Λειτουργούν «σιωπηλά», χωρίς την παραμικρή ένδειξη ότι χρειάζεται να επισκεφθούμε γιατρό. Ωστόσο, ο τακτικός εργαστηριακός έλεγχος μπορεί – σε επίπεδο πρόληψης- να εντοπίσει έγκαιρα τις «τσιμπημένες» τιμές χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων και, έτσι, να ακολουθήσουμε χωρίς καθυστέρηση κάποια υπολιπιδαιμική θεραπεία που θα μας γλιτώσει από περιπέτειες με την υγεία μας.

Ελέγξτε χοληστερόλη και τριγλυκερίδια, σώστε τα αγγεία σας

Τα υψηλά επίπεδα της χοληστερόλης ή/και των τριγλυκεριδίων συνδέονται με έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, περιφερική αρτηριοπάθεια, γενικευμένη αρτηριοσκλήρυνση και πιθανόν παγκρεατίτιδα. Όλα αυτά τα νοσήματα, εάν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και σε θάνατο.

Πολυετείς μελέτες σε άτομα με αυξημένη χοληστερόλη, στα οποία χορηγήθηκε υπολιπιδαιμικό φάρμακο, απέδειξαν ότι η μείωση της χοληστερόλης οδήγησε σε λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια, λιγότερους καρδιαγγειακούς θανάτους, επιβράδυνση της εξέλιξης της στεφανιαίας νόσου ή ακόμα και υποχώρηση των στενώσεων των αγγείων.

Ποιοι χρειάζεται να ακολουθήσουν υπολιπιδαιμική αγωγή

Η υπολιπιδαιμική αγωγή χορηγείται στις δυσλιπιδαιμίες, στους ασθενείς με στεφανιαία νόσο, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, νόσο των καρωτίδων, περιφερική αρτηριοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη κ.ά.

Παρεμβατική αντιμετώπιση όταν τα φάρμακα δεν φέρνουν αποτέλεσμα

Η παρεμβατική αντιμετώπιση των δυσλιπιδαιμιών εφαρμόζεται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις, κυρίως σε ασθενείς με σοβαρή υπερχοληστερολαιμία ή/και σοβαρή υπερτριγλυκεριδαιμία. Η πιο συχνή παρέμβαση είναι η λιποπρωτεϊνική αφαίρεση.

Η μέθοδος ενδείκνυται για περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ασθενείς δεν επιτυγχάνουν τον στόχο των λιπιδίων ή έχουν αδυναµία στη λήψη των φαρµακευτικών σκευασµάτων (δυσανεξία, εγκυµοσύνη). Οι ασθενείς αυτοί, λοιπόν, μπορούν πλέον να αντιµετωπιστούν µε εξωσωµατική κάθαρση των λιπιδίων (λιποπρωτεϊνική αφαίρεση).

Κατά την εφαρμογή της μεθόδου αυτής, το αίµα του ασθενούς µεταφέρεται σε ειδικά φίλτρα, τα οποία το διηθούν κατακρατώντας τη χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και τη λιποπρωτεΐνη. Με τη µέθοδο αυτή, η µείωση της LDL- χοληστερόλης και της λιποπρωτεΐνης είναι της τάξεως του 70%.

Πόσο θα πρέπει να «ρίξουμε» την LDL χοληστερόλη

Το πόσο πρέπει να μειώσουμε την LDL («κακή» χοληστερόλη) εξαρτάται από την κατάσταση του εξεταζόμενου ατόμου.

• Στα άτομα πολύ υψηλού κινδύνου η LDL χοληστερόλη πρέπει να είναι κάτω από 55 mg/dL,
• στα άτομα υψηλού κινδύνου πρέπει να είναι κάτω από 70 mg/dL και
• στα άτομα χωρίς παράγοντες κινδύνου (π.χ. παχυσαρκία, υπέρταση, κάπνισμα, σακχαρώδης διαβήτης) πρέπει να είναι κάτω από 100 mg/dL.
• Τα τριγλυκερίδια πρέπει να είναι κάτω από 150 mg/dL.

Χορήγηση Φαρμάκων

Η χορήγηση φαρμάκου στηρίζεται στην κλινική κατάσταση του ασθενούς. Δεν υπάρχει περιορισμός όσον αφορά στην ηλικία. Τα υπολιπιδαιμικά φάρμακα μπορούν να χορηγηθούν και στα παιδιά εάν αυτά έχουν σοβαρή υπερχοληστερολαιμία.

Κάποιες δυσλιπιδαιμίες είναι κληρονομικές, άλλες όχι…

Οι δυσλιπιδαιμίες διακρίνονται σε πρωτογενείς (κληρονομούνται) και δευτερογενείς (διαταραχές οι οποίες οφείλονται σε γνωστά νοσήματα ή σύνδρομα).

Πρωτογενείς δυσλιπιδαιμίες

• Οικογενής υπερχοληστερολαιμία. Πρόκειται για την υψηλή χοληστερίνη με την οποία γεννιούνται- λόγω γενετικών ανωμαλιών- ορισμένα παιδιά. Πιο συχνή είναι η λεγόμενη ετερόζυγη μορφή, με συχνότητα εμφάνισης 1 παιδί σε κάθε 200-500 γεννήσεις. Τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν πρώιμη στεφανιαία νόσο, στένωση των καρωτίδων ή/και περιφερική αρτηριοπάθεια.
• Οικογενής συνδυασμένη δυσλιπιδαιμία. Χαρακτηρίζεται από μέτρια αύξηση της χοληστερόλης και μέτρια ή μεγάλη αύξηση των τριγλυκεριδίων στο πλάσμα. Συχνά η πάθηση εκδηλώνεται όταν προστεθούν άλλες παθήσεις όπως σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, υποθυρεοειδισμός, κ.ά.

Τα άτομα με οικογενή συνδυασμένη δυσλιπιδαιμία συχνά παρουσιάζουν πρώιμη στεφανιαία νόσο, περιφερική αρτηριοπάθεια και σπάνια παγκρεατίτιδα.

• Οικογενής υπερτριγλυκεριδαιμία. Προκαλείται από γενετική βλάβη η οποία μέχρι στιγμής είναι άγνωστη. Μπορεί να μείνει ασυμπτωματική και να εμφανισθεί μόνο με την προσθήκη άλλης πάθησης, όπως παχυσαρκία, αλκοολισμός, υποθυρεοειδισμός, σακχαρώδης διαβήτης. Στα παιδιά εμφανίζεται μετά τα 16 τους χρόνια. Τα κλινικά σημεία της οικογενούς υπερτριγλυκεριδαιμίας είναι συνήθως η ηπατομεγαλία (διογκωμένο ήπαρ που διαπιστώνεται ύστερα από ψηλάφηση ή υπερηχογράφημα), τα αυξημένα τριγλυκερίδια στο πλάσμα και η οριακά αυξημένη χοληστερόλη.

Δευτερογενείς δυσλιπιδαιμίες

Νοσήματα που μπορεί να προκαλέσουν δευτερογενείς δυσλιπιδαιμίες είναι:

• Νοσήματα νεφρών (αυξημένη ολική χοληστερόλη, αυξημένα τριγλυκερίδια)
• Νοσήματα θυρεοειδούς (πολύ αυξημένη χοληστερόλη)
• Παχυσαρκία (αυξημένη χοληστερόλη, αυξημένα τριγλυκερίδια)
• Σακχαρώδης διαβήτης (αυξημένη χοληστερόλη, αυξημένα τριγλυκερίδια και μειωμένη HDL χοληστερόλη)
• Μεταβολικό σύνδρομο (αυξημένα τριγλυκερίδια, μειωμένη HDL χοληστερόλη)

Μεταγευματική λιπαιμία. Μια ύπουλη κατάσταση…

Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας το περνάμε σε μεταγευματική κατάσταση. Δυστυχώς, όμως, αρκετές φορές, οι μεταγευματικές λιποπρωτεΐνες συνδέονται, σε σημαντικό βαθμό, με την πρόκληση αθηροσκλήρωσης.

Για τον προσδιορισμό της μεταγευματικής λιπαιμίας συνιστάται η διενέργεια «καμπύλης λίπους». Η καμπύλη λίπους προβλέπει 2 μετρήσεις των τριγλυκεριδίων (μία πριν από τη λήψη ειδικού γεύματος πλούσιου σε κορεσμένα λίπη και μία 4 ώρες μετά).