α. Η υπεροχή του ΑΚΡ με σχεδόν 52% δεν παύει να αποτελεί μία πύρρειο νίκη τού Ερντογάν, μιας και ποσοστό 10% ανήκει στους υποψήφιους του ακροδεξιού κόμματος, με το οποίο συμμάχησε εκλογικά. Οι γεωγραφικές περιοχές της Τουρκίας που γειτνιάζουν με τη Μεσόγειο και τον αιγαιακό χώρο, στην πλειοψηφία τους έδωσαν τη νίκη στο αντιπολιτευόμενο κόμμα του Κεμάλ Κιλιτσάρογλου. Αυτή η καταφανής επικράτηση στα παράλια της Τουρκίας τού κεμαλικού κόμματος δείχνει ότι οι ενεργειακές εξελίξεις στη Ν-Α Μεσόγειο πλήττουν την εσωτερική νηνεμία της χώρας.

Γράφει η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου*

Οι Τούρκοι των παραλίων, που είναι αυτοί που ουσιαστικά βρίσκονται στο επίκεντρο των εξελίξεων σε σχέση με τους συμπολίτες τους που διαβιούν στο εσωτερικό της Ανατολίας, αντιλαμβάνονται ότι οι χειρισμοί τού Ερντογάν όσον αφορά τόσο τις σχέσεις του με τη Δύση όσο και με το ρωσικό κράτος, θα τους αφήσουν «εκτός του νυμφώνος» της νέας τάξης πραγμάτων, όπως αυτή διαμορφώνεται στο γεωγραφικό χώρο του Λεβάντε.

β. Για πρώτη φορά μία επαρχία τού τουρκικού κράτους αποκτά κομμουνιστή δήμαρχο. Είναι η επαρχία Ντερσίμ, η οποία βρίσκεται στο σύνορο του Εύξεινου Πόντου. Η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής πρόσκεινται στο μουσουλμανικό Τάγμα των Αλεβιτών, γεγονός που αποδεικνύει περίτρανα αφενός ότι η προσπάθεια του Ερντογάν να επαναφέρει την κοινωνία στην ισλαμική παράδοση, ως στοιχείο συνένωσης τής πολυεθνοτικής Τουρκίας, έπεσε στο κενό, αφετέρου ότι τα Τάγματα, ως πολιτικός θεσμός στην Τουρκία, ανέκαθεν αποτέλεσαν τον ανασταλτικό παράγοντα στη διαμόρφωση ενός ενιαίου εθνικού κατεστημένου. Εξάλλου, αυτό που έχει σημασία να δούμε είναι πώς θα αντιδράσει η κοινωνία αυτή την επόμενη μέρα απέναντι στην κεντρική τουρκική πολιτική, καθώς Αλεβίτες είναι τόσο η πλειονότητα των κουρδικών ομάδων όσο και ο Σύριος Πρόεδρος, Άσαντ.

γ. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Ερντογάν, προκειμένου να κυριαρχήσει στο εσωτερικό του, θα γίνει πιο πιεστικός απέναντι στην Ελλάδα. Όμως, τι θα έπρεπε να ευχόμαστε στην πραγματικότητα για τον Ερντογάν; Να γνώριζε μια συντριπτική ήττα ή μια πύρρειο νίκη; Η σωστή απάντηση, φυσικά, είναι η δεύτερη, καθώς ο Τούρκος Πρόεδρος αφενός είναι προβλέψιμος ως προς την στάση του απέναντι στα ελληνοτουρκικά ζητήματα, αφετέρου διανύει μία από τις πιο δύσκολες περιόδους του στην εξωτερική πολιτική, όντας απομονωμένος από Δύση και Ρωσία. Αντίθετα, ο Κιλιτσάρογλου είναι ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο, καθώς στο εσωτερικό κατεστημένο τού τουρκικού κράτους κρατά μία ακραία εθνικιστική στάση απέναντι στα ελληνοτουρκικά, παρά το γεγονός ότι θεωρείται φιλοευρωπαϊστής.

Το μόνο σίγουρο είναι, ότι η πύρρειος νίκη τού Ερντογάν θα επισπεύσει τις εξελίξεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή όσον αφορά τις κινήσεις της Δύσης. Η χώρα που διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στα μεσανατολικά πράγματα είναι η Γαλλία, η οποία επιχειρεί να ανασυστήσει ως ηγήτορα του μεσανατολικού τόξου στο «πόδι» της Τουρκίας ένα πρώην προτεκτοράτο της. Η πολύ πρόσφατη επίσκεψη του Ιορδανού βασιλιά Αμπντάλα είναι ίσως αποκαλυπτική των προθέσεων της Γαλλίας. Ας μην ξεχνάμε ότι η Γαλλία έχει επίσης αναγορευτεί προστάτιδα δύναμη του συριακού εδάφους από τα τουρκικά στρατεύματα. Η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει το διπλό αυτό μήνυμα και να μην αφήσει τη Γαλλία εκτός των εξελίξεων στις οποίες συμμετέχει στην Ν-Α Μεσόγειο.

*H Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος