Ως «κερκόπορτα», μέσα από την οποία πέρασε ο κορωνοϊός, φαίνεται πως λειτούργησε η γενικότερα «φτωχή» υγεία που παρουσιάζει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, τα τελευταία 30 χρόνια. Ο εφιάλτης που άνοιξε το δρόμο στον κορωνοϊό είναι οι χρόνιες παθήσεις όπως ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Με άλλα λόγια, ο COVID-19 μας πέτυχε εξουθενωμένους και το εκμεταλλεύτηκε. Πράγματι, στο ερώτημα «γιατί ο κορωνοϊός έγινε τόσο θανατηφόρος», αμερικανική έρευνα η οποία ανέλυσε στοιχεία από όλον τον πλανήτη, δίνει την ξεκάθαρη απάντηση: «διότι βρήκε πρόσφορο έδαφος στην αποτυχία μας να αναχαιτίσουμε τις χρόνιες παθήσεις από το 1990 και έπειτα…».

Κάτι κάνουμε λάθος τα τελευταία 30 χρόνια…

Όπως αποκαλύπτει η έρευνα η οποία διενεργήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, από το 1990 έως σήμερα ναι μεν έχει αυξηθεί το προσδόκιμο επιβίωσης, αλλά όχι με καλή κατάσταση υγείας. Αυτό οφείλεται στις μη-μεταδοτικές χρόνιες παθήσεις που προσβάλλουν ολοένα περισσότερους ανθρώπους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, η υπέρταση και οι καρδιοπάθειες.

Τα συμπεράσματα αυτά προέρχονται από την μελέτη Global Burden of Disease (GBD), την μεγαλύτερη και πιο κατατοπιστική του είδους, η οποία δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση  The Lancet.

Χρόνιες παθήσεις και ρύπανση άνοιξαν το δρόμο για τον COVID-19

Μάλιστα, η εν λόγω έρευνα ανέδειξε ακόμη έναν παράγοντα που εξηγεί τη μεγάλη θνησιμότητα από τον νέο κορωνοϊό: την ατμοσφαιρική ρύπανση. Συνδυαστικά, δε, ατμοσφαιρική ρύπανση και χρόνιες παθήσεις «τροφοδοτούν» τους θανάτους από τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, λένε οι ερευνητές.

Οι επιστήμονες εξέτασαν 286 αιτίες θανάτου, 369 ασθένειες και 87 παράγοντες κινδύνου σε 204 χώρες. Στόχος ήταν να αποτυπώσουν την υποκείμενη υγεία του παγκόσμιου πληθυσμού και τον αντίκτυπό της στην πανδημία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός.

«Συνδημία» κορωνοϊού  και χρόνιων παθήσεων όπως ο διαβήτης

«Η λοίμωξη COVID-19 είναι μία οξεία νόσος η οποία όμως εκδηλώνεται κυρίως επί χρόνιου υπόβαθρου», επισημαίνει ο Dr. Richard Horton, διευθυντής συντάξεως του Lancet και προσθέτει: «Ο πλανήτης βρίσκεται αντιμέτωπος με μία …συνδημία, αυτήν του κορωνοϊού, σε συνδυασμό με την παχυσαρκία, την υπέρταση και τις άλλες χρόνιες παθήσεις».

Σύμφωνα με τη μελέτη, οι κύριες αιτίες φτωχής υγείας στους ανθρώπους ηλικίας άνω των 50 ετών είναι:

• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η ισχαιμική καρδιοπάθεια
• Τα εγκεφαλικά επεισόδια

Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι ο νέος κορωνοϊός δείχνει σαφή υπεροχή στους πάσχοντες από τις προαναφερθείσες χρόνιες παθήσεις. Και δυστυχώς, τα ποσοστά τόσο του διαβήτη όσο και των καρδιαγγειακών νοσημάτων αυξάνονται ασταμάτητα τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Το επακόλουθο είναι να έχουν απομείνει τεράστια τμήματα του πληθυσμού ευάλωτα απέναντι στον φονικό ιό.

Οι τέσσερις «τροφοδότες» της πανδημίας

«Η συνδημική φύση της νέας απειλής στη ζωή μας απαιτεί να αντιμετωπίσουμε επειγόντως τις κοινωνικές ανισότητες που οδηγούν στις υποκείμενες χρόνιες παθήσεις», τονίζει ο Dr. Horton. Όπως εξηγεί, καθοριστικό ρόλο στον θάνατο περισσότερων από 1 εκατομμυρίων ανθρώπων από τον νέο κορωνοϊό έχουν παίξει:

• Η υπέρταση
• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η παχυσαρκία
• Η αυξημένη χοληστερόλη

Όλες αυτές οι καταστάσεις έχουν ως σημείο αφετηρίας την ανθυγιεινή διατροφή και την ανεπαρκή άσκηση. «Αυτές ακριβώς οι συνήθειες θα εξακολουθήσουν να διαμορφώνουν την υγεία σε κάθε χώρα, ακόμα κι όταν τελειώσει η πανδημία».

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον εκτιμούν ότι απαιτούνται επείγοντα μέτρα για να αντιμετωπιστούν οι χρόνιες παθήσεις. Η ελπίδα είναι ότι η βελτίωση της υγείας σε όλη τη διάρκεια της ζωής, θα καταστήσει τις χώρες πιο ανθεκτικές έναντι μελλοντικών πανδημιών.