Οι πιο πρόσφατες οδηγίες για την υπέρταση υπαγορεύουν την 24ωρη καταγραφή σε κάθε άτομο που προσέρχεται στο ιατρείο και υποπτευόμαστε ότι έχει υψηλή πίεση.

   «Θεωρείται δε ότι είναι ο οικονομικότερος τρόπος διάγνωσης γιατί πολλές φορές το άτομο έχει το φαινόμενο της λευκής μπλούζας, δηλαδή άγχος κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο γιατρό που προκαλεί παροδική αύξηση της πίεσης με αποτέλεσμα την άσκοπη έναρξη θεραπείας που επιβαρύνει τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και τον ίδιο τον ασθενή», επισημαίνει η κα, Μαρία Ποικιλίδου, Παθολόγος-Υπερτασιολόγος,
Διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Στην περίπτωση αυτή μπορεί να προκληθούν και υποτασικά επεισόδια που ταλαιπωρούν τον ασθενή και είναι ενδεχομένως επικίνδυνα».

Η συσκευή

Η συσκευή της 24ωρης καταγραφής αποτελείται από μία περιχειρίδα που τοποθετείται στο βραχίονα και συνδέεται με ένα καταγραφικό μηχάνημα (μεγέθους ενός walkman) που τοποθετείται στη ζώνη. Οι μετρήσεις γίνονται κάθε 20 λεπτά την ημέρα και κάθε μία ώρα το βράδυ. Την ημέρα της καταγραφής το άτομο δεν πρέπει να παρεκκλίνει από τις συνηθισμένες δραστηριότητες (εργασία, βόλτα, διαχείριση οικογενειακών θεμάτων).

Πλεονεκτήματα της 24ωρης καταγραφής

Οι πληροφορίες που δίνει η 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης είναι διαφορετικές από αυτές που παίρνουμε από τη μέτρηση της πίεσης στο ιατρείο.

• Η μέτρηση του ιατρείου είναι μία μέτρηση σε συνθήκες ησυχίας και ηρεμίας. Αντίθετα, η 24ωρη μας παρέχει έναν μεγάλο αριθμό μετρήσεων και μάλιστα σε διαφορετικές συνθήκες (π.χ: τρέξιμο για να προλάβουμε το λεωφορείο, καυγάς, ύπνος).
• Εκτός από τις πολλές μεμονωμένες μετρήσεις που μας παρέχει η καταγραφή, το μηχάνημα επίσης υπολογίζει το μέσο όρο των μετρήσεων το 24ωρο, την ημέρα και τη νύχτα.
• Μας δίνει επίσης πληροφορίες για το φορτίο πίεσης, δηλαδή για το ποσοστό των μετρήσεων που είναι πάνω από τα φυσιολογικά όρια την ημέρα και τη νύχτα. Φορτίο πίεσης >30% θεωρείται παθολογικό ακόμα και αν ο μέσος όρος των μετρήσεων είναι φυσιολογικός.

Πότε πρέπει να χρησιμοποιούμε την 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης

• Αρχική διάγνωση της υπέρτασης: Οι οδηγίες λένε ότι κάθε άτομο με υποψία πρωτοεμφανιζόμενης υπέρτασης πρέπει να κάνει μία 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης ώστε να τεθεί με ασφάλεια η διάγνωση.
• Υπέρταση λευκής μπλούζας: Είναι η αυξημένη πίεση ιατρείου που εμφανίζουν ορισμένα άτομα κατά την επίσκεψή τους στο γιατρό. Τα άτομα αυτά δεν είναι υπερτασικά και συχνά λαμβάνουν αγωγή χωρίς να τη χρειάζονται.
• Συγκεκαλλυμένη υπέρταση: Είναι η χαλάρωση του ασθενούς κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο γιατρό με αποτέλεσμα να έχει φυσιολογικές πιέσεις ιατρείου ενώ κατά τη διάρκεια του 24ωρου ανεβαίνει η πίεσή του. Συνήθως εμφανίζεται σε άτομα με έντονη ζωή και στρεσογόνα επαγγέλματα. Τα άτομα αυτά εμφανίζουν τις επιπλοκές της υπέρτασης, χωρίς να έχουν αυξημένη πίεση κατά τη διάρκεια επίσκεψής τους στο γιατρό και δεν λαμβάνουν αγωγή ενώ θα έπρεπε.

Εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της αγωγής

Η 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης είναι ο ιδανικότερος τρόπος εκτίμησης του αντιυπερτασικού αποτελέσματος γιατί μας δίνει πληροφορίες και κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Διάγνωση και της υπότασης

Μπορεί να διαγνώσει την υπόταση που υποπτεύεται ο γιατρός με βάση ορισμένα συμπτώματα που περιγράφει ο ασθενής. Η κατάσταση αυτή μπορεί να εμφανίζεται τόσο σε νέους όσο και σε ηλικιωμένους. Σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζεται η ασταθής υπέρταση όπου την υψηλή αρτηριακή πίεση διαδέχονται υποτασικά επεισόδια. Το φαινόμενο αυτό συχνά οφείλεται σε δυσαυτονομία (διαταραχή του αυτόνομου νευρικού συστήματος).

Στις εγκυμονούσες

Υψηλή πίεση κατά την κύηση ονομάζεται προεκλαμψία και αποτελεί απειλή τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής εταιρείας υπέρτασης, η 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης είναι ο καλύτερος τρόπος διάγνωσης της υπέρτασης και έχει απόλυτη ένδειξη.

Μη φυσιολογική πτώση πίεσης κατά τον ύπνο

Φυσιολογικά η πίεση πέφτει κατά τη διάρκεια του ύπνου κατά 10-20% . Σε περίπτωση που αυτό δεν συμβαίνει τότε o ασθενής είναι non-dipper. Οι non-dippers έχουν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Συνήθως πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή/και νεφροπάθεια.  Μετά τη διάγνωση της νυκτερινής υπέρτασης ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε μελέτη ύπνου για τη διάγνωση πιθανού συνδρόμου υπνικής άπνοιας που ενοχοποιείται για υψηλή πίεση.

Από την σύντομη αυτή ανασκόπηση προκύπτει ότι η 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης είναι ο καλύτερος τρόπος διάγνωσης και ρύθμισης της υπέρτασης. Χρειάζονται λιγότερες ιατρικές επισκέψεις για να επιτευχθεί ο στόχος της πίεσης ενώ ο ασθενής δεν επιβαρύνεται με αγωγή που πιθανώς δεν χρειάζεται.