Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Οι ωραίες ημέρες έγιναν «μαύρες» για τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών, αλλά στο μεταξύ ο ΣΥΡΙΖΑ είχε προλάβει να ακυρώσει το «όχι» του δημοψηφίσματος και να ξανακερδίσει τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, υποσχόμενος ότι τα δύσκολα είχαν περάσει.
Στα δύο χρόνια διατήρησης των capital controls ο πρωθυπουργός έχει προαναγγείλει 3-4 φορές την κατάργησή τους, ενώ η δέσμευση του υπουργού, Νίκου Παππά, στις ταραγμένες ημέρες του καλοκαιριού του 2015 ότι οι τράπεζες θα ανοίξουν τη Δευτέρα μετά το δημοψήφισμα έχει ήδη τη θέση της στη σφαίρα της πολιτικής ανεκδοτολογίας.
Ποιοι όμως έκλεισαν τις τράπεζες; Ακόμη και σήμερα ορισμένοι πιστεύουν ότι ο Ντράγκι έβαλε λουκέτο στα ATMs και όχι η κυβέρνηση. Την απάντηση την έχει δώσει από το 2011 ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος σε τηλεοπτική του συνέντευξη με αφορμή την πρόθεση του τότε πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, να προχωρήσει σε δημοψήφισμα, έλεγε ότι και μόνο με τη λέξη «δημοψήφισμα» το πιστωτικό σύστημα θα παραλύσει και οι τράπεζες θα οδηγηθούν σε αδιέξοδο. Επομένως τις τράπεζες τις έκλεισε ο Τσίπρας, ανακοινώνοντας την προκήρυξη δημοψηφίσματος, το οποίο πράγματι, όπως είχε προβλέψει, έστειλε τους καταθέτες να τρέχουν νυχτιάτικα στα ΑΤΜs.
Οσοι πίστευαν ότι η ΕΚΤ θα άνοιγε τις κάνουλες για να καλύψει το «bank run» των ελληνικών τραπεζών, είναι βαθιά νυχτωμένοι, εκτός εάν θεωρούν ότι στις πυρκαγιές οι πυροσβέστες χρησιμοποιούν βενζίνη.
Ηδη από τον Δεκέμβριο του 2014, που φάνηκε ότι θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις, μέχρι τον Ιούνιο του 2015, όταν φτάσαμε στο δημοψήφισμα, είχε σημειωθεί πρωτοφανής εκροή καταθέσεων άνω των 45 δισεκατομμυρίων ευρώ, επειδή οι αποταμιευτές δεν είχαν εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτή η έλλειψη «πίστης» είναι το στοιχείο που δεν θα επιτρέψει την άρση των capital controls όσο κυβερνά ο κ. Τσίπρας. Οταν η ίδια η κυβέρνηση, διά του εκπροσώπου της, υποστηρίζει ότι δεν θα εφαρμόσει τα μέτρα, εάν δεν πάρει τη ρύθμιση για το χρέος, το μόνο που καταφέρνει είναι να προσθέτει βαθμούς αβεβαιότητας στην οικονομία
Οταν υπουργοί και βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος δηλώνουν ότι το πρόγραμμα δεν είναι ιδιοκτησία τους, ούτε πιστεύουν σε αυτό, αποθαρρύνουν επενδυτές και κρατούν τα κεφάλαια μακριά από το πιστωτικό σύστημα.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Για τους λόγους αυτούς οι καταθέσεις παραμένουν καθηλωμένες, μεταθέτοντας για αργότερα την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών.
Η οικονομία χρειάζεται εμπιστοσύνη και ο κ. Τσίπρας έχει παραβιάσει πολλές φορές αυτή την αρχή.
ΠΑΕΙ ΚΑΙ ΤΟ QE…
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, έσβησε το «όνειρο» της ποσοτικής χαλάρωσης. Απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή, Νίκου Χουντή, ο κ. Ντράγκι τόνισε ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα που θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να ανάψει το πράσινο φως για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα QE. Και όμως στις αρχές του 2015, εάν δεν είχαν μεσολαβήσει οι πρόωρες εκλογές και η Βαρουφακειάδα, η Ελλάδα θα είχε αξιοποιήσει πλήρως την ποσοτική χαλάρωση, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους. Για τις υπόλοιπες χώρες έβρεχε λεφτά για αγορές ομολόγων, αλλά ο κ. Τσίπρας φρόντισε να κρατάμε ομπρέλες…
ΤΑ ΚΤΕΟ ΚΑΙ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ
Στη δεκαετία του ’80 η ιδιωτικοποίηση των ΚΤΕΟ ήταν θέμα ταμπού. Οι κρατιστές υποστήριζαν ότι πρέπει ο έλεγχος των Ι.Χ. να παραμείνει στο κράτος και μόνο όταν τα ΚΤΕΟ είχαν μετατραπεί σε πεδίο απίστευτης διαφθοράς, οι πολιτικές δυνάμεις δέχθηκαν τη λειτουργία και ιδιωτικών κέντρων. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει τώρα και με τα σκουπίδια. Η αποκομιδή απορριμμάτων δεν πρέπει να περάσει σε ιδιώτες, σύμφωνα με τους σημερινούς κρατιστές, λες και οι υπηρεσίες καθαριότητες είναι σαν τις φόρμουλες πυρηνικών όπλων που δεν πρέπει να διαρρεύσουν. Από τη στιγμή που το Δημόσιο δεν μπορεί να εξασφαλίσει μόνιμη εργασία στους υπαλλήλους καθαριότητας, ας γίνει σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα.
*O Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου