Εναν αιώνα μετά οργανώνεται μια επετειακή έκθεση με τίτλο «Ομάδα “Τέχνη”. 100 Χρόνια» από την Εθνική Πινακοθήκη στους χώρους του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Με αφορμή την επέτειο εκατονταετηρίδας η έκθεση, που ξεκινά στις 7 Ιουνίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 29 Οκτωβρίου, συνθέτει την ιστορική και καλλιτεχνική δράση των μελών της Ομάδας «Τέχνη» και φωτίζει την πολυσήμαντη σχέση των πρώτων Ελλήνων μοντερνιστών με τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Η επετειακή έκθεση πραγματοποιείται με δωρεά από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και αποσκοπεί να ανασυστήσει τις τρεις κορυφαίες εκδηλώσεις της Ομάδας: Την πρώτη έκθεση, που εγκαινιάστηκε από τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο και τον βασιλέα Αλέξανδρο τον Δεκέμβριο του 1917 στα γραφεία της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος», όργανο του κόμματος των Φιλελευθέρων, με διευθυντή τον φωτισμένο δημοσιογράφο Ανδρέα Καβαφάκη, ο οποίος ήταν όχι μόνο ο οικοδεσπότης αλλά και ο χορηγός της έκθεσης.

Τη δεύτερη, που έγινε στις αίθουσες της διαφημιστικής εταιρίας «Ανατολή» στις αρχές του 1919, και την εξαιρετικά σημαίνουσα, όχι μόνο από καλλιτεχνική αλλά και από πολιτική άποψη, τελευταία έκθεση της Ομάδας «Τέχνη», που οργανώθηκε στο Παρίσι στην γκαλερί «La Boétie».

«Η έκθεση συνδέει το χθες με το σήμερα και αναβλύζει όλη την Ελλάδα. Εχει πολλαπλή σημασία, ιστορική, πολιτική και αισθητική. Ενας θρύλος συνοδεύει την ομάδα Τέχνης που ιδρύθηκε το 1917, σε μια εποχή έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων, και κέρδισε την εμπιστοσύνη του κόμματος των Φιλελεύθερων και του Ελευθερίου Βενιζέλου», δήλωσε χθες η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λυδία Κονιόρδου, που βρέθηκε στην παρουσίαση της έκθεσης.

Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, υπογράμμισε για τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τη δημιουργία της Ομάδας «Τέχνη» πως «ήταν ένας θρύλος που έχει προκαλέσει πολλές μελέτες και διατριβές, αλλά ποτέ δεν είχαμε δει τα έργα που γινόταν τόσος λόγος. Στην Ελλάδα πρώτη φορά γίνεται μια ανασύσταση έκθεσης, δηλαδή να ξαναδούμε τα έργα που είχαν εκτεθεί στις τρεις προηγούμενες εκθέσεις».

Για τη συγκρότηση της έκθεσης, που περιλαμβάνει περίπου 150 έργα από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης αλλά και από ιδιωτικές συλλογές, έγινε προσπάθεια να αναζητηθούν τα ίδια έργα που παρουσιάστηκαν στις τρεις εκθέσεις.

Η έκθεση αναπτύσσεται σε τρεις αίθουσες-ενότητες. Η πρώτη αίθουσα περιλαμβάνει έργα όπου κυριαρχούν η ανθρώπινη μορφή και ο οικείος χώρος, η δεύτερη φωτίζει την ελληνική φύση και η τρίτη φιλοξενεί έργα του Κωνσταντίνου Παρθένη.

Στην αξία της τελευταίας έκθεσης στο Παρίσι αναφέρθηκε η κ. Λαμπράκη-Πλάκα: «Ο Βενιζέλος πηγαίνει να λάβει μέρος στο σημαντικότατο γεγονός του 20ού αιώνα, στο Συνέδριο της Ειρήνης, που έκλεινε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ήθελε να αναδείξει τις πνευματικές δυνάμεις του τόπου. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός επιλέγει να συνοδεύεται από εκείνους που εκπροσωπούν τον μοντερνισμό, τους καλλιτέχνες ως άνθος της ειρήνης», σημείωσε η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης. Η Ομάδα «Τέχνη» δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Νικαλάου Λύτρα, γιου του γενάρχη της Σχολής του Μονάχου Νικηφόρου Λύτρα.

Ανάμεσα στα μέλη της Ομάδας συναντάμε λαμπρά ονόματα, όπως τους Κωνσταντίνο Παρθένη, Κωνσταντίνο Μαλέα, Θεόφραστο Τριανταφυλλίδη, Λυκούργο Κογεβίνα, Νικόλαο Οθωναίο, Οθωνα Περβολαράκη. Η δημιουργία της Ομάδας «Τέχνη» έφερε καινούργιο πνεύμα στην κουρασμένη από την πολύχρονη κυριαρχία της Σχολής του Μονάχου καλλιτεχνική ζωή της πρωτεύουσας. Η διάλυση της Ομάδας, σύμφωνα με την κ. Λαμπράκη-Πλάκα, οφείλεται στις πολιτικές εξελίξεις. «Δεν εκλέχτηκε ο Βενιζέλος κι έτσι ως προστάτης της Ομάδας δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τον πολιτιστικό πυρήνα που είχε δημιουργηθεί. Στη συνέχει επήλθε η Μικρασιατική Καταστροφή», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Λαμπράκη-Πλάκα.

Στη χθεσινή παρουσίαση της έκθεσης αναφέρθηκε το ζήτημα της καθυστέρησης των εργασιών για την επέκταση της Εθνικής Πινακοθήκης. Η εργολήπτρια εταιρία είχε υποβάλει αίτημα διάλυσης της εργολαβίας προς το υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο δεν το έκανε αποδεκτό. Ετσι, σύμφωνα με την κ. Κονιόρδου, «οι εργασίες συνεχίζονται γιατί υπάρχει υπόλοιπο εργασιών από προηγούμενη σύμβαση. Προχωράει παράλληλα η ανάθεση της μουσειογραφικής μελέτης με τη συνεργασία της Περιφέρειας Αττικής και σιγά σιγά θα ολοκληρωθούν τα βήματα υλοποίησης». Οσον αφορά στη θητεία της διευθύντριας Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα, που λήγει τυπικά στις 6 Ιουνίου, φαίνεται πως η κ. Κονιόρδου θα την ανανεώσει.

Info
«Ομάδα “Τέχνη”. 100 Χρόνια»
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο (Βασιλίσσης Σοφίας 22)
Διάρκεια: 7/6-29/10

ΞΕΝΙΑ ΣΤΟΥΚΑ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου