Αντί για στεφάνια, η οικογένεια παρακαλεί να διατεθούν τα χρήματα για τα ασυνόδευτα προσφυγοπούλα της Μόριας, στο λογαριασμό GR 07017 1355 0006 3551 3856 0788 – Τράπεζα Πειραιώς. Με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Εσωτερικών Παναγιώτη Θεοδωρικάκου και Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, η κηδεία θα γίνει δημοσία δαπάνη.

Tράβηξε νέες γραμμές των μουσικών μας οριζόντων

Εμβληματική μορφή της μουσικής ο Θάνος Μικρούτσικος, που διακρίθηκε τόσο ως συνθέτης τραγουδιών όσο και ως συνθέτης έργων κλασικής μορφής, που έγραψε επίσης συμφωνικά και όπερες, θεατρική, κινηματογραφική και πειραματική μουσική, που έκανε όλη την Ελλάδα να αγαπήσει και να γνωρίσει βαθύτερα τον Νίκο Καββαδία, κίνησε για τον «Σταυρό του Νότου»…

Πώς να αποχαιρετήσεις τον αγαπημένο συνθέτη των εφηβικών σου χρόνων; Πώς να πεις το τελευταίο αντίο σε εκείνον που έγραψε τον «Σταυρό του Νότου», τον πρώτο δίσκο που αγόρασες με το χαρτζιλίκι σου; Τον συνθέτη που πάντα ξεχώριζε μέσα σου με έναν μαγικό τρόπο… Τα λόγια μοιάζουν φτωχά, ανήμπορα να αποδώσουν το μεγαλείο της μουσικής και του ίδιου του Θάνου Μικρούτσικου, που έφυγε από τη ζωή το Σάββατο στις 8.00 το βράδυ, στα 72 του χρόνια, αφήνοντας την ελληνική μουσική και όλους εμάς μετέωρους. Αδύνατον να πιστέψουμε ότι δεν θα τον ξαναδούμε, με την ορμή που τον διακατείχε, να ξεχύνεται πάνω στα πλήκτρα, για να βγάλει τις χειμαρρώδεις μουσικές του. Κι αυτή η εικόνα του μπροστά στο πιάνο θα μείνει ανεξίτηλη…

Τα τελευταία δυόμισι χρόνια πάλευε με σθένος για τη ζωή του. Η επάρατος νόσος είχε κάνει την εμφάνισή της πρώτα στο συκώτι, ύστερα στα οστά και πελεκούσε το σώμα του. Το μυαλό έμενε αλώβητο και σε πλήρη διαύγεια. Και ο ίδιος τόσο μάχιμος και δημιουργικός όσο τον ξέραμε τόσα χρόνια.

«Αν και με τον τοίχο στην πλάτη, είμαι ένας απόλυτα ευτυχισμένος άνθρωπος», είχε δηλώσει πρόσφατα. Δεν ήθελε να πικράνει τους δικούς του ανθρώπους, την οικογένεια και τα παιδιά του, με το φευγιό του… Κι ακόμα είχε τόσα να δώσει… Ομως αυτό δεν περνούσε από το χέρι του… Κι έτσι ύστερα από δύο μήνες νοσηλείας, με έναν πυρετό που δεν έλεγε να κατέβει, ο Θάνος Μικρούτσικος άφησε την τελευταία του πνοή στο δωμάτιο 309 του τρίτου ορόφου του νοσοκομείου Metropolitan, αφού υπέστη καρδιοαναπνευστική ανακοπή.

Στις 8 Δεκεμβρίου με προσωπική ανάρτησή του στο facebook, που μάλιστα συνοδευόταν από φωτογραφία του εντός του νοσοκομείου, που με το χέρι του μας αποχαιρετούσε, έγραφε:

«Ποτέ δεν κρύφτηκα. Μηνύματα έρχονται από πολλούς φίλους που ρωτάνε για την κατάσταση της υγείας μου. Ενάμιση μήνα τώρα βρίσκομαι σ΄ ένα δωμάτιο του νοσοκομείου παλεύοντας μ΄ ένα ανόητο πυρετό που επιμένει. Σας γράφω σήμερα γιατί αισθάνομαι πιο δυνατός κι είμαι σίγουρος ότι θα σας συναντήσω σύντομα. “Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος. Το να μην παραδίνεσαι αυτό είναι”, που λέει και ο αγαπημένος μου Χικμέτ».

Ο ίδιος δεν παραδόθηκε ποτέ, είναι γεγονός. Ακόμα και μία βδομάδα πριν πέσει η αυλαία της ζωής του, στις 21 Δεκεμβρίου, ανέβασε την τελευταία του ανάρτηση στο facebook, μέσα από την οποία προσπαθούσε, με την ευαισθησία που έδειχνε πάντα στους συνανθρώπους του και την κοινωνία, να στείλει ένα ακόμα μήνυμα:

«Αυτές τις μέρες στο νοσοκομείο χρειάστηκε πολλές φορές να κάνω μετάγγιση αίματος. Το ίδιο και οι άνθρωποι στους διπλανούς θαλάμους. Σκεφτόμουνα, αντί για δώρο, φέτος να δώσετε αίμα. Για τον Θ.Μ. Για κάποιον που το έχει ανάγκη. Αυτές τις γιορτές σκεφτείτε τους άλλους και γίνετε αιμοδότες».

Στο πλευρό του όλες αυτές τις μέρες του νοσοκομείου, αλλά και πιο πριν ήταν πάντα η οικογένειά του, η γυναίκα του Μαρία Παπαγιάννη, τα τέσσερα παιδιά του. Η αυλαία του χαμού του έπεσε βαριά πρώτα σε εκείνους, τους πέντε πιο αγαπημένους του ανθρώπους.

Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Η θεία του Ηλέκτρα ήταν η πρώτη που τον μύησε στο πιάνο όταν ακόμα ήταν μόλις πέντε ετών. Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτησή του από το μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου.

Αρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αλλά επίσημα εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του ως στρατευμένος δημιουργός μελοποιώντας Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ» είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Ειδικά η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», έργο πρωτοποριακό για την εποχή του, όπου ο συνθέτης πειραματίζεται πάνω στην ατονική μουσική, γνώρισε διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ και συνοδεύτηκε από την ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη.

Στη συνέχεια, με το δίσκο «Σταυρός του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ανοίχτηκε σε ευρύτερη τραγουδιστική θεματική, υπηρετώντας παράλληλα το θέατρο, καθώς και την ηλεκτρονική και ατονική μουσική. Με την ίδια αγάπη πάντα για τον έμμετρο λόγο συνέχισε να μελοποιεί Γιάννη Ρίτσο, Αλκη Αλκαίο, Κώστα Τριπολίτη, Φρανσουά Βιγιόν, Κωνσταντίνο Καβάφη και άλλους. Ακόμα, είχε παρουσιάσει την όπερα «Ελένη» και είχε μελοποιήσει παραμύθια. Συνεργάστηκε με κορυφαίες ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου και η Ιταλίδα Μίλβα, αλλά και μεγάλους ερμηνευτές όπως οι Μανώλης Μητσιάς, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κούτρας και πολλούς ακόμα.

Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Είχε γράψει όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα, ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του εκινείτο στο χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού με εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών.

Είχε ηχογραφήσει δεκάδες LP και CD συνεργαζόμενος με τις δισκογραφικές εταιρίες EMI-Classics, Blue Note, Polydor, Sony (CBS), Minos-Emi, Agora, Lyra, HMV, Legend, Legend Classics κ.ά.

Είχε συνεργαστεί με πολλούς Ελληνες και ξένους σκηνοθέτες γράφοντας μουσική για 100 περίπου θεατρικά έργα. Δεκαπέντε παραγωγές του αρχαίου δράματος (Επίδαυρος- Ηρώδειο) και δεκαέξι παραγωγές στο εξωτερικό (Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Ελβετία, ΗΠΑ, Γερμανία, Ρουμανία, Αυστραλία κ.α.). Επίσης, είχε σκηνοθετήσει τρία έργα στο χώρο του μουσικού θεάτρου.

Είχε λάβει αξιοπρεπή αναγνώριση του έργου του στο εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του είχε δώσει εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είχε συμμετάσχει ή έχουν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής (Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λιλ, Λιόν, Ρενς, Μονπελιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάνη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία, Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Νόργουιτς, Λουιζιάνα, Σικάγο, Χονγκ Κονγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισαβόνα, Αγκυρα, Μοντεβιδέο, Μπουένος Αϊρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.ά.).

Τα έργα του εκτελέστηκαν απ’ όλες τις ελληνικές ορχήστρες καθώς και από μεγάλες ορχήστρες του εξωτερικού όπως: Φιλαρμονική Ορχήστρα της Στοκχόλμης, της Κρακοβίας, της Λιέγης, της Οζάκας, Συμφωνική Ορχήστρα του BBC, Φιλαρμονική Ορχήστρα Δωματίου της Καρλσρούης, Καμεράτα των Βερσαλλιών, Συμφωνιέτα του Μπόρνμουθ, Μούζικα Πολιφόνικα, Χορωδία Αρνολντ Σένμπεργκ της Βιέννης και πολλές άλλες.

Στη διάρκεια της καριέρας του κατόρθωσε να ελευθερώσει τη μορφή του ελληνικού τραγουδιού, προσθέτοντας στοιχεία από τη νεωτεριστική και κλασικιστική δυτικοευρωπαϊκή παράδοση, ενώ πειραματίστηκε με τη μίξη τονικών και ατονικών στοιχείων και τη μορφική παραλλαγή.

Στον Θάνο Μικρούτσικο και τη μελοποίησή του χρωστάμε κατά πολύ την αγάπη μας για τον Νίκο Καββαδία, την οικειότητα που νιώθουμε με την ποίησή του. Μέσα από την προσέγγιση του Μικρούτσικου, ο Καββαδίας δεν είναι απλώς ο ποιητής των ναυτικών και της θάλασσας, μιλάει για την ελευθερία, την ανατροπή, την πέρα από κάθε σύμβαση δύναμη της ζωής. Αυτά τα επίπεδα ανέδειξε η μελοποίηση του Μικρούτσικου και δικαιώθηκε, γι’ αυτό αγαπήθηκε τόσο πολύ από τους νέους όχι μόνο της δικής του γενιάς αλλά και όλων των επόμενων στην Ελλάδα.

Ο πρώτος του δίσκος πάνω στον Καββαδία, ο «Σταυρός του Νότου», που γιορτάζει τα σαράντα του χρόνια φέτος (κυκλοφόρησε το 1979), με περισσότερες από δύο εκατομμύρια πωλήσεις, θεωρείται -και είναι- ένας από τους πιο σημαντικούς δίσκους στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας. Σε αυτόν είχαν τραγουδήσει ο Γιάννης Κούτρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και η Αιμιλία Σαρρή. Οι «Γραμμές των οριζόντων», που κυκλοφόρησαν δώδεκα χρόνια μετά, το 1991, αποτύπωσαν με πολύ δυνατό τρόπο τον βαθύτερο δεσμό του συνθέτη με την ποίηση του Νίκου Καββαδία. Τα τραγούδια ερμήνευσαν εδώ ο Γιώργος Νταλάρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας, και ο ίδιος ο Θάνος Μικρούτσικος. Το 2005 εκδόθηκε η τρίτη εκδοχή αυτής της εργασίας, με τίτλο «Live στο Μέγαρο» και ερμηνευτές τον Γιάννη Κότσιρα, τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, τον Χρήστο Θηβαίο και τον Γιάννη Κούτρα. Η μορφή με την οποία παρουσιάστηκαν τα τραγούδια στη συναυλία αυτή στο Μέγαρο απαιτούσε από τους μουσικούς μεγάλη πειθαρχία, δυνατότητες αυτοσχεδιασμού και υψηλές δεξιοτεχνικές ικανότητες, αποτελώντας το απόσταγμα των συνεχών αναζητήσεων του συνθέτη στα χρόνια που μεσολάβησαν από τη σύνθεσή τους μέχρι σήμερα.

Ο  «Ε.Τ.» αποχαιρετά τον κορυφαίο συνθέτη