Αλλωστε, οι καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία, που επέφεραν τεράστιο πλήγμα τόσο στο ζωικό όσο και στο φυτικό κεφάλαιο με ζημιές που εκτιμώνται πάνω από 150 εκατ. ευρώ, καθιστά πιο επίκαιρη από ποτέ τη συζήτηση για ένα πιο ισχυρό και δίκαιο σύστημα αποζημιώσεων των παραγωγών.

Στις αλλαγές που αναμένεται να γίνουν στον Κανονισμό του Οργανισμού μέσα στο 2024 αναφέρθηκε και ο πρωθυπουργός από το βήμα της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, τονίζοντας την ανάγκη μιας γενικευμένης χρήσης της ιδιωτικής ασφάλισης, πέρα από τα ακίνητα, και στην παραγωγική διαδικασία των επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις.

Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο Προϋπολογισμός είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορεί να καλύπτει όλες τις ζημιές που θα προκύψουν από φυσικές καταστροφές σε μια εποχή κλιματικής κρίσης». Ειδικά, δε, για τον ΕΛΓΑ, ανέφερε ότι την περίοδο 2019-2022 στα ταμεία του Οργανισμού εισέρευσαν 500 εκατ. ευρώ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς «τα ασφάλιστρα που πλήρωναν οι αγρότες δεν ήταν αρκετά». Σύμφωνα με πληροφορίες, τα έσοδα του ΕΛΓΑ από τις ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται στα 170 εκατ. ευρώ ετησίως, όταν οι πραγματικές του ανάγκες για να καταστεί βιώσιμος ανέρχονται στα 270 εκατ. ευρώ, δηλαδή παρουσιάζει ένα έλλειμμα 100 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε ότι η κυβέρνηση θα καταλήξει σε ένα σχήμα όπου η ασφάλιση της περιουσίας θα καταστεί υποχρεωτική. «Ηδη σχεδιάζουμε μια μεγάλη αναμόρφωση στον ΕΛΓΑ, για να μπορούμε να δούμε με ποιον διαφορετικό τρόπο θα μπορέσουμε να προσαρμόσουμε την αγροτική ασφάλιση στις απαιτήσεις των καιρών», ανέφερε. Μάλιστα, άφησε ανοιχτό το παράθυρο για αυξήσεις των ασφαλίστρων, με την κάλυψη βέβαια περισσότερων κινδύνων. «Πρέπει να αποζημιώνουμε ενδεχομένως περισσότερες καταστροφές, αλλά πρέπει να σκεφτούμε και τον τρόπο με τον οποίον οι αγρότες και οι παραγωγοί μας καταβάλλουν τα ασφάλιστρα στον ΕΛΤΑ», υπογράμμισε.

Αναλογιστική μελέτη

Η αναλογιστική μελέτη που είχε παραγγελθεί για τον Οργανισμό από το 2020 κι έχει στη διάθεσή του ο «Αγροτικός Τύπος» αναφέρει ότι προκειμένου να υπάρξει μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα 15ετίας, χωρίς χρηματοδότηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, απαιτείται ενιαία αύξηση των συντελεστών υπολογισμού της ασφαλιστικής εισφοράς κατά 20,75%. Με βάση αυτό, ο βασικός συντελεστής της φυτικής παραγωγής θα πρέπει να διαμορφωθεί στο 4,83% από 4% σήμερα και ο συντελεστής ζωικού κεφαλαίου από το 0,75% στο 0,91%.

Μάλιστα, στη μελέτη επισημαίνεται ότι η βιωσιμότητα του συστήματος ασφάλισης με τους υπάρχοντες συντελεστές και με χρηματοδότηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό -που προ των μεγάλων καταστροφών διαμορφωνόταν στα 17,3 εκατ. ευρώ ετησίως- εκτείνεται χρονικά μέχρι το 2025.

Το σχέδιο

Το σχέδιο που βρίσκεται επί τάπητος για το νέο σύστημα ασφάλισης του ΕΛΓΑ, όπως το έχει προαναγγείλει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, περιλαμβάνει τρία επίπεδα:

• Το πρώτο θα είναι υποχρεωτικό για όλους

–  Το δεύτερο θα δίνει τη δυνατότητα στους παραγωγούς να ασφαλίζουν την παραγωγή τους για κάποιους πρόσθετους κινδύνους από αυτούς που προβλέπει το υποχρεωτικό, με μεγαλύτερο βέβαια ασφάλιστρο

– Στο τρίτο επίπεδο οι παραγωγοί θα μπορούν να ασφαλίσουν την παραγωγή τους για ακραία καιρικά φαινόμενα και σε ιδιωτικές εταιρίες, με ένα επιπλέον κόστος, το οποίο θα διαμορφωθεί μετά από διαβουλεύσεις της κυβέρνησης με την ασφαλιστική αγορά.

Το σχέδιο αυτό είναι πολύ κοντά στην πρόταση που είχε παρουσιάσει πέρυσι η Παγκόσμια Τράπεζα για τη διαμόρφωση του στρατηγικού πλαισίου διαχείρισης γεωργικών κινδύνων και προέβλεπε το διαχωρισµό των ασφαλίστρων του ΕΛΓΑ σε τρεις ζώνες: την υψηλού κινδύνου µε ασφάλιστρο 6%-8%, τη μεσαίου κινδύνου µε ασφάλιστρο 4% και τη χαµηλού κινδύνου µε 2%. Ομως, σύμφωνα με την πρόταση αυτή, όσο χαµηλότερο είναι το ασφάλιστρο τόσο μειωμένη θα είναι και η αποζηµίωση σε περίπτωση ζηµιάς, συγκριτικά µε τα ποσά που χορηγεί τώρα ο ΕΛΓΑ.

Επιπλέον, δεδομένου ότι οι κίνδυνοι και τα ακραία φαινόμενα έχουν αυξηθεί, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αναζητά πόρους για να αυξήσει τους πόρους που θα μπορεί να διαχειρίζεται. Στο πλαίσιο αυτό, η χώρα μας έχει καταθέσει αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να συμπεριληφθούν στο ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2023-2027 εργαλεία διαχείρισης κινδύνου που χρηματοδοτούν ζημιές του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου.

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Οι ευάλωτες καλλιέργειες

Αναφορικά με τις πιο ευάλωτες καλλιέργειες την περίοδο 2011-2019, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, είναι οι ελιές, το βαμβάκι, το καλαμπόκι, το τριφύλλι, τα μήλα, τα επιτραπέζια σταφύλια, τα κεράσια, τα νεκταρίνια και τα ροδάκινα. Οι εν λόγω καλλιέργειες αντιπροσωπεύουν το 51,6% των συνολικών αποζηµιώσεων, με αποτέλεσμα το σύστημα ασφάλισης να είναι «άδικο», καθώς οι ασφαλιστικές εισφορές των μισών σχεδόν αγροτών και κτηνοτρόφων «χρηματοδοτούν» τις αποζημιώσεις των υπολοίπων, που λαμβάνουν πολλαπλάσια ποσά από αυτά που έχουν πληρώσει.

Οπως προκύπτει από την έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι παραγωγοί ελαιοποιήσιμης ελιάς πλήρωσαν την περίοδο 2011-2019 ασφαλιστικές εισφορές ύψους 200 εκατ. ευρώ κι έλαβαν αποζημιώσεις 62 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, οι βαμβακοκαλλιεργητές κατέβαλαν ασφάλιστρα 120 εκατ. ευρώ και αποζημιώθηκαν με 85 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που οι παραγωγοί δήλωσαν πλήρωσαν μόλις 37 εκατ. ευρώ και έλαβαν σχεδόν τα διπλάσια (73 εκατ. ευρώ) σε αποζημιώσεις. Ανάλογα και οι καλλιεργητές κερασιών, που με ασφάλιστρα ύψους 20 εκατ. ευρώ, έλαβαν την ίδια περίοδο 92 εκατ. ευρώ.

Πάντως, ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ προανήγγειλε και μία εμπεριστατωμένη μελέτη για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, με βάση τα σενάρια των επιστημόνων για αύξηση της θερμοκρασίας, η οποία θα δώσει συγκεκριμένες κατευθύνσεις για το τι θα πρέπει να καλλιεργείται και με ποιον τρόπο, έτσι ώστε να υπάρξει έγκαιρη προσαρμογή στα νέα δεδομένα.

Ειδήσεις σήμερα

Τροχαίο στη Λιβύη: Ο ανώτατος βαθμός απονεμήθηκε στους στρατιωτικούς που έπεσαν στο καθήκον

Απεργία: Παραλύει η χώρα την Πέμπτη 21/9 – Ποιοι θα συμμετάσχουν – Τι θα γίνει με τα ΜΜΜ