Επομένως, κατά την κλινική εκτίμηση του διαβητικού θα πρέπει να διερευνάται η ποιότητα του ύπνου του και η δυνατότητα βελτίωσής του στο πλαίσιο της ορθολογικής αντιμετώπισης του Σ.Δ.
Διάρκεια, ποιότητα και διαταραχές ύπνου σε σχέση με το σάκχαρο
Ο ύπνος, που αποτελεί περίπου το 1/3 του 24ώρου ενός ατόμου, τροποποιεί σε σημαντικό βαθμό -αναλόγως της ποιότητάς του- πολλούς μηχανισμούς του μεταβολισμού και του ορμονικού περιβάλλοντος. Για την εκτίμηση του ύπνου προσμετρώνται η διάρκειά του, η ποιότητά του, η τυπικότητά του, οι ώρες του 24ώρου που καλύπτει και η τυχόν παρουσία διαταραχών ύπνου.
Για τη διατήρηση της καλής υγείας, συνιστάται ύπνος διάρκειας 7 ωρών σε τακτική βάση. Αντίθετα, ύπνος διάρκειας μικρότερης των 6 ή μεγαλύτερης των 9 ωρών έχει συσχετισθεί με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Μάλιστα, με μαθηματικά μοντέλα επισημάνθηκε ότι για κάθε 1 ώρα ύπνου κάτω των 7 ωρών καταγράφεται αύξηση της συχνότητας του διαβήτη κατά 9-14%.
Αντίστοιχα, τα άτομα με διαβήτη που κοιμούνται λιγότερες από 6 ώρες ή περισσότερες των 8 μέσα στο 24ωρο έχουν συνήθως κακή γλυκαιμική ρύθμιση, με υψηλότερες τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και σακχάρου. Επίσης, όσοι δεν συμπληρώνουν επαρκείς ώρες ύπνου κινδυνεύουν με αυξημένη θνητότητα και νοσηρότητα από καρδιακά νοσήματα.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με μελέτη στη Μεγάλη Βρετανία, ύπνος λιγότερος από 5 ώρες το 24ωρο σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο (42-70%) για εγκεφαλικό επεισόδιο και θάνατο από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Εμφαση στην ποιότητα του ύπνου για το σάκχαρο
Οσον αφορά στην ποιότητα του ύπνου συμμετέχουν πολλοί περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί παράγοντες, η φυσική κατάσταση του ατόμου, αλλά και το είδος της συμπεριφοράς του. Σε πολλές μελέτες έχει παρατηρηθεί ότι η κακή ποιότητα του ύπνου συνεπάγεται αύξηση της συχνότητας του διαβήτη κατά 40-84%.
Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 με δυσκολία στην έλευση και στη διατήρηση ενός καλού και ποιοτικού ύπνου, έχουν σε παθολογικά επίπεδα τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη τους. Σε μια μεγάλη μελέτη, στην οποία έλαβαν μέρος σχεδόν 40.000 νεο-διαγνωσθέντες διαβητικοί τύπου 2, παρατηρήθηκε αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου ή εμφράγματος, καθώς και θανάτου.
Οσον αφορά στην ώρα της έγερσης μετά τον βραδινό ύπνο, αυτοί που ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί, σε σύγκριση με εκείνους που αδυνατούν να κοιμηθούν νωρίς και ξυπνούν αργά, φαίνεται να προστατεύονται από τα καρδιαγγειακά νοσήματα σε βαθμό αντίστοιχο με τυχόν απώλεια σωματικού βάρους.
Εξετάσεις για την αξιολόγηση του ύπνου
Η αντικειμενική αξιολόγηση του ύπνου και των διαταραχών του γίνεται στα εργαστήρια ύπνου με την υπνογραφία, όπου παράλληλα εκτιμάται η καρδιοαναπνευστική λειτουργία. Πολλές φορές, η υπνογραφία συνδυάζεται και με εγκεφαλογράφημα.
Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να διερευνάται και να αντιμετωπίζεται οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας που μπορεί να προκαλεί διαταραχές στον ύπνο.
Συμπερασματικά, καθώς υπάρχουν πολλές πλέον μελέτες που συνδέουν τον ύπνο με τη διατήρηση μιας καλής υγείας, ο ύπνος θα πρέπει να αξιολογείται παράλληλα με τη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα του διαβητικού ατόμου. Ο ασθενής οφείλει να τροποποιήσει τυχόν συμπεριφορές που δυσχεραίνουν την ποιότητα του ύπνου του και να μειώσει το υπερβάλλον σωματικό βάρος, που συχνά ενοχοποιείται για τις διαταραχές ύπνου.
*Από το ένθετο Διαβήτης που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
Ειδήσεις σήμερα
«3 στα 5» σημάδια που δείχνουν εάν έχετε μεταβολικό σύνδρομο