Σε αυτά τα ερωτήματα και ζητήματα ύπαρξης και συνύπαρξης υφαίνεται η παράσταση «Πέρσες» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά. Ο χαρισματικός σκηνοθέτης αναμετρά τις δυνάμεις του με το σπουδαίο αντιπολεμικό έργο του Αισχύλου, την αρχαιότερη σωζόμενη τραγωδία, που θα παρουσιαστεί απόψε και αύριο στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
Εξήντα άνθρωποι, ηθοποιοί και εθελοντές κάθε ηλικίας από την τοπική κοινωνία της Επιδαύρου, ενώνουν την ορχήστρα και το κοίλον του αρχαίου αργολικού θεάτρου δημιουργώντας έναν διάλογο σε έναν κοινό τόπο που φωτίζει τα πολλαπλά παγκόσμια αδιέξοδα του σήμερα. «Την ήττα, τη δυσκολία της παραδοχής της, την άσκηση εξουσίας και την αμηχανία της συνέχειας αναζητώντας το νήμα της ύπαρξής τους, σαν αντικατοπτρισμός της παρούσας ιστορικής συγκυρίας», εξηγεί στον «Ε.Τ.» ο σκηνοθέτης, Δημήτρης Καραντζάς, λίγες ώρες πριν από την πρεμιέρα και μας συστήνει την κοινωνία των Περσών.
«Διατηρώντας μια σταθερή φωτιστική συνθήκη, συναντάμε τους “Πέρσες” σε μια “στιγμή” που θα μιλήσουν για την έκβαση του πολέμου. Το θέατρο είναι ο δημόσιος χώρος, η Εκκλησία του Δήμου, η πόλη. Ο Χορός των “Περσών”, η κοινωνία», μας λέει ο κ. Καραντζάς και η παράλληλη ζωή μας δεν ξεχνάει τον πόλεμο που μαίνεται. Οι «Πέρσες» είναι η πρώτη τραγωδία που αντλεί τη θεματολογία της από ιστορικά γεγονότα, και μάλιστα μόνο κατά επτά χρόνια προγενέστερα από την παρουσίασή της στο κοινό, και πραγματεύεται την οδύνη των Περσών όταν πληροφορούνται για τη συντριπτική ήττα τους στη Σαλαμίνα. Ο άξονας μέσα από τον οποίο διαβάζει το έργο ο σκηνοθέτης «είναι η πορεία ενός λαού που από την απόλυτη πίστη, περνάει στην αμφισβήτηση και έπειτα στη σύγκρουση, μέχρι που φτάνει σε μια μανιακή, σπασμωδική αντίδραση. Ούτε η τυφλή πίστη λειτουργεί ούτε και η τυφλή αντίδραση. Σαν να βλέπεις το ανέφικτο του κοινωνικού συμβολαίου».
Στους προλογικούς στίχους της τραγωδίας διαφαίνεται η νύξη για την περσική ύβρη, για την τύφλωση του Ξέρξη να θέλει να ξεπεράσει τα όρια της επικράτειάς του και την αμαρτία του να μετατρέψει τη θάλασσα σε στεριά… Ο Αισχύλος φαίνεται προβληματισμένος και επιφυλακτικός απέναντι σε ό,τι συνδέεται με την υπερβολή και την αλαζονεία. «Οι “Πέρσες” συνθέτουν μια οποιαδήποτε κοινωνία», μας λέει ο Δημήτρης Καραντζάς και επισημαίνει: «Το έργο υπενθυμίζει το σύστημα, που έχουμε συμφιλιωθεί με αυτό. Οσο ο πλούτος και η αλαζονεία της επεκτατικής αρχής-της εξουσίας αυξάνεται τόσο ο κόσμος αφανίζεται». Ωστόσο, η κοινωνία των «Περσών» του Αισχύλου χτυπάει και το καμπανάκι… «όσο βρίσκεσαι στη θέση του νικητή τόσο εύκολα μπορείς να βρεθείς στην άλλη πλευρά της Ιστορίας!».
Η πλοκή
Η τραγωδία του Αισχύλου είναι γραμμένη το 472 π.Χ. Στα Σούσα, την περσική πρωτεύουσα, οι πολίτες που έχουν μείνει πίσω και η βασίλισσά τους, Ατοσσα, που βασανίζεται από κακούς οιωνούς, αναμένουν νέα από την πολεμική επιχείρηση του Ξέρξη στην Ελλάδα. Ενας αγγελιαφόρος αναγγέλλει τη φριχτή έκβαση της μάχης της Σαλαμίνας: Ο περσικός στρατός και οι επίλεκτοι αρχηγοί του έχουν συντριβεί. Η Ατοσσα και ο Χορός καλούν το φάντασμα του Δαρείου για να τους καθοδηγήσει. Ο ένδοξος βασιλιάς καταδικάζει την ύβρη του Ξέρξη, που θέλησε να δαμάσει φύση και θεία βούληση, και προβλέπει περισσότερες ακόμη καταστροφές. Με την άφιξη του Ξέρξη κορυφώνεται η συντριβή. Την ίδια στιγμή, η Ατοσσα της Περσίας, την οποία υποδύεται η Ρένη Πιττακή, που επιστρέφει στην Επίδαυρο μετά από δύο δεκαετίες, είναι «η ψυχρή ευγενική φωνή της εξουσίας», που με κάθε τρόπο θέλει να συντηρηθεί και να συνεχιστεί σε μια κοινωνία σχεδόν αποδεκατισμένη. Μια παράσταση, μια ενεργοποίηση να σκεφτούμε το εδώ και τώρα, σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, εντός κι εκτός συνόρων!
Info
«Πέρσες» του Αισχύλου. Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς.
Παίζουν: Ρένη Πιττακή, Χρήστος Λούλης, Γιώργος Γάλλος, Μιχάλης Οικονόμου, Θεοδώρα Τζήμου κ.ά.
Ειδήσεις σήμερα
Παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου: Ξεκινά σήμερα – Οι ελληνικές συμμετοχές και το τηλεοπτικό πρόγραμμα