Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Δυστυχώς όλα πήγαν λάθος. Και όμως, η ελληνική πλευρά έπρεπε να το περιμένει. Ο Ερντογάν δεν αιφνιδίασε κανέναν, απλώς αξιοποίησε τις ευκαιρίες που πήρε. Οποιος παρακολούθησε τη συνέντευξη που έδωσε ο Τούρκος πρόεδρος προχθές στον ΣΚΑΪ και τον Αλέξη Παπαχελά ήξερε πολύ καλά με ποια ατζέντα κατέβαινε στην Αθήνα και κυρίως με ποιο τρόπο μπορούσε να την αντιμετωπίσει.

Και όμως τίποτε δεν λειτούργησε σωστά. Ακόμα και ο χρόνος της επίσκεψης ήταν λάθος γιατί το timing παίζει ρόλο στη διπλωματία. Ο Ερντογάν βρίσκεται σε δυσχερή θέση έχοντας ανοίξει πολλά διεθνή μέτωπα όταν στο εσωτερικό της χώρας του η οικονομία έχει χάσει τον αναπτυξιακό ρυθμό της και η οικογένειά του ελέγχεται για υποθέσεις διαφθοράς. Οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι στο ναδίρ, ο Ερντογάν τα έχει βάλει με τον Τραμπ και η τουρκική λίρα έχει υποτιμηθεί πάνω από 15% μέσα σε δύο μήνες. Με άλλα λόγια, ο πρόεδρος της Τουρκίας ήθελε να εκτονώσει την επιθετικότητά του και δυστυχώς αυτό συνέπεσε με την επίσκεψή του στην Αθήνα.

Τα λάθη συνεχίστηκαν στις επίσημες επαφές. Ο Ερντογάν για πρώτη φορά on camera έθεσε την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάννης, μίλησε για τουρκική μειονότητα στη Θράκη και για οικονομικές διακρίσεις σε βάρος των μελών της αμφισβητώντας ζωτικά θέματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Και όλα αυτά όχι στο «παλάτι» του στην Αγκυρα αλλά στην έδρα μας, μέσα στην αίθουσα του Προεδρικού Μεγάρου.

Είναι πλέον σαφές ότι στο μέλλον η τουρκική διπλωματία θα ανοίξει τη βεντάλια των διεκδικήσεών της χρησιμοποιώντας ως πλατφόρμα τις επίσημες δηλώσεις του προέδρου της.

Η έλλειψη προετοιμασίας από την ελληνική πλευρά ήταν τραγική. Και οι δυσκολίες «φώναζαν» από μακριά. Η επίσημη επίσκεψη οριστικοποιήθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες, ενδεικτικό των προβλημάτων που αναγνώριζε και η Αθήνα.

Αλήθεια, όμως, τι προσδοκούσε η Ελλάδα από αυτή τη συνάντηση; Γιατί για να είναι χρήσιμη η διπλωματία πρέπει να παράγει και αποτελέσματα. Ο Ερντογάν έθεσε τα πάντα και σήμερα ολοκληρώνει το έργο του στη Θράκη. Εμείς τι ατζέντα θεμάτων βάλαμε; Τι ουσιαστικό επιδιώκαμε από αυτή την επίσκεψη κορυφής, την πρώτη Τούρκου προέδρου ύστερα από 65 χρόνια;
Αδιάβαστοι, απροετοίμαστοι και ανούσιοι, βάλαμε αυτογκόλ και μάλιστα εντός έδρας. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν είχαμε θέσει σαφώς οριοθετημένες προϋποθέσεις στον Ερντογάν πριν του δώσουμε ευρωπαϊκό βήμα. Ας προσέχαμε.

Οι υπουργοί να φέρουν τα χρήματα τους στην Ελλάδα

Είναι τουλάχιστον απογοητευτικό να διαπιστώνουμε ότι αρκετοί υπουργοί του οικονομικού επιτελείου διατηρούν το σημαντικότερο μέρος των καταθέσεών τους σε ξένες τράπεζες και διεθνή επενδυτικά κεφάλαια. Ελάχιστο δείγμα της πίστης τους στο έργο που επιτελούν θα πρέπει να είναι η μεταφορά των αποταμιεύσεών τους στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα. Δεν είναι δυνατόν οι υπουργοί που έχουν στα χέρια τους τις τύχες της οικονομίας να μην εμπιστεύονται εμπράκτως τις ελληνικές τράπεζες. Ας αξιοποιήσουν τουλάχιστον την τελευταία ρύθμιση της Τραπέζης της Ελλάδος σύμφωνα με την οποία όσοι φέρνουν χρήματα από το εξωτερικό μπορούν να τα διαχειρίζονται εκτός συστήματος capital controls. Είναι πλούσιοι, τουλάχιστον ας συνεισφέρουν στην κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και την τόνωση της εγχώριας αποταμίευσης.

Στο ύψος τους οι δικαστές

Μνημείο έκφρασης των δημοκρατικών αξιών της Ελλάδας και της Ευρώπης αποτέλεσε η χθεσινή ανακοίνωση της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων με αφορμή τις δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας για τους χειρισμούς της ελληνικής Δικαιοσύνης για τη μη έκδοση των 8 κατηγορουμένων για συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016. Οι δικαστές απάντησαν ότι «η προτεραιότητα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, που επιβάλλουν η ελληνική και η ευρωπαϊκή νομοθεσία, αποτέλεσαν τη βάση των δικαστικών μας αποφάσεων. Σε ό,τι αφορά το σχόλιο του Ερντογάν ότι «το δικαστικό σύστημα στην Τουρκία είναι περισσότερο δίκαιο απ’ ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα», η Ενωση Δικαστών υπενθύμισε «τις συνεχείς δηλώσεις διαμαρτυρίας της Διεθνούς Ενωσης Δικαστών στις μαζικές απολύσεις 4.000 δικαστών και εισαγγελέων στην Τουρκία μετά τη 15η Ιουλίου 2016, πολλοί από τους οποίους είναι κρατούμενοι σε κελιά απομόνωσης, χωρίς να τους απαγγελθούν συγκεκριμένες κατηγορίες».

O Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου