Η Ελλάδα έχει πολλές απομακρυσμένες περιοχές λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφίας της, που περιλαμβάνει 6.000 νησιά (227 κατοικήσιμα), ενώ το 80% του χερσαίου εδάφους είναι ορεινό. Η γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού στις απομακρυσμένες περιοχές δυσκολεύει την πρόσβαση των πολιτών σε κοντινές μονάδες και κέντρα για την πρόληψη και τη βελτίωση της δημόσιας υγείας. Η πρόσβαση δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο στις απομακρυσμένες περιοχές για τις ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού που περιλαμβάνουν ηλικιωμένους, εγκύους και παιδιά. Ειδικά η δημογραφική ομάδα των ηλικιωμένων (άνω των 65 ετών) αντιπροσωπεύει το 22,3% του ελληνικού πληθυσμού, ενώ το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι είναι υψηλότερο στις απομακρυσμένες περιοχές και αυξάνεται γρήγορα. Επίσης, η ηλικιακή αυτή ομάδα έχει μεγάλες ανάγκες σε πρόληψη για τη διασφάλιση της υγείας.
Το πρόγραμμα των προληπτικών εξετάσεων για κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών εντάσσεται στο Ταμείο Ανάκαμψης και είναι κάτω από την «ομπρέλα» του γενικότερου σχεδιασμού για την πρόληψη, που περιλαμβάνει διάφορους πυλώνες και έχει παρουσιαστεί επίσημα από τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη, και τη γενική γραμματέα Δημόσιας Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, η οποία και έχει επιφορτιστεί με τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου.
Η δράση την οποία θα διεξάγουν οι Κινητές Ομάδες Υγείας απευθύνεται σε περίπου 124.000 κατοίκους που διαμένουν σε 87 νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων, καθώς και σε περίπου 213.000 ανθρώπους που διαμένουν σε 38 ορεινές περιοχές με πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων.
Νησιά με λιγότερους από 10.000 κατοίκους (με βάση την απογραφή του 2011) είναι ορισμένα εκ των πιο γνωστών όπως: Τήνος, Ικαρία, Λέρος, Κάρπαθος, Σκιάθος, Σκόπελος, Μήλος, Πόρος, Σκύρος, Σύμη, Ιθάκη, Πάτμος, Κύθηρα, Σαμοθράκη, Παξοί, Κύθνος, Αμοργός, Αστυπάλαια. Παράλληλα, όμως, υπάρχουν και πολλά ακόμα πιο… ήσυχα νησιά όπου θα φτάσουν οι ΚΟΜΥ για να πραγματοποιήσουν δωρεάν εξετάσεις όπως Φούρνοι, Αγκίστρι, Νίσυρος, Ελαφόνησος, Κίμωλος, Τήλος, Οινούσσες, Λειψοί, Αμμουλιανή, Οθωνοί, Ανάφη, Θηρασιά, Ηρακλειά, Θύμαινα. Το πρόγραμμα του υπουργείου Υγείας αναμένεται να φτάσει ακόμη και στην Κίναρο, νησί με μόλις έναν κάτοικο.
Για όλους τους πολίτες, ηλικιωμένους, εγκύους και παιδιά, που προσέρχονται στις ΚΟΜΥ, θα γίνεται η εγγραφή στον προσωπικό γιατρό από το υγειονομικό προσωπικό και θα ενεργοποιείται η άυλη συνταγογράφηση μέσω ΑΜΚΑ. Στη συνέχεια θα πραγματοποιείται η δειγματοληψία για τις εξετάσεις και ο εμβολιασμός κατά της εποχικής γρίπης και της Covid-19.
Τα δείγματα θα ελέγχονται από εργαστήριο με το οποίο θα έχει σύμβαση ο ΕΟΔΥ και τα αποτελέσματα θα αποστέλλονται μέσω mail που θα έχουν δώσει οι κάτοικοι. Εάν απαιτηθεί, θα υπάρχει παραπομπή για κάποιο ζήτημα υγείας σε ειδικό γιατρό.
Ποιες εξετάσεις θα γίνονται
Στόχος της συγκεκριμένης δράσης είναι η ενίσχυση της δημόσιας υγείας μέσω της διενέργειας προληπτικών εξετάσεων. Οι ΚΟΜΥ θα προσφέρουν προληπτικές εξετάσεις, όπως γενικές εξετάσεις αίματος με έμφαση στο σάκχαρο, τη χοληστερίνη, τον αιματοκρίτη και μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, καθώς και εμβολιασμό κατά της εποχικής γρίπης και αναμνηστική δόση κατά της Covid-19.
Μία ενδεικτική λίστα των εξετάσεων είναι η εξής, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ελεύθερου Τύπου»:
- Παιδιατρικά: Σάκχαρο, χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, γενική αίματος, γενική ούρων.
- Ενηλίκων Βασικό: Γενική αίματος, γενική ούρων, σάκχαρο, ουρία, ουρικό οξύ, χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, LDL, SGOT, SGPT.
- Εμβόλιο γρίπης, αναμνηστική δόση Covid-19.
- Ενηλίκων ενισχυμένο: Γενική αίματος, CRP, γενική ούρων, σάκχαρο, ουρία, ουρικό οξύ, χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, TSH, LDL, SGOT, SGPT, φεριτίνη, κρεατινίνη, Κ-Νa, Ca-P, γ-GT, CPK, LDH, αλκαλική φωσφατάση, αλβουμίνη, Η/Φ πρωτεϊνών, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη.
Η ενημέρωση και η διαδικασία
Για να υλοποιηθεί το πρόγραμμα, αναμένεται να δημιουργηθεί συντονιστικό κέντρο με διοικητικό προσωπικό. Θα οριστεί πρόγραμμα επισκέψεων των ΚΟΜΥ στις απομακρυσμένες περιοχές. Το συντονιστικό κέντρο θα οργανώνει το πρόγραμμα αναλόγως εάν θα είναι ημερήσιο, εβδομαδιαίο ή μηνιαίο.
Στη συνέχεια θα εκδίδονται μαζικά όλα τα παραπεμπτικά για προληπτικές εξετάσεις με προκαθορισμένους δικαιούχους τους κατοίκους των απομακρυσμένων περιοχών (με βάση ΑΜΚΑ και τόπο κατοικίας) και τα λοιπά κριτήρια (ηλικία, φύλο). Το παραπεμπτικό θα έχει διάρκεια δύο χρόνια.
Οι κάτοικοι των περιοχών θα ενημερώνονται για την επικείμενη επίσκεψη των ΚΟΜΥ με τους εξής τρόπους:
- SMS που θα αποστέλλεται ένα μήνα πριν, μία εβδομάδα πριν, μία ημέρα πριν, αυθημερόν.
- E-mail που θα αποστέλλεται ένα μήνα πριν, μία εβδομάδα πριν, μία ημέρα πριν, αυθημερόν.
- Ενημέρωση των τοπικών φορέων (δήμου, κοινότητας, περιφέρειας) προς ενημέρωση των πολιτών τους μέσω του τοπικού Τύπου, του τοπικού ραδιοφώνου, αλλά και προφορικά.
Καρδιαγγειακά νοσήματα, μαστογραφία, οδοντιατρικός έλεγχος για παιδιά
Ταχύτητα ανεβάζει το υπουργείο Υγείας το επόμενο διάστημα στον τομέα των δωρεάν προληπτικών εξετάσεων για όλο τον πληθυσμό, καθώς τρία νέα προγράμματα θα γίνουν πραγματικότητα το επόμενο διάστημα, ενώ ήδη συνεχίζεται η ενημέρωση για το πρόγραμμα με την ονομασία «Φώφη Γεννηματά» και τη δυνατότητα που έχουν όλες οι γυναίκες 50-69 ετών για δωρεάν μαστογραφίες.
Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί, αναμένονται δωρεάν εξετάσεις για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Συγκεκριμένα, 2,5 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας από 21 έως 65 ετών θα λάβουν SMS για δωρεάν έλεγχο που περιλαμβάνει τεστ Παπ, HPV DNA test, κολποσκόπηση και βιοψία, αναλόγως με τα ευρήματα. Ακολουθεί το πρόγραμμα ελέγχου για καρδιαγγειακά νοσήματα σε 5,5 εκατομμύρια γυναίκες και άνδρες από 30 έως 70 ετών, καθώς και το πρόγραμμα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, που περιλαμβάνει δωρεάν κολονοσκόπηση και απευθύνεται σε 3,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες 50-70 ετών.
Ειδικά σε ό,τι αφορά τον έλεγχο για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, οι εξετάσεις θα ελέγχουν το λιπιδαιμικό προφίλ, καθώς και την πιθανότητα μεταβολικού συνδρόμου. Οι γιατροί που θα γράφουν τις σχετικές εξετάσεις θα αμείβονται, όπως έχει οριστεί με απόφαση του υπουργείου Υγείας. Σημειώνεται ότι έχει προβλεφθεί επίδομα ειδικού σκοπού για όλους τους επαγγελματίες Υγείας που θα συμμετάσχουν στο ευρύτερο πρόγραμμα για την Πρόληψη «Σπύρος Δοξιάδης».
Εως τις 10 Ιανουαρίου έχουν πραγματοποιηθεί με το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» για τον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του μαστού περισσότερες από 70.695 δωρεάν μαστογραφίες από γυναίκες ηλικίας 50 έως 69 ετών. Χάρη σε αυτές τις δωρεάν εξετάσεις, περί τις 4.700 γυναίκες που πιθανόν θα ανακάλυπταν πολύ αργότερα ότι η υγεία τους κινδυνεύει διαγνώστηκαν έγκαιρα με ευρήματα και βρίσκονται σε θεραπεία.
Τέλος, πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε ο δωρεάν προληπτικός οδοντιατρικός έλεγχος για παιδιά 6 έως 12 ετών.
Και στις Λέσχες Φιλίας
Στο μεταξύ ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, έχει ξεκινήσει πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων στις Λέσχες Φιλίας του Δήμου Αθηναίων.
Η δράση ξεκίνησε από τη Λέσχη Φιλίας Γκράβας και έχει ήδη γίνει στις λέσχες φιλίας Ελληνορώσων, Λαμπρινής και στην περιοχή του Νέου Κόσμου, ενώ θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα.
Οι κινητές μονάδες της ΠΦΥ και του ΕΟΔΥ επισκέπτονται τις Λέσχες Φιλίας και τα μέλη τους και πραγματοποιούν αιματολογικό και βιοχημικό εργαστηριακό έλεγχο, μέτρηση και συνταγογράφηση.
Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, «ο στόχος και η φιλοσοφία του υπουργείου Υγείας είναι ότι επενδύουμε στην πρόληψη και άρα εμείς πάμε και αναζητούμε τους πολίτες να κάνουν τις βασικές εξετάσεις ώστε γρήγορα, αν υπάρχει κάτι, να εντοπιστεί. Οσο περισσότερο επενδύσεις στην πρόληψη τόσο το καλύτερο για τη δημόσια υγεία».
Επιδοτήσεις για ηλιακούς θερμοσίφωνες
Απολογείται για βιασμό ο πρώην σκηνοθέτης του «Σασμού»