Σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται σε εξέλιξη διαβουλεύσεις μεταξύ των τραπεζών, ώστε να μην περιμένουν την κυβέρνηση να νομοθετήσει και να βρεθούν προ τετελεσμένων. Αλλωστε τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο Κ. Χατζηδάκης έχουν προλειάνει το έδαφος για συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, οι οποίες θα αίρουν τις αδικίες σε βάρος των συναλλασσόμενων με τις τράπεζες.

Ο Κ. Μητσοτάκης φέρεται αποφασισμένος, την επόμενη Κυριακή, κλείνοντας τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό, να ανακοινώσει κυβερνητικά μέτρα με τα οποία θα μειώνονται δραστικά οι υπέρογκες προμήθειες ακόμα και για μικρά ποσά, θα κλείνουν την αδικαιολόγητη ψαλίδα που υπάρχει μεταξύ των επιτοκίων χορηγήσεων και καταθέσεων και θα διευκολύνουν τη λήψη δανείων, είτε στεγαστικών είτε από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες τηρούν στοιχειώδεις προϋποθέσεις, ώστε να αναπτυχθούν ή να επιβιώσουν.

Οι τράπεζες, έχοντας αντιληφθεί τις προθέσεις της κυβέρνησης, φαίνεται πως αλλάζουν τακτική και προσέρχονται εκουσίως σε διάλογο με δική τους πρόταση. Αν συμβεί αυτό και υπάρξει συμφωνία με την κυβέρνηση για τις ακριβείς αυξομειώσεις των επιτοκίων και τις δραστικές μειώσεις των τραπεζικών προμηθειών, μπορεί να δημιουργηθεί, σύμφωνα με οικονομικούς κύκλους, μια «κατάσταση win win» για τους πολίτες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και για τις ίδιες τις τράπεζες, που θα εμφανίσουν το «κοινωνικό πρόσωπό» τους.

Ούτως ή άλλως η κυβέρνηση έχει πάρει τις αποφάσεις της, γνωρίζοντας μάλιστα ότι η ψήφιση του προϋπολογισμού σε μία εβδομάδα ουσιαστικά θέτει το πλαίσιο της επόμενης διετίας. Ειδικά το 2025, όπως εκτιμούν κυβερνητικές πηγές, αναμένεται να είναι η «χρονιά παραγωγής αποτελέσματος και συνειδητοποίησης των μεταρρυθμίσεων» οι οποίες έχουν γίνει. Μέσα στο 2025 αναμένεται να παραδίδονται συνεχώς ολοκληρωμένα σημαντικά έργα, όπως π.χ. η επέκταση του μετρό της Θεσσαλονίκης, η ανανέωση του στόλου των λεωφορείων, η ολοκλήρωση των ανακαινίσεων των νοσοκομείων, η πληρέστερη στελέχωση του ΕΣΥ κ.λπ. Ταυτοχρόνως η ένταση της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, σε συνδυασμό με τους καλούς οικονομικούς δείκτες (π.χ. ρυθμός ανάπτυξης, μείωση του πληθωρισμού και περαιτέρω σημαντική πτώση της ανεργίας από το ήδη σημαντικό 9% που βρίσκεται σήμερα), θα δημιουργήσουν δημοσιονομικό χώρο για τις δυο κρίσιμες κυβερνητικές δεσμεύσεις:

1. Την αύξηση των μισθών.
2. Τη μείωση των άμεσων φόρων.

Η επίτευξη αυτού του διπλού στόχου σημαίνει ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης και των ευάλωτων, αλλά και της μεσαίας τάξης. Η ωρίμανση και η παραγωγή αποτελέσματος από τις μεταρρυθμίσεις εκτιμάται ότι θα φέρει στην επιφάνεια μια «κρυμμένη αλήθεια»: Λόγω της πανδημίας, εκτός εξαιρέσεων που αφορούν κυρίως το gov.gr, οι μεταρρυθμίσεις είχαν «παγώσει». Ουσιαστικά ξεκίνησαν ξανά μετά από δυο χρόνια, δηλαδή το 2022. Και το 2025 θα είναι η πρώτη χρονιά που θα αρχίσει να φαίνεται περισσότερο το αποτέλεσμα στην καθημερινότητα των πολιτών. Κρίσιμη παράμετρος παραμένει η ακρίβεια.

Ο ΥΠΑΝ Τ. Θεοδωρικάκος εμπλουτίζει την πολιτική της κυβέρνησης, όχι μόνο με την εντατικοποίηση των ελέγχων για την αισχροκέρδεια και την επιβολή μεγάλων προστίμων, αλλά και με αναπτυξιακούς στόχους. Το πρόγραμμα των 600 εκατ. για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας κυρίως στην περιφέρεια και την παραμεθόριο, υπάρχει προσδοκία ότι θα τονώσει τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και δίνοντας κίνητρα, ώστε να παραμείνουν πολίτες και κυρίως νέοι στον τόπο τους. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να επηρεάσει θετικά και τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη. Π.χ. θα βοηθήσει στην αποκλιμάκωση των υψηλότατων ενοικίων στα αστικά κέντρα, καθώς θα μειωθεί η ζήτηση και θα συμβάλει στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος.

ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΣΥΡΙΖΑ

Προγραμματική υπεροχή της Ν.Δ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μ. Μαξίμου, εδραιώνεται η «προγραμματική υπεροχή» της Ν.Δ., καθώς εξ αντικειμένου συγκρίνονται αποτελέσματα συγκεκριμένων πολιτικών, με «αφηγήματα που καταρρέουν γρήγορα». Ως τέτοια παραδείγματα αναφέρονται οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για την οριζόντια μείωση του ΦΠΑ κατά 2% ή τη φορολόγηση των τραπεζικών κερδών με 5%. Το όφελος από τα μέτρα που θα ανακοινώσει η κυβέρνηση για τις τράπεζες -όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές- εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερο από το ποσόν που θα απέδιδε η οριζόντια φορολόγηση των κερδών των τραπεζών. Ενώ η επιλεκτική μείωση του ΦΠΑ κατά 2%, με βάση και το ισπανικό μοντέλο, που αναθεωρείται και στην Ισπανία, θα άφηνε μηδαμινό όφελος για τους καταναλωτές και μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους για τους μεσάζοντες και τις πολυεθνικές.

Η επόμενη στάση μετά τον προϋπολογισμό είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Μετά την απόσυρση του ονόματος του Κ. Καραμανλή από τη σχετική ονοματολογία, έρχεται και το «κάψιμο» της υποψηφιότητας του προέδρου της ΑΔΑΕ Χρ. Ράμμου. Η προσπάθεια που επιχειρήθηκε, με πρωτοβουλία τμήματος της ΔΗΜ.ΑΡ., που βρίσκεται στο ΠΑΣΟΚ, με τη Νέα Αριστερά, αφορούσε εντέλει ένα πολιτικό παίγνιο στο μικρό τρίγωνο Νέα Αριστερά-τμήμα του ΠΑΣΟΚ (ερήμην του Ν. Ανδρουλάκη)-ΣΥΡΙΖΑ. Αυτές οι εξελίξεις εξασφαλίζουν μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων στον Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος παραμένει συνεπής στην αναγκαία θεσμικότητα και τον σεβασμό στο πρόσωπο της Κ. Σακελλαροπούλου και δεν ανοίγει συζητήσεις για ονόματα πριν από τον Ιανουάριο.

Επίσης, στο Μ. Μαξίμου παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις σκληρές επιθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ στον Ν. Ανδρουλάκη. Παρότι έχει απομειωθεί το πολιτικό βάρος του ΣΥΡΙΖΑ -και υπό τον Σ. Φάμελο- εκτιμάται ότι η συνέχιση της τοξικότητας στον δημόσιο διάλογο απομακρύνει την κοινωνία από όσους εξακολουθούν να την υπηρετούν. Δεδομένου ότι το ΠΑΣΟΚ έχει πάρει τις αποφάσεις του και βαδίζει στον δρόμο της θεσμικότητας, εκτιμάται ότι θα απομείνουν να χρησιμοποιούν τη «γλώσσα των αγανακτισμένων» όσοι συμμετείχαν και τότε στην «πάνω και κάτω πλατεία», δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ, η Ζ. Κωνσταντοπούλου και κόμματα της ακροδεξιάς.