Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη*

Υπάρχει κάποιος που θα ζητούσε να εξαφανιστούν από γης τα έργα του Γερμανού συνθέτη, να σταματήσουν τα αφιερώματα και το όνομά του να αποβληθεί για πάντα από τη λίστα με τους μεγαλύτερους μουσουργούς όλων των εποχών; Τα ερωτήματα ασφαλώς είναι ρητορικά, παρόλο που ο Βάγκνερ ήταν ακραίος αντισημίτης ακόμα και για την εποχή του (τέλη 19ου αιώνα), πίστευε στην ανώτερη φυλή και ήταν στην ουσία ο άνθρωπος που ενέπνευσε θεωρητικά τον Αδόλφο Χίτλερ.

Παραδείγματα τέτοια υπάρχουν και άλλα. Ολοι κατά καιρούς βρεθήκαμε σε εκείνη την αμήχανη στιγμή να ανακαλύπτουμε ότι ο αγαπημένος μας ηθοποιός ή τραγουδιστής είναι ένα κάθαρμα. Βέβαια, οι σκοτεινές πτυχές της προσωπικής ζωής ενός πνευματικού δημιουργού βεβαίως έχουν και τις… αποχρώσεις τους. Κάποιοι βρίσκονται κατηγορούμενοι για βιασμούς ανηλίκων που είναι ασυγχώρητο και άλλοι για κατάχρηση της διασημότητάς τους. Ο Γουάινστιν καταγγέλλεται για σεξουαλικές κακοποιήσεις γυναικών, ο Πικάσο οδηγούσε τις γυναίκες του στην αυτοκτονία, η Μπριζίτ Μπαρντό υποστηρίζει το ρατσιστή Λεπέν.

Οι εποχές βέβαια περνούν και οι κοινωνίες προοδεύουν. Μια γυναίκα στις αρχές του 20ού αιώνα θα τρόμαζε και μόνο στην ιδέα να καταγγείλει το βιαστή της, ενώ σήμερα θα βρει εκατοντάδες χιλιάδες να της συμπαρασταθούν. Χθες η Σουηδική Ακαδημία έκανε κάτι που δύσκολα θα αποφάσιζε στο παρελθόν, ή μπορεί και να μην το έπραττε ποτέ, αν δεν είχε προηγηθεί το σκάνδαλο του Χόλιγουντ. Ανακοίνωσε λοιπόν πως δεν θα δοθεί φέτος Νόμπελ Λογοτεχνίας, για πρώτη φορά εδώ και 63 χρόνια, εξαιτίας σκανδάλου ανάρμοστης συμπεριφοράς μελών της Ακαδημίας. Με λίγες ώρες διαφορά, η Ακαδημία των Οσκαρ ανακοίνωνε τη διαγραφή του Ρομάν Πολάνσκι και του Μπιλ Κόσμπι.

Ενδιαφέρον πάντως έχει η διαπίστωση (προσοχή, όχι άποψη) που έκανε ο διευθυντής του Μουσείου Τέχνης της Βόννης Στέφαν Μπεργκ στην Αλεξάνδρα Κοσμά για την «Deutsche Welle»: «Εάν αποβάλουμε από την τέχνη όλους εκείνους που έχουν φερθεί ανήθικα, σεξιστικά ή και απλά εγκληματικά, που ταυτόχρονα όμως άφησαν σημαντικό ή συγκινητικό έργο, μπορεί ο κόσμος να ήταν λίγο καλύτερος αλλά η τέχνη θα ήταν πολύ φτωχότερη».

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]