 2017 χάσαμε έσοδα ύψους 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον ΦΠΑ λόγω φοροδιαφυγής. Το ποσό είναι συγκλονιστικό. Αντιστοιχεί σε τρεις ολόκληρους ΕΝΦΙΑ. Ουσιαστικά λόγω παραοικονομίας δεν αποδίδεται το 34% του ΦΠΑ, δηλαδή για κάθε συναλλαγή δύο ευρώ που κόβεται απόδειξη υπάρχει και μια συναλλαγή ενός ευρώ που δεν κόβεται.

Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος στις απώλειες εσόδων από ΦΠΑ κυμαίνεται στο 10% και η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη θέση της φοροδιαφυγής πίσω μόνο από τη Ρουμανία.

ΚΑΠΟΙΑ στιγμή πρέπει να αποφασίσουμε τι ακριβώς θέλουμε. Και τι έχει σημασία σε αυτή τη χώρα. Πανηγυρίζουμε για τις φοροελαφρύνσεις της νέας κυβέρνησης και είναι λογικό. Αλλά μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο ακόμα θα μειώνονταν οι φόροι αν δεν υπήρχε τόσο γιγάντια παραοικονομία;

Η υπερφορολόγηση είναι μια υπαρκτή δικαιολογία. Αρκετοί «αναγκάζονται» να φοροδιαφεύγουν μόνο και μόνο για να μη βάλουν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους. Από την άλλη όμως υπάρχουν και πολλοί επαγγελματικοί κλάδοι στους οποίους οι 9 στους 10 δεν κόβουν ποτέ απόδειξη. Εχουν μάθει να ζουν και να κινούνται με μαύρο χρήμα.

ΑΠΟ πού να ξεκινήσει κανείς. Σε ταβέρνες και καφέ όπου αντί αποδείξεων είτε δίνουν στους πελάτες το δελτίο παραγγελίας είτε με υπερσύγχρονα λογισμικά διαγράφουν τις αποδείξεις που έκοψαν. Σε εμπορικά μαγαζιά η «διαπραγμάτευση» της τιμής πώλησης με ή χωρίς ΦΠΑ θυμίζει ανατολίτικο παζάρι. Ενώ γιατροί, δικηγόροι, μάστορες και άλλοι επαγγελματίες με υψηλά εισοδήματα εμφανίζονται με φορολογικές δηλώσεις των 5.000 ευρώ και εννοείται με ελάχιστη απόδοση ΦΠΑ.

ΤΟ αποτέλεσμα αυτής της λογικής παράγει έναν πολύ απλό παραλογισμό. Κάποιοι βγάζουν πάρα πολλά λεφτά και δεν πληρώνουν τίποτα στην εφορία, ενώ όσοι δεν μπορούν να την αποφύγουν -που είναι και η πλειοψηφία μισθωτών, συνταξιούχων- πληρώνουν όχι μόνο όσα τους αναλογούν στην πραγματικότητα, αλλά και το μερίδιο των «έξυπνων» που φοροδιαφεύγουν.

Η νέα κυβέρνηση έχει αποφασίσει να βάλει τέλος στη λαίλαπα υπερφορολόγησης του ΣΥΡΙΖΑ. Τα πρώτα μέτρα ήδη υλοποιούνται ενώ έως το τέλος του έτους θα έχουν νομοθετηθεί οι ελαφρύνσεις και για την επόμενη διετία. Τώρα είναι η κατάλληλη ευκαιρία για να δοθούν φορολογικά κίνητρα στους πολίτες ώστε να ζητούν/απαιτούν αποδείξεις στις καθημερινές συναλλαγές τους. Ωστε και να μην υπάρχει απώλεια εσόδων από ΦΠΑ, αλλά και να καταργηθούν φόροι που δυσκολεύουν τη ζωή πολιτών και επιχειρήσεων.

Από την έντυπη έκδοση

*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου