Σύμφωνα με την εν λόγω μελέτη, όσοι έπαιρναν το συγκεκριμένο φάρμακο, κατάφεραν να χάσουν κατά μέσο όρο το 15% του σωματικού τους βάρους. H δραστική ουσία τους ουσία η σεμαγλουτίδη σχετίζεται με τους υποδοχείς του πεπτιδίου GLP1 (μια ορμόνη που παράγεται στο έντερο). Δρα με τον ίδιο τρόπο όπως το πεπτίδιο GLP-1 αυξάνοντας την ποσότητα της ινσουλίνης που απελευθερώνεται από το πάγκρεας μετά τη λήψη τροφής. Αυτό συντελεί στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, προκλήθηκε μία παγκόσμια φρενίτιδα με τη ζήτηση να είναι τόσο μεγάλη που τον Μάιο του 2023, η παρασκευάστρια εταιρεία του Wegovy, Novo Nordisk διέκοψε την τηλεοπτική διαφήμιση προκειμένου να αυξήσει στο μεσοδιάστημα την παραγωγή. Η σεμαγλουτίδη χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2, γεγονός που προκάλεσε ελλείψεις και κατά συνέπεια προβλήματα στη Βρετανία για τους ασθενείς με το συγκεκριμένο νόσημα.
Προτού φτάσουμε στην εποχή του Ozempic, πολλά από τα πιο δημοφιλή βοηθήματα διατροφής ήταν συμπληρώματα και όχι συνταγογραφούμενα φάρμακα: εκχύλισμα πράσινου τσαγιού, δισκία καφεΐνης, εφεδρίνη. Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ, περισσότερο από το 15% των ενηλίκων Αμερικανών έχουν δοκιμάσει συμπλήρωμα απώλειας βάρους. Τώρα, η βιομηχανία συμπληρωμάτων στρέφεται στην άνθηση των φαρμάκων GLP-1. Δεν μπορούν να πουλήσουν το Ozempic, αλλά προσαρμόζουν τις επιχειρήσεις τους γύρω από την υπάρχουσα ζήτηση για αυτό το φάρμακο-μπλόκμπαστερ ή κάτι παρόμοιο.
Πόσο ασφαλές όμως είναι το Ozempic και ποιοι μπορούν να το καταναλώσουν; Ποια τα οφέλη αλλά και οι παρενέργειες.
Η κ. Εμμανουέλα Χουρδάκη, Ειδ.Παθολόγος Διαβητολόγος, Επιμελήτρια Διαβητολογικού κέντρου Metropolitan Hospital, Επιστημονικά υπεύθυνη Diabesity Wellness Spot απαντά στο ET Magazine του Eleftherostypos.gr στις βασικές απορίες γύρω από τον σακχαρώδη διαβήτη
1)Πόσα είδη Διαβήτη υπάρχουν
Ο Σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από διαταραχή υδατανθράκων ,λιπών και πρωτεινών η οποία οφείλεται σε έλλειψη ινσουλίνης. Υπάρχουν κυρίως τρία είδη διαβήτη που αναγνωρίζονται διεθνώς.
Ο διαβήτης τύπου 1 που είναι μια αυτοάνοση νόσος, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει τα βήτα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη και έχουμε πλήρη έλλειψη ινσουλίνης. Αυτός ο τύπος διαβήτη συνήθως διαγιγνώσκεται σε παιδιά και νέους ενήλικες και απαιτεί καθημερινή χορήγηση ινσουλίνης σε πολλαπλές δόσεις ,για τη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.
Ο διαβήτης τύπου 2 που αποτελεί τη πιο συχνή μορφή διαβήτη ,συνήθως κληρονομείται και συνδέεται συχνά με την νόσο της παχυσαρκίας. Σε αυτόν τον τύπο, συνυπάρχει συνήθως η μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης με την μη αποτελεσματική χρήση της από το σώμα ,τη λεγόμενη αντίσταση στην ινσουλίνη.
Ό τρίτος τύπος είναι ο διαβήτης κύησης που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και συνήθως εξαφανίζεται μετά τον τοκετό. Ωστόσο, οι γυναίκες που έχουν διαβήτη κύησης έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους. Αυτός ο τύπος διαβήτη απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση και διαχείριση για την προστασία της υγείας της μητέρας και του μωρού.
Επιπλέον, υπάρχουν και άλλες πιο σπάνιες μορφές διαβήτη, όπως ο νεογνικός διαβήτης ,διάφορες μονογονιδιακές μορφές διαβήτη, που προκαλούνται από γενετικές διαταραχές και ο διαβήτης από φάρμακα. Τέλος ο διαβήτης μπορεί να έχει στοιχεία και από τους δύο τύπους (1και 2) ως διπλός σακχαρώδης διαβήτης.
Η κατανόηση των διαφορετικών τύπων διαβήτη είναι σημαντική για τη σωστή διάγνωση και διαχείρισή τους.
2)Έχει συμπτώματα ο διαβήτης
Ο διαβήτης μπορεί να παραμείνει σιωπηλή νόσος και η πρώτη εκδήλωση να είναι μία επιπλοκή της νόσου ,π.χ ένα έμφραγμα. Στις ινσουλινοπενικές μορφές της νόσου ,όπως στον διαβήτη τύπου 1 ,μπορεί να εμφανιστεί με θορυβώδη συμπτωματολογία όπως ,πολυδιψία, πολυουρία, πολυφαγία ,απώλεια βάρους ,αδυναμία , κόπωση ,θόλωση όρασης και κοιλιακό άλγος. Στους ασθενείς αυτούς η έγκαιρη ιατρική παρέμβαση είναι απαραίτητη καθώς κινδυνεύουν από τη διαβητική κετοξέωση που μπορεί να οδηγήσει σε κωματώδη κατάσταση.
3)Πώς αντιμετωπίζεται ο διαβήτης
Ο διαβήτης τύπου 1 αντιμετωπίζεται με πολλαπλές δόσεις ινσουλίνης καθημερινά . Ευτυχώς η ραγδαία εξέλιξη ,τα τελευταία χρόνια ,στην τεχνολογία και στη τεχνητή νοημοσύνη ,έχει συμβάλλει θεαματικά στη βελτίωση της θεραπευτικής προσέγγισης των ασθενών αυτών αλλά και της ποιότητας ζωής τους. Οι θεραπευτές υγείας έχουμε πλέον στα χέρια μας αντλίες ινσουλίνης που σε συνδυασμό με συσκευές συνεχούς καταγραφής γλυκόζης δημιουργούν κλειστά κυκλώματα χορήγησης ινσουλίνης που μοιάζουν με τεχνητό πάγκρεας.
Έξυπνες πένες, ποικιλία συσκευών συνεχούς καταγραφής γλυκόζης ,αντλίες ινσουλίνης με σωληνώσεις αλλά και αυτοκόλλητες ,είναι στη διάθεση των ασθενών αλλά και των ιατρών, προκειμένου η ρύθμιση της νόσου να γίνει πιο διαχειρίσιμη αλλά και η συμβίωση με την νόσο πιο ανώδυνη.Η χρόνια συστηματική εκπαίδευση των ασθενών αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη διαχείριση της νόσου.
Στον διαβήτη τύπου 2 έχουμε πλέον φαρμακευτικές αγωγές και από του στόματος αλλά και ενέσιμες ,εκτός της ινσουλίνης, με πολλαπλά οφέλη για τον ασθενή που αφορούν τη γλυκαιμική ρύθμιση ,το σωματικό βάρος ,τη νεφρική και καρδιακή λειτουργία. Απαραίτητη κρίνεται βέβαια η υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση ,μέσω διατροφής και άσκησης ,στην αντιμετώπιση της νόσου.
4) Αναφέρατε τη νόσο της παχυσαρκίας. Είναι η παχυσαρκία νόσος;
Σήμερα ,με βεβαιότητα πλέον , μπορούμε να πούμε ότι η παχυσαρκία είναι νόσος. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας την έχει χαρακτηρίσει ως νόσο από το 1948. Πρόκειται για χρόνια ,υποτροπιάζουσα νόσο, με πολλαπλές δυσμενείς επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Έχει συγκεκριμένη παθοφυσιολογία, συμπτωματολογία και επιπλοκές κι ευτυχώς πλέον βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε στη θεραπευτική μας φαρέτρα ,φάρμακα που μας βοηθούν στην αντιμετώπιση της. Όπως και ο διαβήτης είναι νόσος που ρυθμίζεται ,οπότε απαιτεί τη χρόνια παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό.
5)Από τι κινδυνεύει ο ασθενής με Σακχαρώδη Διαβήτη και τι είναι αυτό που προάγει τον κίνδυνο;
Ο ασθενής με ΣΔ κινδυνεύει καταρχάς από οξείες επιπλοκές της νόσου όπως είναι η υπογλυκαιμία και η εκ σεσημασμένη υπεργλυκαιμία που μπορεί να εκδηλωθεί στα πλαίσια συνύπαρξης άλλης νόσου (π.χ λοίμωξης) ή λόγω μη τήρησης οδηγιών θεραπείας (π.χ παράλειψη δόσης ινσουλίνης στον διαβήτη τύπου 1). Επίσης η μη σωστή ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη σε βάθος χρόνου μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές από τα μεγάλα αγγεία -μακροαγγειακές επιπλοκές -που οδηγούν σε στεφανιαία νόσο, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ή περιφερική αρτηριακή νόσο . Προσβάλλει επίσης τις μικρές αρτηρίες μας (μικροαγγειακές επιπλοκές),δημιουργώντας βλάβες στα μάτια μας ,στους νεφρούς και στο αυτόνομο και περιφερικό νευρικό σύστημα (διαβητική νευροπάθεια). Η συνύπαρξη άλλων παραγόντων κινδύνου όπως υπέρταση ,δυσλιπιδαιμία ή κάπνισμα μπορεί να αποβεί καταστροφική για τον ασθενή ,ιδίως όταν ο διαβήτης δεν ρυθμίζεται σωστά.
5)Μας είπατε ότι υπάρχουν φάρμακα για την παχυσαρκία; Aναφέρεστε στα φάρμακα για τον διαβήτη ,που προκαλούν απώλεια βάρους ; Μήπως η αλόγιστη χρήση των φαρμάκων αυτών για απώλεια βάρους προκαλεί την έλλειψη τους στην αγορά για τους ασθενείς με διαβήτη;
Σας ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση αυτή. Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι τα ενέσιμα φάρμακα για την παχυσαρκία ,οι φαρμακευτικές ουσίες δηλαδή, είναι ταυτόχρονα και φάρμακα για τον διαβήτη. Αυτό που διαφέρει είναι η δόση (η θεραπευτική δόση για την παχυσαρκία είναι μεγαλύτερη) και η εμπορική ονομασία της πένας. Υπάρχει και καθημερινό φάρμακο για την παχυσαρκία και εβδομαδιαίο . Ο θεράπων ιατρός είναι αυτός που θα καθοδηγήσει τον ασθενή στη σωστή θεραπεία για τη νόσο του είτε πρόκειται για διαβήτη είτε για παχυσαρκία. Έτσι δεν θα κινδυνεύουν οι ασθενείς από έλλειψη φαρμάκων στην αγορά. Τέλος να αναφέρω ότι υπάρχει δυνατότητα πλέον συνταγογράφησης μέσω ΕΟΠΥΥ ,φαρμάκου παχυσαρκίας ,με συγκεκριμένες ενδείξεις (όχι σε όλους τους ασθενείς) και κατόπιν ειδικής διαδικασίας που γίνεται μέσω των επίσημων ιατρείων παχυσαρκίας που έχουν οριστεί από την πολιτεία. Η έρευνα για την αντιμετώπιση και των δύο αυτών μεταβολικών νοσημάτων είναι τεράστια και αναμένουμε πολλά νέα φάρμακα στο μέλλον.
6) Είναι ασφαλή τα φάρμακα αυτά ;
Όλα τα φάρμακα που υπάρχουν στην αγορά έχουν περάσει από πολλές μελέτες και βεβαιώνεται πρώτα η ασφάλεια τους πριν κυκλοφορήσουν . Ωστόσο υπάρχουν συγκεκριμένες αντενδείξεις χορήγησης τους και γι αυτό θα πρέπει να δίνονται μόνο κατόπιν συνταγής ιατρού.
7)Μπορούν τα φάρμακα της παχυσαρκίας να δοθούν σε ασθενείς με διαβήτη;
Βεβαίως και μπορούν καθώς ταυτόχρονα ρυθμίζουν πολύ καλά και τη νόσο του διαβήτη.
8) Όσον αφορά την υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση στην οποία αναφέρεστε ,θα θέλατε να μας εξηγήσετε τι ακριβώς εννοείτε;
Αφορά την παρέμβαση στη θεραπεία μέσω διατροφής και άσκησης. Όλοι οι άνθρωποι ,ακόμη και οι υγιείς ,πρέπει να τρεφόμαστε σωστά και να ασκούμαστε. Το μεσογειακό πρότυπο διατροφής είναι αυτό που προκρίνεται στις συστάσεις για όλους. Η διατροφή και η άσκηση σε οποιαδήποτε νόσο πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε ασθενούς.