Η κεφαλαλγία είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας που πρέπει να αντιμετωπίζουμε αναζητώντας τη βοήθεια ειδικού, γι’ αυτό άλλωστε έχουν δημιουργηθεί στα περισσότερα δημόσια νοσοκομεία και ιδιωτικές κλινικές ειδικά τμήματα που ονομάζονται «ιατρεία κεφαλαλγίας».

Τα επακόλουθα που έχει μία τέτοια κατάσταση, ειδικά όταν είναι χρόνια ή παρατεταμένη είναι αρκετά και μπορεί συνήθως να μην έχουν τη χειρότερη κατάληξη, αλλά αλλάζουν τόσο πολύ την ποιότητα ζωής μας,που αξίζει να αφιερώσουμε λίγο από το χρόνο μας για τηνπρόληψη ή σωστή αντιμετώπισή της. Πόσο μάλλον εάν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε με απλούς τρόπους, γνωρίζοντας απλώς τι μπορεί να την έχει προκαλέσει και να το αποφύγουμε, αλλά και πότε πρέπει να πάμε στο γιατρό για περαιτέρω διερεύνηση.

Πώς όμως μπορούμε μόνοι μας και χωρίς πανικό να καταλάβουμε εάν έχουμε σοβαρό πρόβλημα; Ποια είναι τα συμπτώματα που θα μας οδηγήσουν στο γιατρό και τι θα πρέπει να αποφεύγουμε; Μήπως ο πονοκέφαλος κρύβει και κάποια άλλα προβλήματα υγείας; Γιατί χτυπάει το καμπανάκι ο πονοκέφαλος; Επειδή ο πονοκέφαλος έχει άμεση σχέση και αντίκτυπο στα αγγεία και νεύρα του εγκεφάλου, οποιαδήποτε βλάβη στις περιοχές που περιβάλλουν και στηρίζουν το κεφάλι μας, δηλαδή το πρόσωπο, ο αυχένας, η σπονδυλική στήλη ή που έχουν σχέση με το νευρικό, μυϊκό, ή κυκλοφοριακό σύστημα (πίεση), μπορούν να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Έτσι, ανάλογα με την περιοχή ή το σύστημα που ανήκουν μπορεί να προκληθεί πονοκέφαλος ο οποίος μας προειδοποιεί για: Ενδοκρινολογικά Υπογλυκαιμία Ο πονοκέφαλος πριν από την υπογλυκαιμία είναι αρκετά συχνός και τον αναγνωρίζουμε από τη βουλιμία για κατανάλωση γλυκού.

Σε περίπτωση εμφάνισης των συμπτωμάτων αυτών, θα πρέπει να ληφθούν επαρκή μέτρα για τη διόρθωση των χαμηλών επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα. Τι να κάνω Θα πρέπει να γίνει άμεση κατανάλωση γλυκών υδατανθράκων από το στόμα, δηλαδή κάποιο γλυκό, καραμέλα, φρούτα κ.λπ.

Προβλήματα των οστών της γνάθου Έγκλειστοι φρονιμίτες.

Η εκδήλωση πονοκεφάλου από τους φρονιμίτες που δεν έχουν ανατείλει είναι πολύ συχνή, ακόμη και πριν τις πρώτες ενοχλήσεις στο σημείο που προσπαθεί να βγει το δόντι. Θα το καταλάβετε από ένα μικρό τσούξιμο που θα αισθανθείτε σε κάποιο από τα σημεία που βρίσκονται οι φρονιμίτες σας. Ακριβώς επειδή το δόντι είναι «μπλεγμένο» στο οστό της γνάθου και πιέζει για να βγει προς τα έξω, πιέζονται νεύρα και αγγεία της συγκεκριμένης περιοχής, με αποτέλεσμα να προκαλούν πονοκέφαλο. Μάλιστα μπορεί να εξελιχθεί σε τόσο δυνατό που να μην σας επιτρέψει το βράδυ να κοιμηθείτε. Τι να κάνω Σε αυτήν την περίπτωση θα χρειαστείτε σίγουρα τη βοήθεια του γιατρού (ειδικού γναθοχειρουργού). Κοινά παυσίπονα δεν έχουν ευεργετική δράση στις περισσότερες περιπτώσεις.

Τριγμός μασητήρων (βρουξισμός)

Αρκετοί είναι οι άνθρωποι που τρίζουν τα δόντια τους κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας και το πρωί ξυπνούν με πονοκέφαλο. Επειδή όμως οι περισσότεροι δεν μπορούν να το καταλάβουν, επειδή όταν συμβαίνει αυτό βρίσκονται σε βαθύ ύπνο, το πιο συχνό σύμπτωμα την επόμενη μέρα είναι να μην μπορούν να ανοίξουν καλά το στόμα τους, πονούν οι μυς της περιοχής και οι κρόταφοι. Τι να κάνω Σαν άμεση αντίδραση μπορείτε να πριν πέσετε για ύπνο, να χαλαρώσετε και να σκέπτεστε ότι το στόμα σας πρέπει να είναι κλειστό με τα χείλη ενωμένα, αλλά τα δόντια απομακρυσμένα μεταξύ τους. κατά τη διάρκεια της ημέρας φροντίστε να μειώσετε το stress. Σε περίπτωση που δεν σταματήσετε, καλό θα ήταν να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας για κλινική εξέταση και περαιτέρω διερεύνηση για θεραπεία.

Οδοντιατρικά προβλήματα

Πολλές φορές κάποιο δόντι που είναι ευαίσθητο μπορεί να προκαλέσει αφόρητους πονοκεφάλους. Αυτό μπορούμε να το υποψιαστούμε και να το σταματήσουμε εφόσον γνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόβλημα σε κάποιο δόντι και έχουμε κάνει κάτι που το ερέθισε, όπως για παράδειγμα έχουμε πιει κάτι πολύ κρύο ή ζεστό, ή έχουμε δαγκώσει κάτι σκληρό. Τι να κάνω Μία ασπιρίνη είναι η καλύτερη άμεση λύση, αλλά από κει και πέρα θέλει ιδιαίτερη προσοχή για να μην ερεθίσετε περαιτέρω το δόντι σας.

Προβλήματα στα αυτιά

Ωτίτιδα Μία αρχόμενη ωτίτιδα, ειδικά το καλοκαίρι, μπορεί να προκαλέσει ισχυρό πονοκέφαλο. Τα σημάδια που δίνει είναι κυρίως φαγούρα στο εσωτερικό του αυτιού. Τι να κάνω Φροντίστε να παραμείνετε σε όσο πιο καθαρό περιβάλλον μπορείτε, αποφύγετε ακόμη και τον καπνό του τσιγάρου. Αποφύγετε των καθαρισμό των αυτιών με μπατονέτες και τις ζεστές κομπρέσες. Τα κοινά αναλγητικά έχουν καλή δράση, αλλά φροντίστε να επισκεφτείτε σύντομα ένα ΩΡΛ. Βύσματα αυτιών «Όσο πιο πολύ (νομίζουμε) πως διατηρούμε την υγιεινή των αυτιών μας χρησιμοποιώντας μπατονέτες για το καθάρισμα των αυτιών μας, τόσο χειρότερα ωθούμε τα λεγόμενα «βύσματα» (κυψελίδες) προς το τύμπανο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει να τραυματίσει τον έξω ακουστικό πόρο και να προκαλέσει έντονες φλεγμονές με πόνο και πυόρροια», μας εξηγεί ο ειδικός ωτολόγος Ασκέρ Μίρζα από το Royal National Throat Nose and Ear Hospital του Λονδίνου. Πριν, όμως, συμβούν όλα αυτά, μπορεί να εμφανιστεί ένα πονοκέφαλος με αλαφριάς μορφής ζάλη, από την οποία θα καταλάβουμε ότι πρόκειται για πρόβλημα στο αυτί. Τι να κάνω Θα πρέπει να καθαρίζουμε τα αυτιά μέχρι το σημείο που φτάνει το δάχτυλό μας τυλιγμένο με μία πετσέτα. Καλό θα είναι να βάλουμε ελαιόλαδο έως πέντε σταγόνες για τρεις ημέρες και σε θερμοκρασία ζεστού δωματίου και εάν δεν υποχωρήσει, να επισκεφτούμε ένα ΩΡΛ.

Παραρινοκολπίτιδες Ιγμορίτιδα, κρυολόγημα, αλλεργική ρινίτιδα

Ένας από τους καλύτερους «συμμάχους» του πονοκεφάλου είναι η ιγμορίτιδα. Μπορεί κάποιος να έχει χρόνιο πρόβλημα που εκδηλώνεται συνήθως το χειμώνα, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και από κρυολόγημα, γρίπη και αλλεργική ρινίτιδα. Το εσωτερικό πρήξιμο που υπάρχει φράσσει την αναπνοή από τη μύτη και πριν εκδηλωθούν τα συμπτώματα της ιγμορίτιδα, εμφανίζεται ο πονοκέφαλος. Αυτό μπορούμε να το καταλάβουμε από τις χαρακτηριστικές «πράσινες» βλέννες που βγάζουμε από τη μύτη. Τι να κάνω Χρειάζεται οπωσδήποτε υγραντήρας στο δωμάτιο που παραμένουμε, ειδικά σε περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος και το κεφάλι θα πρέπει να βρίσκεται αρκετά ψηλά (χρησιμοποιείστε περισσότερα από ένα μαξιλάρι) ειδικά κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η χρήση των διάφορων αποσυμφορητικών πρέπει να γίνεται με προσοχή κυρίως από άτομα που πάσχουν από υπέρταση, αρρυθμίες και γλαύκωμα. Το κάπνισμα απαγορεύεται και τα κοινά παυσίπονα δεν έχουν καλή δράση στους περισσότερους.

Μάτια

Πολλές φορές πριν ακόμη αισθανθούμε κουρασμένα τα μάτια μας, ξεκινάει ο πονοκέφαλος. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν διαβάζουμε πολλές ώρες, όταν δουλεύουμε σε υπολογιστή, βλέπουμε πολλές ώρες τηλεόραση και γενικότερα όταν έχουμε το βλέμμα μας συγκεντρωμένο σε κάποιο σημείο για πολύ ώρα. Τι να κάνω Προκειμένου να αποφύγουμε την κοπιωπία, δηλαδή την κούραση των ματιών η οποία θα επιφέρει και άλλους πονοκεφάλους, θα πρέπει να κάνουμε ένα διάλειμμα. Μπορούμε επίσης να βάλουμε κάτι κρύο στα μάτια μας (παγάκι πάντα τυλιγμένο σε μία πετσέτα) για λίγο, ή να κλείσουμε τα μάτια να βάλουμε το κεφάλι μας χαμηλά, αγκαλιάζοντας τα γόνατά μας. Κυκλοφοριακό σύστημα Υπέρταση Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της υπέρτασης είναι ο πονοκέφαλος. Σε περιπτώσεις που η πίεση ανεβαίνει πάνω από τα 13mmHg, εμφανίζονται μικρές ενοχλήσεις στο κεφάλι, σαν συσπάσεις (διακεκομμένα χτυπήματα). Αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Τι να κάνω Μετρήστε πρώτα την πίεσή σας σε όποιο φαρμακείο συναντήσετε στο δρόμο σας. Σταματήστε να κινήστε και προσπαθήστε να χαλαρώσετε παίρνοντας βαθιές ανάσες. Καθίστε σε μία καρέκλα και πιείτε ένα καφεδάκι.

Διάφορα αλλά όχι αδιάφορα

Μηνιγγοεγεφαλίτιδα

Είναι μία περίπτωση που θα πρέπει να μας απασχολήσει και να επισκεφτούμε το γιατρό μας αμέσως. Ο πόνος εισβάλει αιφνιδίως και παραμένει για αρκετές ώρες. πολλές φορές υπάρχει τάση για έμετο και ζάλη σαν να μην ξέρουμε που βρισκόμαστε, ενώ κλασικό θεωρείτε το σύμπτωμα όταν δεν μπορούμε να σκύψουμε το κεφάλι μας προς τα κάτω (αυχενική δυσκαμψία). Η θεραπεία είναι άμεση με κάποια φάρμακα που χορηγεί ο γιατρός. Όγκοι του εγκεφάλου Ο πονοκέφαλος σε αυτήν την περίπτωση είναι στην αρχή ελαφρύς και μια έρχεται μια φεύγει. Με την πάροδο των ημερών δυναμώνει σταθερά και είναι χειρότερος τις πρωινές ώρες. συνυπάρχει ζάλη, αλλά όχι έντονη, δυσκολία στη σκέψη και κάποιες φορές αλλαγές στη συμπεριφορά. Εάν υποψιάζεστε κάτι τέτοιο, επισκεφτείτε αμέσως το γιατρό σας.

Πότε πρέπει να απευθυνθούμε σε ειδικό;

Σύμφωνα με τον Δρ. Ρέτο Αγκόστι, διευθυντή του Κέντρο Κεφαλαλγίας Hirslanden της Ζυρίχη «όποιος παρουσιάζει ξαφνικά σοβαρό πονοκέφαλο που εκδηλώνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν καταπραΰνεται με τα απλά παυσίπονα, πρέπει να απευθύνεται σε έναν γιατρό για να διερευνάται το ενδεχόμενο ημικρανίας». Πρακτικά αυτό σημαίνει πως όταν κάποιος πονάει περισσότερες από δύο φορές το μήνα και σε συγκεκριμένα σημεία π.χ. στον κρόταφο, περιμετρικά σαν να φοράμε σφιχτό καπέλο κ.λπ. και ακόμη περισσότερο με συγκεκριμένη διάρκεια, τότε θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία, όποια και εάν είναι η αιτία που, εκτιμάμε εμείς, πως τον προκάλεσε για πρώτη φορά.

Εκτός όμως από αυτές τις περιπτώσεις που ο πονοκέφαλος μας δείχνει κάτι άλλο, υπάρχει και ο κλασικός πονοκέφαλος ο οποίος έχει διαχωριστεί ανάλογα με τα συμπτώματα και τον τρόπο αντιμετώπισής του. Κατηγορίες κλασικού πονοκεφάλου «Τα βασικά είδη πονοκεφάλου είναι η απλή κεφαλαλγία τάσεως, που είναι και η πιο συνηθισμένη, η ημικρανία με αύρα ή χωρίς αύρα και η αθροιστική κεφαλαλγία» μας εξηγεί ο νευροχειρουργός Δρ. Απόστολος Μηντέλης. Το καθένα από αυτά έχει τους πολλούς παράγοντες που μπορούν να το προκαλέσουν, κάποιες φορές τις «ρίζες» του, τους παράγοντες που το επιδεινώνουν και τη θεραπεία του. Ημικρανία Πρόκειται για τον «γυναικείο πονοκέφαλο» αφού και σε αυτήν την περίπτωση οι θηλυκές ορμόνες λαμβάνουν τη σκυτάλη της ταλαιπωρίας (εμφανίζεται κυρίως στη φάση της περιόδου) και είναι ο δεύτερος σε συχνότητα εμφάνισης.

Τα πρώτα επεισόδια ημικρανίας εμφανίζονται στην παιδική ή εφηβική ηλικία και μπορεί να χαρακτηριστεί και ως κληρονομικός πονοκέφαλος, αφού το 70% των πασχόντων αναφέρει ότι και κάποιος από τους γονείς του έχει ημικρανίες. Στην εν λόγω περίπτωση υπάρχουν δύο υπο-τύποι κεφαλαλγίας: η ημικρανία με αύρα και χωρίς. Ημικρανία με αύρα ή κλασική ημικρανία «Όταν λέμε αύρα», μας εξηγεί ο κύριος Μηντέλης, «εννοούμε κάποια προειδοποιητικά συμπτώματα του πονοκεφάλου που ξεκινούν περίπου μία ώρα από την κρίση. Αυτά μπορεί να είναι οπτικές διαταραχές όπως λάμψεις (αστράκια), δυσκολία στην ομιλία και κάποιες μικρές παραισθήσεις».

Ημικρανία χωρίς αύρα ή κοινή ημικρανία

Τα χαρακτηριστικά της είναι αρκετές κρίσεις στη διάρκεια του μήνα, οι οποίες μπορούν να διαρκέσουν από μερικές ώρες έως μερικές ημέρες, το κεφάλι πονάει μόνον από τη μία πλευρά, ο ασθενής έχει τάση για έμετο ή και μπορεί να μην αντέχει το φως και ο πόνος αισθάνεται ότι προέρχεται από κάτι που του σφίγγει το κεφάλι στη δεξιά ή αριστερή πλευρά Πώς να αποφύγω τις κρίσεις ημικρανίας; Και στις δύο περιπτώσεις ημικρανίας θα πρέπει να αποφεύγεται να εργάζεστε, να αγχώνεστε και να κουράζεστε πολύ. Ο καφές και τα αναψυκτικά με καφεΐνη (τύπου cola ή ενεργειακά) απαγορεύονται δια ροπάλου, όπως απαγορεύονται και τα καπνιστά τρόφιμα, όπως σολομός, αλλαντικά, τυριά κ.ά. Αποφύγετε επίσης την κατανάλωση αλκοόλ και την παραμονή σας σε χώρους με δυνατό φωτισμό ή ήλιο.

Κεφαλαλγία τάσεως

Πρόκειται για τον πιο συχνό πονοκέφαλο. Ο πόνος δεν είναι ιδιαίτερα έντονος και μπορεί να ξεκινά από το μέτωπο και να φτάνει μέχρι τον αυχένα. Η αίσθηση που έχει κάποιος με κεφαλαλγία τάσεως είναι «ένα βάρος να πιέζει την κορυφή του κεφαλιού» ή «ένας επίδεσμος που σφίγγει το κεφάλι γύρω γύρω» ή «την αίσθηση ότι το κεφάλι είναι γεμάτο με κάτι και πάει εκραγεί». Συνήθως εμφανίζεται μετά από πολύ κούραση, είτε εργασιακή, είτε από σωματική άσκηση, περπάτημα αϋπνία κ.λπ.

Πώς να αποφύγω τις κεφαλαλγίες τάσεως

Θεραπεύεται με τεχνικές χαλάρωσης και κοινά παυσίπονα. Τις περισσότερες φορές οι πάσχοντες έχουν την πεποίθηση ότι το αίτιο του πονοκεφάλου τους είναι οργανικό, απαιτούν από το γιατρό πολλές εξετάσεις, των οποίων τα αποτελέσματα είναι αρνητικά. Θεραπεύεται με ψυχοθεραπεία και εφόσον κρίνει ο γιατρός απαραίτητη, αντικαταθλιπτική αγωγή. Αθροιστική κεφαλαλγία Αυτή η κατηγορία πονοκεφάλου ταλαιπωρεί κυρίως τον ανδρικό πληθυσμό και εμφανίζεται μετά την ηλικία των τριάντα. Οι πόνοι εμφανίζονται έως και 8 φορές την ημέρα, για 45 λεπτά και για διαστήματα μηνών. Συνήθως πονά πολύ το ένα από τα δύο μάτια έχει δάκρυα και η γύρο περιοχή είναι κόκκινη και πρησμένη. Πώς να αποφύγω τις αθροιστικές κεφαλαλγίες Προμηθευτείτε μία συσκευή ιατρικού οξυγόνου. Οι εισπνοές είναι η καλύτερη λύση αφού περιορίζουν κατά 50% τις κρίσεις. Πότε ένας πονοκέφαλος είναι επικίνδυνος

•Όταν κανένα από τα χαρακτηριστικά του πονοκεφάλου, δεν μοιάζει με ημικρανία, κεφαλαλγία τάσεως ή αθροιστική κεφαλαλγία.

•Όταν εμφανίζεται μετά τη μέση ηλικία και ειδικότερα μετά τα 50.

•Όταν συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα από το νευρικό σύστημα

•Όταν εμφανιστούν μετά από χρόνια λήψη οποιονδήποτε φαρμάκων Εσείς, ζητάτε έγκαιρα βοήθεια; Περισσότερα από τρία χρόνια περιμένει ο ένας στους δύο πάσχοντες από ημικρανία έως ότου απευθυνθεί στον γιατρό, παρ’ όλο που οι κρίσεις επηρεάζουν αρνητικά την προσωπική και την κοινωνική ζωή του, σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάσθηκε στο 9ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Νευρολογικών Ενώσεων (EFNS) που διεξήχθη στην Αθήνα. Γενικές συμβουλές για αντιμετώπιση χωρίς φάρμακα

•Πίνετε αρκετό νερό, καλό είναι να ρίξετε μέσα και μερικές σταγόνες φρέσκου λεμονιού Φρεσκάρετε το χώρο σας ειδικά το χειμώνα που δεν αερίζεται αρκετά το σπίτι

•Κάντε μασάζ στις πατούσες και τους κροτάφους σας

•Μην πίνετε πολλούς καφέδες, ενεργειακά ποτά ή ποτά τύπου κόλα, ειδικά τα light Τι θα πρέπει να προσέξετε για να κάνει ο γιατρός σας σωστή διάγνωση

•Το χρόνος έναρξης (πρωί, βράδυ, κάθε πότε;) •Ο τύπος της κεφαλαλγίας είναι πάντα ο ίδιος ή μεταβάλλεται από επεισόδιο σε επεισόδιο;

•Ο τρόπος που ξεκινά (σιγά και μετά δυναμώνει, άμεσα κ.λπ.)

•Συχνότητα και διάρκεια του πόνου •Ένταση του πόνου και χαρακτήρας (σαν σουβλιά κλπ) •Σε ποιο σημείο ακριβώς χτυπάει

•Εκδηλώνεται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες ή σχετίζεται με συγκεκριμένη ώρα;

•Ξυπνάει με πόνο τη νύχτα ή κατά την πρωινή έγερση

•Διακόπτει τις δραστηριότητές του κατά την διάρκεια της κεφαλαλγίας

•Υπάρχει ιστορικό χρόνιας νόσου στην οικογένεια

•Βελτιώνεται με κάποιο φάρμακο και πόση ώρα μετά τη λήψη

•Υπάρχουν προειδοποιητικά συμπτώματα (αύρα)

•Υπάρχουν συνωδά συμπτώματα όπως: ναυτία, εμετοί, ζάλη κ.λπ.

•Άλλες εκδηλώσεις: ρινόρροια, δακρύρροια, οίδημα προσώπου κ.λ.π. και αν εμφανίζονται πριν ή κατά τη διάρκεια της κεφαλαλγίας