Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*
Μικρή βελτίωση
Το Μαξίμου και τα επηρεαζόμενα από αυτό ΜΜΕ προσπαθούν να στήσουν ένα σκηνικό οικονομικού success story, προβάλλοντας, κυρίως, την αποκλιμάκωση στα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων και τις δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων που αναφέρονται σε ενδεχόμενη καθαρή έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα. Η επικοινωνιακή ομάδα του Μαξίμου και οι διάφοροι προπαγανδιστές ελάχιστα επηρεάζουν τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, εφόσον οι περισσότεροι πολίτες κρίνουν ιδιαίτερα αυστηρά τον κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της οικονομίας.
Τους χρεώνουν τον εγκλωβισμό της οικονομίας και της κοινωνίας στο τρίτο πρόγραμμα-Μνημόνιο που έχει διάρκεια μέχρι τον Αύγουστο του 2018 και στα πρόσθετα μνημονιακά μέτρα του 2019 και του 2020. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε την πολιτική του άνοδο στην υπόσχεση για άμεσο τερματισμό της λιτότητας και του προγράμματος-Μνημονίου. Με κυβέρνηση Σαμαρά θα βγαίναμε από το Μνημόνιο το 2015 αλλά εξαιτίας της επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2015 θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το 2020 για να δούμε αν υπάρχει προοπτική ουσιαστικής βελτίωσης της καθημερινότητας των περισσότερων πολιτών.
Η βελτίωση στους οικονομικούς δείκτες που παρατηρείται είναι μικρή παρηγοριά για όσους πληρώνουν την απάτη και την αυταπάτη του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2017 ξεκίνησε με πρόγνωση για οικονομική ανάπτυξη της τάξης του 2,7%-2,8% και θα κλείσει με οικονομική ανάπτυξη της τάξης του 1,6%, η οποία θα στηρίζεται, κυρίως, στις επιδόσεις-ρεκόρ του ελληνικού τουρισμού, παρά τη φορολογική επίθεση που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση εις βάρος του κλάδου.
Χάνουμε χρόνο
Με ποσοστό ανάπτυξης της τάξης του 1,6% η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να χάνει έδαφος σε σχέση με την ευρωζώνη και το σύνολο της Ε.Ε. το 2017 εφόσον ο μέσος ευρωπαϊκός ρυθμός ανάπτυξης είναι της τάξης του 2,2%.
Οι άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες βρίσκονται στον πέμπτο χρόνο σταθερής ανάπτυξης και εμείς είμαστε, εξαιτίας της καθυστέρησης της κυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου, μόλις στο τρίτο τρίμηνο ανάπτυξης.
Η ευρωζώνη έχει απορροφήσει πλήρως την πρόσθετη ανεργία που δημιουργήθηκε εξαιτίας της κρίσης του 2008 και εμείς έχουμε απλή υποχώρηση της ανεργίας στο 21% με ταυτόχρονη δημιουργία της γενιάς των 360 ευρώ, εφόσον οι περισσότερες νέες θέσεις είναι θέσεις μερικής απασχόλησης.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Η ελληνική οικονομία είναι η μόνη για την οποία αναθεωρούνται προς τα κάτω οι προγνώσεις για ανάπτυξη εφόσον ο κανόνας που ισχύει στην ευρωζώνη είναι η αναθεώρηση προς τα επάνω των προγνώσεων για την οικονομική ανάπτυξη.
Αυτή η καθυστέρηση στην αξιοποίηση των οικονομικών ευκαιριών που προσφέρει η ευρωζώνη έχει δύο σοβαρές συνέπειες.
- Πρώτον, η Ελλάδα μένει ολοένα πιο πίσω σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους που είναι και ανταγωνιστές, με αποτέλεσμα να γίνονται ολοένα πιο δύσκολες η επιτυχημένη προσαρμογή και η κάλυψη του εδάφους που χάσαμε.
- Δεύτερον, η ευρωζώνη και η Ε.Ε. των 28 εντυπωσιάζουν με τις οικονομικές επιδόσεις τους αλλά για πολιτικούς και άλλους λόγους μπορεί η ευρωπαϊκή συγκυρία να γίνει λιγότερο ευνοϊκή, με αποτέλεσμα να βρεθεί η ελληνική οικονομία, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί τον αδύναμο κρίκο της ευρωζώνης, σε αρκετά δύσκολη θέση.
Ο λογαριασμός
Υστερα από τρία χρόνια σκληρότερης λιτότητας και χαμένων οικονομικών ευκαιριών το μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού εξακολουθεί να είναι μπροστά μας. Υποτίθεται ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα εφάρμοζε ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα-Μνημόνιο, με αποτέλεσμα τα οικονομικά μέτρα να γίνονται ολοένα πιο ήπια καθώς θα πλησιάζαμε στο τέλος της μνημονιακής περιόδου, τον Αύγουστο του 2018. Τελικά, εφάρμοσε ένα μίγμα οικονομικής πολιτικής με μεγάλο κοινωνικό κόστος και σχετικά μικρό αποτέλεσμα, ενώ έχει προγραμματίσει τα πιο δύσκολα μέτρα για μετά τη λήξη του προγράμματος-Μνημονίου.
Η πρώτη δοκιμασία που έχουμε μπροστά μας αφορά στους μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων. Ξεκίνησαν δειλά δειλά στα τέλη του 2017 και αναμένεται να αποκτήσουν μεγάλη δυναμική μέχρι τα μέσα του 2018. Θα δημιουργηθεί μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα με τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας οφειλετών που έπεσαν θύματα της κρίσης, ενώ θα ασκηθεί νέα πίεση για παραπέρα υποχώρηση των τιμών των ακινήτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις περισσότερες περιπτώσεις αγοράζουν τα ακίνητα που εκπλειστηριάζονται οι ίδιες οι τράπεζες, εφόσον δεν λειτουργεί αποτελεσματικά η αγορά των ακινήτων και παρεμβαίνουν για να αποτρέψουν την κατάρρευση των τιμών τους σε περίπτωση που αφεθεί η διαδικασία να εξελιχθεί χωρίς παρεμβάσεις.
Η δεύτερη δοκιμασία συνδέεται πάλι με τις τράπεζες και έχει σχέση με τα υπερβολικά υψηλά επιτόκια δανεισμού και την εξαιρετικά περιορισμένη ρευστότητα που προσφέρουν στον παραγωγικό ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με επιτόκια που είναι περίπου τριπλάσια των επιτοκίων δανεισμού των ευρωπαϊκών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να εξασφαλίσουν τραπεζικό δανεισμό.
Από τη στιγμή που είναι πρακτικά αδύνατη η επαρκής χρηματοδότηση της οικονομίας με ανταγωνιστικά επιτόκια καθυστερεί η επιστροφή της οικονομίας σε φάση δυναμικής ανάπτυξης και μεγαλώνει συνεχώς το κοινωνικό κόστος της προσαρμογής.
Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει ετοιμάσει μία ωρολογιακή βόμβα για το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό, η οποία είναι προγραμματισμένη να σκάσει την Πρωτοχρονιά του 2019 και θα έχει τη μορφή της μεσοσταθμικής μείωσης των παλαιών κύριων συντάξεων κατά 12%. Ο κ. Τσίπρας έχει προγραμματίσει τη μείωση της δημόσιας δαπάνης για το ασφαλιστικό, συνταξιοδοτικό κατά 3,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2019.
Η θεωρία σύμφωνα με την οποία ο ΕΦΚΑ παρουσιάζει και αυτός… υπερπλεόνασμα δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών του ΔΝΤ, το ασφαλιστικό, συνταξιοδοτικό επιδοτείται σε ετήσια βάση με ένα ποσό που αναλογεί στο 10% του ΑΕΠ. Ελάχιστη σημασία έχει για τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ο κ. Τσίπρας έναντι των πιστωτών εάν η δημόσια δαπάνη κινείται γύρω στο 10%, όπως υποστηρίζει το ΔΝΤ, ή θα πέσει γύρω στο 9%-9,5% λόγω του υποτιθέμενου «υπερπλεονάσματος» του ΕΦΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι η προγραμματισμένη από τους πιστωτές και την κυβέρνηση μείωση των παλαιών κύριων συντάξεων θα ισχύσει και το πολιτικό παιχνίδι θα παιχτεί γύρω από ενδεχόμενη ολιγόμηνη αναβολή της για να κερδίσει πολιτικό χρόνο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.
Αρνητική είναι η προοπτική και για τους ειλικρινείς φορολογουμένους, οι οποίοι θα βρεθούν αντιμέτωποι και με τη δραστική μείωση του αφορολόγητου ορίου για το ετήσιο εισόδημα, στις 5.800 ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών, κ. Τσακαλώτος, απειλούσε ως αρχηγός της ομάδας των «53+» με παραίτηση σε περίπτωση που θα έπεφτε το όριο για το ετήσιο εισόδημα κάτω από τις 9.000 ευρώ αλλά τώρα εμφανίζεται εξαιρετικά ικανοποιημένος με τη φορολογική πολιτική της κυβέρνησης και φυσικά τον εαυτό του.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε δύο κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις υποσχόμενος άμεση βελτίωση στην κατάσταση των πολιτών και αφού εξάντλησε τις οικονομικές και κοινωνικές αντοχές μας παρουσιάζει τώρα έναν εντυπωσιακό λογαριασμό για τα αμέσως επόμενα χρόνια. Η πολιτική του τιμωρία από τον ελληνικό λαό μοιάζει αναπόφευκτη. Το βασικό ερώτημα είναι όμως πώς θα παρακάμψουμε ή, έστω, θα περιορίσουμε την ένταση των μέτρων που έχει προγραμματίσει.
Ο Γιώργος Κύρτσος είναι Ευρωβουλευτής της ΝΔ