Ο πρωτογενής τομέας ως σημαντικό τμήμα της οικονομίας επηρεάστηκε άμεσα και πολύπλευρα. Τόσο σε ό,τι αφορά τη διάθεση προϊόντων όσο και σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα παραγωγής τους.
Είναι γεγονός ότι η πανδημία επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη διακίνηση των προϊόντων. Η κλιματική κρίση έχει ως αποτέλεσμα την διάθεση σημαντικών κονδυλίων για την αποζημίωση των παραγωγών, με αποτέλεσμα τα χρήματα αυτά να λείπουν από άλλες αναπτυξιακές δράσεις. Η δε ενεργειακή κρίση έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία πολλών γεωργών και κτηνοτρόφων να διατηρήσουν την παραγωγή τους στα ίδια επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια, λόγω της αύξησης του κόστους παραγωγής. Και αυτό συμβαίνει όταν -τουλάχιστον για την ευρωπαϊκή αγορά- δύο από τους μεγαλύτερους προμηθευτές δημητριακών, η Ουκρανία και η Ρωσία, βγαίνουν εκτός «παιχνιδιού», λόγω του πολέμου και των κυρώσεων που επιβλήθηκαν.
Μεριμνούμε ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι για την αντιμετώπιση πρόσθετων παράπλευρων επιπτώσεων που μπορεί να αναδειχθούν το επόμενο διάστημα, όσο θα εξελίσσεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση.
Η ανησυχία μας έγκειται όχι μόνο σε ενδεχόμενες μειωμένες αποδόσεις, αλλά και σε ενδεχόμενη μη διάθεση των προϊόντων που παράγονται λόγω της κατακόρυφης μείωσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.
Ανησυχίες και δράσεις
Πρόκειται για εύλογες ανησυχίες που απαιτούν άμεσες δράσεις.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη από τον Σεπτέμβριο έχει λάβει μέτρα που αποσκοπούν στην άμβλυνση των επιπτώσεων στον πρωτογενή τομέα από την ενεργειακή κρίση. Ενώ στάθηκε δίπλα στους αγρότες μας στηρίζοντάς τους αποφασιστικά τόσο στην πανδημία όσο και σε καταστροφές που είχαμε λόγω της κλιματικής κρίσης.
Κασσελάκης σε ΣΥΡΙΖΑ για το πόθεν έσχες: Θα πάω τους συκοφάντες στη Δικαιοσύνη, είναι θέμα αξιοπρέπειας
Τα χρήματα που έχουν διατεθεί μέχρι σήμερα για στήριξη των αγροτών ξεπερνούν τα 230 εκατ. ευρώ, ενώ ταυτόχρονα οι παραγωγοί μας επωφελούνται και από τα μέτρα στήριξης του γενικού πληθυσμού που ξεπερνούν τα 4 δισ. ευρώ.
Ως υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχω αναλάβει πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της παραγωγής προϊόντων που κάναμε εισαγωγή από τις εμπόλεμες χώρες. Ενδεικτικά αναφέρω ότι αγρότες στον Εβρο, τους οποίους επισκέφθηκα, με διαβεβαίωσαν ότι θα αυξήσουν την παραγωγή τους σε ηλίανθο ώστε να ενισχυθούν και η παραγωγή ηλιέλαιου και οι ζωοτροφές.
Η ένταξη στις συνδεδεμένες ενισχύσεις και του μαλακού σίτου και του αραβόσιτου θα δράσουν καθοριστικά στην αύξηση της παραγωγής.
Στήριξη των παραγωγών
Η Ε.Ε., παράλληλα, λαμβάνει μέτρα στήριξης των παραγωγών. Δίνει τη δυνατότητα σε όσους έχουν ενταχθεί στα μέτρα αγρανάπαυσης και πρασινίσματος να καλλιεργήσουν τις εκτάσεις τους χωρίς να απολέσουν τα οφέλη από την ένταξή τους σε αυτά τα προγράμματα.
Ενεργοποίησε παράλληλα το Ταμείο Κρίσεων, μετά από αίτημα και της Ελλάδας. Τα 500 εκατ. ευρώ, από τα οποία 26 αναλογούν στη χώρα μας, με δυνατότητα συμβολής από εθνικούς πόρους έως και 200% επί του συγκεκριμένου ποσού, είναι μια σημαντική παράμετρος.
Ωστόσο, οφείλει να λάβει πιο δραστικά μέτρα. Στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών πρότεινα την επέκταση της εξαίρεσης του πρασινίσματος και για το 2023 και ζήτησα μεγαλύτερη συμμετοχή της Ε.Ε. στο βάρος της χρηματοδότησης των μέτρων μετριασμού της κρίσης. Αν το βάρος αυτό βαραίνει κατά κύριο λόγο τα κράτη-μέλη, είτε μέσω της αυξημένης εθνικής συμμετοχής στο έκτακτο μέτρο ΚΟΑ είτε μέσω της χρήσης των κρατικών ενισχύσεων, τότε οι διαφορετικές δυνατότητες στους κρατικούς προϋπολογισμούς ενδέχεται να εντείνουν τις ανισότητες μεταξύ των χωρών-μελών και να στρεβλώσουν, τελικά, τον υγιή ανταγωνισμό.
Πρόβλημα επάρκειας στην Ελλάδα δεν υπάρχει. Και η κυβέρνηση λαμβάνει συνεχώς μέτρα για την αποφυγή κερδοσκοπικών πρακτικών που και παράνομες είναι και ανήθικες.
Το μεγάλο στοίχημα για την Ε.Ε. είναι η διατήρηση της επάρκειας σε βασικά διατροφικά προϊόντα σε προσιτές τιμές για όλες τις κοινωνικές ομάδες. Και από την επιτυχία αυτού του στοιχήματος εξαρτάται η κοινωνική συνοχή στο σύνολο της Ευρώπης.