Ποιες οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της σεζόν; Τα μεγέθη του 2019 φαντάζουν μακρινά ή εκτιμάτε ότι θα τα πιάσουμε; Από ποιες αγορές αναμένουμε μεγαλύτερη άνοδο;
Β. Κικίλιας: Παρά το γεγονός ότι από το 2019 μεσολάβησαν δύο ολόκληρα χρόνια που η χώρα μας λόγω της πανδημίας χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που δημιουργήθηκαν και στον τομέα του τουρισμού, με επίπονες προσπάθειες και με συγκεκριμένη στρατηγική που χαράξαμε και ακολουθούμε, όχι μόνο καταφέραμε να ανακάμψουμε αλλά και να ξεπεράσουμε τις αρχικές μας προβλέψεις. Αναφέρομαι στα ταξιδιωτικά έσοδα, την κατά κεφαλήν δαπάνη και τη μέση διάρκεια παραμονής των επισκεπτών. Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιανουάριο του 2022 οι κρατήσεις ταξιδιωτικών πακέτων για όλη την Ελλάδα ήταν κατά 30% αυξημένες συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2019. Μόνο η TUI θα φέρει, αντί για 1,5 εκατομμύριο, 3 εκατομμύρια επισκέπτες και η DER Touristik, ο δεύτερος tour operator στη Γερμανία, ανακοίνωσε αύξηση 20%, που σημαίνει έως 1,2 εκατομμύρια επισκέπτες, ενώ ταυτόχρονα μας ζητάει να συνάψουμε ειδικές συμφωνίες για Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Η αγορά της Μ. Βρετανίας έχει ήδη δείξει από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο τη δυναμική της φέτος.
Επιπλέον, η Ελλάδα αποτελεί Νο1 προορισμό για τους Γάλλους. Από τις αρχές Μαρτίου έχουν ξεκινήσει απευθείας πτήσεις των αμερικανικών αερογραμμών, 63 πτήσεις την εβδομάδα που αναμένεται να φέρουν συνολικά στη χώρα μας περίπου 500.000 high spenders ταξιδιώτες. Εχουμε επενδύσει σε αυτήν την αγορά γιατί θα ενισχύσουν σημαντικά την ελληνική οικονομία με «ζεστό χρήμα» και αυτό ακριβώς είναι το πολύ σημαντικό στον τουρισμό: Οτι το συνάλλαγμα, όλα τα έσοδα πάνε απευθείας, χωρίς μεσάζοντες, στους εργαζομένους, στους επιχειρηματίες, στους αγρότες.
Ολα αυτά τα έχουμε μελετήσει, δεν γίνεται τίποτα στην τύχη. Φέτος ανοίξαμε έπειτα από δύο χρόνια και τον χειμώνα και είχαμε, δεδομένων των συνθηκών, μια επιτυχημένη χειμερινή περίοδο. Το Πάσχα η πληρότητα στα καταλύματα δημοφιλών τουριστικών προορισμών της ηπειρωτικής αλλά και της νησιωτικής χώρας άγγιξε ακόμα και το 100%. Είχαμε αύξηση της κρουαζιέρας κατά 180% στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, 130% στον Πειραιά και 55% στο Ηράκλειο και η εικόνα που έχουμε από τους tour operators για το καλοκαίρι είναι εξαιρετική. Ολα αυτά σημαίνουν ότι η στρατηγική μας να ξεκινήσουμε νωρίτερα φέτος και να επεκτείνουμε την τουριστική μας περίοδο αποδίδει μέχρι στιγμής και είναι απολύτως ρεαλιστική.
Είναι κοινός τόπος ότι η Μύκονος και η Σαντορίνη έχουν ξεφύγει ως προορισμοί. Πώς γίνεται να δημιουργήσουμε νέους προορισμούς τουρισμού πολυτελείας στην Ελλάδα; Υπάρχει κάποια «χρυσή συνταγή»;
Β. Κικίλιας: Δεν υπάρχει μια εύκολη «χρυσή συνταγή». Η ανάδειξη νέων προορισμών χρειάζεται ένα πλέγμα παρεμβάσεων και πάνω σε αυτό εργαζόμαστε μεθοδικά και με σχέδιο εδώ και πολύ καιρό.
Μελετήσαμε προσεκτικά τι θέλει ο σύγχρονος επισκέπτης, ποιες τάσεις ήρθαν για να παγιωθούν και πού θα πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα.
Για πρώτη φορά στην ιστορία τους, ο ΕΟΤ και το υπουργείο Τουρισμού πραγματοποίησαν 12μηνη καμπάνια και τα αποτελέσματα έχουν ήδη φανεί. Με πολλή χαρά είδαμε φέτος την ικανοποίηση των ανθρώπων οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε τομείς που έχουν συνάφεια με τον τουρισμό να ενισχύονται σημαντικά τους χειμερινούς μήνες, λόγω της μεγάλης αύξησης της προσέλευσης σε πανέμορφους προορισμούς σε όλη τη χώρα. Στην Ηπειρο, στη Μακεδονία, στη Στερεά Ελλάδα, στην Πελοπόννησο, σε γωνιές της πατρίδας μας που ήταν άγνωστες σε πολλούς ταξιδιώτες.
Επιπλέον, επενδύσαμε στο city break στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις και «φωτίσαμε» νησιά που μέχρι σήμερα δεν ήταν ιδιαίτερα προβεβλημένα.
Σε όλες αυτές τις περιοχές πλέον συρρέουν επενδύσεις, αναβαθμίζεται ποιοτικά το brand της Ελλάδας και αυξάνεται το εισόδημα των ανθρώπων που ζουν εκεί.
Οσον αφορά στη Σαντορίνη και τη Μύκονο, σε συνεργασία με τους συναρμόδιους φορείς, έχουμε από νωρίς σχεδιάσει και τώρα υλοποιούμε συγκεκριμένα μέτρα με στόχο τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξής τους. Το ίδιο ισχύει και για νέους προορισμούς που πλέον έχουν κρουαζιέρα, όπως είναι η Σύμη, η Ανδρος, η Κάλυμνος και η Σάμος.
Πόσο συμβάλλει η ανάπτυξη του τουρισμού σε άλλους τομείς, εκτός ξενοδοχειακών επιχειρήσεων;
Β. Κικίλιας: Από τον τουρισμό δεν ευνοούνται μόνο οι ιδιοκτήτες ξενοδοχειακών μονάδων, αλλά μια σειρά επαγγελμάτων, μικρών εμπορικών επιχειρήσεων που η βιωσιμότητά τους είναι σε άμεση συνάρτηση με τον τουρισμό. Είναι οι εργαζόμενοι στην εστίαση, τα καταστήματα με τα απαράμιλλης ποιότητας προϊόντα της ελληνικής γης (λάδι, κρασί, μέλι) και κατ’ επέκταση είναι και οι αγρότες που με την πρωτογενή παραγωγή εφοδιάζουν αυτές τις επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, ο κτηνοτρόφος δίνει το γάλα, ο τυροκόμος παρασκευάζει το τυρί και με αυτό το εξαιρετικό προϊόν εφοδιάζεται η μικρή οικογενειακή επιχείρηση και το πουλά στον επισκέπτη, ο οποίος, εκτός από τις ομορφιές της χώρας μας, απολαμβάνει και μια αυθεντική γαστρονομική εμπειρία.
Γι’ αυτό λέμε ότι ο τουρισμός είναι η λαϊκή οικονομία της χώρας, επειδή τα έσοδα πάνε απευθείας ακόμα και στη μικρή-μεσαία επιχείρηση, ενισχύοντας σημαντικά χιλιάδες ελληνικές οικογένειες. Αυτό συνιστά ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό, η επιλογή μας, δηλαδή, να στηρίζουμε και να ενισχύουμε τις πλατιές μάζες, αυτούς που δεν μπορούν, αυτούς που δεν έχουν.
Πώς το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό και τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος;
Β. Κικίλιας: Στην προσπάθειά μας να εκμεταλλευτούμε όλες τις δυνατότητες που έχει η χώρα μας στον τομέα του τουρισμού και να αναβαθμίσουμε το brand του τουριστικού μας προϊόντος στον μέγιστο βαθμό, αξιοποιούμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προχωρώντας σε μια μεγάλη βεντάλια έργων και παρεμβάσεων: Αναβαθμίζουμε τις μαρίνες και τα λιμάνια της χώρας, αναπτύσσουμε τον ορεινό τουρισμό, ο οποίος περιλαμβάνει χειμερινά καταλύματα, χιονοδρομικά κέντρα, ορειβατικά μονοπάτια κ.λπ., εξελίσσουμε τον αγροτουρισμό και τη γαστρονομία, εκπαιδεύουμε εργαζομένους στον τουρισμό, επενδύουμε σε έργα για την προσβασιμότητα των ΑμεΑ.
Στο σύνολο του RRF από το Ελληνικό Δημόσιο, τις τράπεζες και τους ιδιώτες, 1 δισ. ευρώ θα το επενδύσουμε σε υποδομές τουρισμού, ενώ ταυτόχρονα, με αυτές τις παρεμβάσεις, θα ενισχυθεί και ο κατασκευαστικός τομέας, ο οποίος περιλαμβάνει περίπου 80 επαγγέλματα.
Το υπουργείο Τουρισμού είναι πλέον στα milestones του RRF – στους τεχνικούς συμβούλους, στα τεχνικά δελτία και στην προκήρυξη των έργων – που σημαίνει ότι πραγματικό «ζεστό χρήμα» θα διοχετευθεί και στις υποδομές.
Παρουσιάστηκε πέρυσι, αλλά το φαινόμενο έλλειψης προσωπικού θα είναι μεγαλύτερο το 2022. Πώς δύναται να αμβλυνθεί το πρόβλημα;
Β. Κικίλιας: Η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα, που ήταν απαραίτητο να πάρουμε για να προστατέψουμε την υγεία και τις ζωές των συνανθρώπων μας, είχαν ως αποτέλεσμα αρκετός κόσμος να αναγκαστεί να φύγει από τον τουριστικό κλάδο, προκειμένου να βιοποριστεί. Αυτό ήταν αναπόφευκτο και αποτελεί πανευρωπαϊκό πρόβλημα, δεν το αντιμετώπισε μόνο η χώρα μας. Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό δεν κάλυψαν αυτές τις θέσεις μέχρι και πέρυσι, επομένως τώρα εργαζόμαστε μαζί με τους επαγγελματίες του κλάδου για να βρούμε τρόπους, ώστε στον τουρισμό να υπάρχει το ανθρώπινο δυναμικό που απαιτείται με στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Για να το πετύχουμε, όμως, αυτό, βασική προϋπόθεση είναι να προσφέρονται και ποιοτικές θέσεις εργασίας, οι εργαζόμενοι πρέπει να αμείβονται καλά. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την αύξηση του κατώτατου μισθού και αυτή είναι μια πολύ σημαντική παρέμβαση στην απολύτως σωστή κατεύθυνση. Από εκεί και πέρα, θέλω να παροτρύνω και να πω ειλικρινώς στους επαγγελματίες, στους ιδιοκτήτες των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων και των καταλυμάτων ότι το μέρισμα, το κέρδος από την τουριστική επιτυχία της χώρας, πρέπει να κατανέμεται σε όλους και πρωταρχικά στους εργαζομένους.