Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*

ΟΙ αναταράξεις στους ΑΝ.ΕΛ., στην Ενωση Κεντρώων και στο Ποτάμι δείχνουν ήδη πως αυτοί οι πολιτικοί σχηματισμοί, ακόμη κι αν κατέβουν στις εκλογές, δεν θα καταφέρουν, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, ούτε καν να διεκδικήσουν την είσοδό τους στη Βουλή. Αυτό το έχουν ήδη κατανοήσει τα στελέχη και γι’ αυτό το τελευταίο διάστημα βγαίνουν στην επιφάνεια εσωκομματικές κόντρες και υπάρχουν ανεξαρτητοποιήσεις. Στην ουσία, όμως, οι εξελίξεις δεν προκαλούνται από εσωτερικές διαφωνίες, αλλά από την πραγματικότητα που δημιουργούν οι ψηφοφόροι. Και ήταν κάτι αναμενόμενο.

ΤΟ κόμμα των ΑΝ.ΕΛ. που δημιούργησε ο Πάνος Καμμένος πλασαρίστηκε ως αντιμνημονιακό και εθνικοπατριωτικό κατορθώνοντας να πιάσει 10% στις εκλογές που διεξήχθησαν τον Μάρτιο του 2012. Ισορροπώντας ανάμεσα σε θεωρίες περί ψεκασμών και στημένης από τους ξένους χρεοκοπίας της Ελλάδας, εκμεταλλεύθηκε τον πόνο που προκαλούσαν στους πολίτες τα επώδυνα μνημονιακά μέτρα.

Χρησιμοποίησε ακροδεξιά ρητορική χαρακτηρίζοντας προδότες, γερμανοτσολιάδες τους κυβερνώντες, οι οποίοι, σύμφωνα με ατάκα του ίδιου του Πάνου Καμμένου από το βήμα της Βουλής ψήφιζαν τα Μνημόνια στα… τέσσερα. Το αντιμνημονιακό προφίλ πετάχτηκε στα σκουπίδια τόσο με την υπογραφή του Μνημονίου όσο και με υποτιθέμενες δεσμεύσεις, όπως για τον μειωμένο ΦΠΑ των νησιών που καταργήθηκε.

Η συμφωνία των Πρεσπών γκρέμισε και το μύθο που είχαν χτίσει οι ΑΝ.ΕΛ. ως «προστάτες» των εθνικών συμφερόντων. Από τη μια κατήγγελλαν τον Κοτζιά για το Σκοπιανό, αλλά από την άλλη συνέχισαν να είναι σφιχταγκαλιασμένοι με τον Τσίπρα που πανηγυρίζει για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με τον Ζάεφ. Και κάπου εκεί ξεφούσκωσαν τα παραμύθια του Καμμένου και των συναγωνιστών του, που τώρα αγωνιούν για το αν θα ξεπεράσουν το 1% στις προσεχείς εκλογές.

Η περίπτωση της Ενωσης Κεντρώων είναι εντελώς διαφορετική. Κανένας δεν ασχολιόταν με το κόμμα του Βασίλη Λεβέντη που κατέβαινε σε εκλογές από τη δεκαετία του ’80. Πιθανότατα περισσότεροι ασχολούνταν με τις τηλεοπτικές εκπομπές του στο «Κανάλι 67» που έγραψαν ιστορία. Κι όμως, ύστερα από τρεις δεκαετίες αναμονής, οι ψηφοφόροι του εκτοξεύτηκαν από 17.000 το 2012 σε 186.000 τον Σεπτέμβριο του 2015. Μόνο όσοι τον ψήφισαν θα μπορούσαν να εξηγήσουν για ποιο λόγο το έκαναν. Τώρα, από ό,τι φαίνεται, η Ενωση Κεντρώων θα επιστρέψει στα γνώριμα ποσοστά του παρελθόντος.

ΤΕΛΟΣ, όσον αφορά στο «Ποτάμι», αυτό στέρεψε πολιτικά πολύ νωρίς. Αν και είχε το πρόσφορο έδαφος λόγω των συνθηκών να φτάσει ψηλά, τελικά προσγειώθηκε ανώμαλα. Το κεντρώο, φιλελεύθερο, μεταρρυθμιστικό προφίλ ποτέ δεν μετουσιώθηκε σε κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο. Ο Σταύρος Θεοδωράκης από πολύ νωρίς αναλώθηκε στο να ασχολείται «με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει» σε υποθετικές περιπτώσεις συγκυβερνήσεων. Και παράλληλα με την αποτυχία του «έκαψε» και οποιοδήποτε σενάριο δημιουργίας ενός νέου κόμματος από πολίτες εκτός πολιτικής, στο στιλ των Ισπανών Ciudadanos.

ΟΛΑ δείχνουν πως οι πολίτες, αφού δοκίμασαν να στηρίξουν μικρούς κομματικούς σχηματισμούς στα χρόνια της μεγάλης μνημονιακής αναταραχής, τώρα θέλουν να αναβιώσει δυναμικά το παλαιό και δοκιμασμένο δίπολο Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ. Απλά στη θέση του Κινήματος υπάρχει το νέο ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ. Ισως γιατί δεν υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών στην Ελλάδα. Ισως γιατί ένα δίπολο προσφέρει πολιτική/ψυχολογική ασφάλεια. Αυτό που μένει να φανεί είναι αν το άθροισμα των δύο μεγάλων κομμάτων θα υπερβεί το 70% στις προσεχείς εκλογές, για να διαπιστώσουμε αν θα έχουμε επιστρέψει σε εποχή πολιτικής… κανονικότητας.

*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]