Γράφει ο ΠΑΝΟΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ (Διευθυντής Επιστημονικού Συμβουλίουτου Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής)
Ηταν η μοίρα αυτής της κυβέρνησης να ολοκληρώσει την κοινοβουλευτική περίοδο ανάμεσα σε διαρκείς κρίσεις και απρόοπτα. Καταφέρνοντας όμως παράλληλα, όχι μόνο να διαχειριστεί ικανοποιητικά τις διαδοχικές κρίσεις, αλλά και να υλοποιήσει μεθοδικά τις προεκλογικές της εξαγγελίες. Αν θέλουμε να το δούμε ψύχραιμα, θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι, παρά τις αντίξοες συνθήκες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποδείχθηκε στην πράξη ικανός διαχειριστής, χωρίς να αγνοήσει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις, κάνοντας όμως κάτι ακόμα πολύ σημαντικό. Εθεσε μία νέα λογική θεσμικής συνέπειας στην πολιτική μας κουλτούρα με τη σταθερή απόφασή του να εξαντλήσει την κοινοβουλευτική περίοδο, παρότι διέθετε διαρκώς μεγάλη υπεροχή έναντι των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Ασφαλώς, όλα αυτά δεν έγιναν ανέφελα. Και λάθη υπήρξαν και παραλείψεις, αλλά η κυβέρνηση αντιδρούσε πάντα με ειλικρίνεια, επιχειρώντας σε όλες τις περιπτώσεις να διορθώσει κακώς κείμενα, έχοντας άλλωστε ως βασικό οδηγό την αντίληψη που προσπαθεί να γυρίζει τη σελίδα της χώρας σε όλες τις πτυχές της. Είναι όμως επίσης αλήθεια ότι, απέναντι σε αυτή την «ατζέντα», η κυβέρνηση δεν αντιμετώπισε ποτέ μία ανταγωνιστική, με όρους προόδου, αντιπολίτευση, αλλά μία παλαιομοδίτικου τύπου συνολική πρακτική και ρητορική. Εκ των πραγμάτων επομένως, η πλάστιγγα έγερνε τελικά πάντοτε υπέρ της.
Αυτά θα μπορούσε να πει κανείς με λίγα λόγια είναι τα κύρια στοιχεία που εξηγούν το απολύτως πρωτότυπο στην πολιτική μας ιστορία συμπέρασμα, ότι η κυβέρνηση παραμένει περίπου αλώβητη σχεδόν 3,5 χρόνια μετά τις εκλογές, διατηρώντας από την αξιωματική αντιπολίτευση πάνω-κάτω την εκλογική απόσταση που κατέγραψαν οι εκλογές.
Αυτό τουλάχιστον υποδεικνύουν τα στοιχεία της πρόθεσης ψήφου που παρουσίασαν οι πέντε πρόσφατες έρευνες που δημοσιεύθηκαν τον Οκτώβριο. Στον σχετικό πίνακα οι διαφορές μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ καταγράφονται, ανάλογα με την εταιρία, από 7,2% έως 9,2% με μέση τιμή τις 8 μονάδες (32,8% προς 24,8%) ενώ απομένει να κατανεμηθεί περίπου 11% των ψηφοφόρων. Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία αυτά προκύπτουν χωρίς τις απαντήσεις μη συμμετοχής (άκυρο, λευκό, δεν θα ψηφίσω) όπως δημοσιεύθηκαν άλλωστε από τρεις εταιρίες (MRB, Pulse, Alco) και υπολογίστηκαν με την ίδια λογική στις άλλες δύο (Marc, GPO).
Το κρίσιμο ερώτημα βέβαια, όπως πάντα, είναι πώς θα μπορούσαν να κατανεμηθούν οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι. Αν και είναι μάλλον νωρίς να μπει κανείς σε αυτή τη λογική, ο πίνακας συσπειρώσεων-μετακινήσεων των ψηφοφόρων των δύο βασικών κομμάτων (Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ) που παρουσιάζεται όπως προκύπτει ως μέση τάση των στοιχείων που δημοσίευσαν οι εταιρίες MRB και Alco, μας δίνουν μία ιδέα. Βλέπουμε ότι τόσο η Ν.Δ. όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζονται με χαμηλές συσπειρώσεις (72%, 69% αντίστοιχα) και με διψήφια ποσοστά αδιευκρίνιστης στάσης στους ψηφοφόρους τους το 2019 (13%, 15% αντίστοιχα). Είναι επομένως ρεαλιστικό να ελπίζουν ότι θα εισπράξουν σημαντικό μέρος από αυτούς τους πρώην ψηφοφόρους τους, αλλά σίγουρα δεν είναι ρεαλιστικό να υποτεθεί ότι οι αναποφάσιστοι θα μπορούσαν να κλείσουν την ψαλίδα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, όπως εκτίμησε πρόσφατα ο Α. Τσίπρας. Είναι άλλωστε χαρακτηριστική η αποτύπωση ότι στους αποφασισμένους ψηφοφόρους η Ν.Δ. εξακολουθεί να εισπράττει από τον ΣΥΡΙΖΑ περισσότερους (5% των ψηφοφόρων ΣΥΡΙΖΑ) απ’ ό,τι του δίνει (3% των ψηφοφόρων Ν.Δ.).
Τάσεις, αποκλίσεις
Ολα αυτά όμως θα κριθούν χωρίς αμφιβολία και από τις γενικότερες τάσεις στις άλλες καταγραφές που υπάρχουν. Από τα στοιχεία της Alco προκύπτουν τεράστιες επίσης αποκλίσεις υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη στη συγκριτική αξιολόγησή του με τον Αλέξη Τσίπρα, σε όλα τα πολύ κρίσιμα θέματα που απασχολούν σήμερα τους πολίτες, όπως βλέπουμε στον σχετικό πίνακα.
Ας σημειωθεί, τέλος, καθώς η ζωή προχωράει και οι εκλογές πλησιάζουν, ότι οι πολίτες, συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα που ακούν από τον πολιτικό λόγο των κομμάτων, έχουν αρχίσει να συγκλίνουν στην άποψη ότι μία αυτοδύναμη κυβέρνηση θα ήταν προτιμότερη από τις αφηρημένες συνεργασίες που θεωρητικά θα μπορούσε να υπάρξουν. Είναι μάλλον βέβαιο ότι και το στοιχείο αυτό, του είδους της κυβέρνησης δηλ. που θα μπορούσε να προκύψει, δεν αποκλείεται να αποτελέσει και σημαντικό κριτήριο ψήφου.
Ειδήσεις σήμερα
Γιάννης Μάρκου: Παραδόθηκε ο 26χρονος που μαχαίρωσε τον επιχειρηματία έξω από καντίνα
Βρετανία: «Σφιχτή» η ατζέντα του κροίσου Σούνακ