Παρομοίασε κόμμα στο οποίο ήταν πρωθυπουργός ως Ποτάμι, επανέλαβε σκληρές τοποθετήσεις προς το υπουργείο Εξωτερικών υιοθετώντας αναφορές που δεν έχουν επιβεβαιωθεί για υποχωρήσεις στα ελληνοτουρκικά και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιστρέψει στην ενεργό πολιτική χρησιμοποιώντας τη φράση «είμαι εδώ».
Επανέλαβε επίσης ότι οι θέσεις του είναι ταυτόσημες με τον Κώστα Καραμανλή αν και ο τελευταίος όσες φορές του δόθηκε η δυνατότητα κράτησε αποστάσεις ενώ έκανε επιλεκτική αναφορά στις δημοσκοπήσεις και δεν έδωσε σημασία σε όλες που δείχνουν ότι ορθώς απομακρύνθηκε από τη Νέα Δημοκρατία.
Αντώνης Σαμαράς: Αναλυτικά η ομιλία του
«Κυρίες και κύριοι,
Σας ευχαριστώ για τη σημερινή πρόσκληση – την οποία την αντιμετωπίζω και ως πρόκληση με δεδομένες τις καταιγιστικές εξελίξεις διεθνώς. Σε αυτά τα 50 χρόνια, έγιναν πολλά, άλλαξαν πολλά και ζήσαμε συγκλονιστικές ανατροπές. Και στην Ελλάδα και στον κόσμο. Η ελληνική εξωτερική πολιτική είχε πιστεύω τρεις διακριτές προσεγγίσεις:
- Είχαμε μια αυστηρά «εθνοκεντρική» πολιτική, με κύριο εκφραστή τον Ανδρέα Παπανδρέου και με παράδειγμα το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδος-Κύπρου.
- Από την άλλη πλευρά είχαμε μια εξωτερική Πολιτική που εκχωρούσε την υπεράσπιση των ελληνικών συμφερόντων στο Διεθνείς Δίκαιο και στους Διεθνείς Οργανισμούς κυρίως στην Ενωμένη Ευρώπη. Με εκφραστή τον Κώστα Σημίτη και παραδείγματα τις Συμφωνίες της Μαδρίτης και του Ελσίνκι.
- Είχαμε, τέλος, την Πολυδιάστατη Εξωτερική Πολιτική του Κωνσταντίνου Καραμανλή.Που συνέθετε τις δύο προηγούμενες προσεγγίσεις, κρατώντας όμως τις ισορροπίες και τα όρια. Με κορυφαίο παράδειγμα την ένταξη της Ελλάδας στου Ευρωπαϊκούς θεσμούς που την πέτυχε το 1980 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παρά τις σφοδρές αντιρρήσεις τότε, ολόκληρης σχεδόν της Αντιπολίτευσης.
Πίστευε ο Καραμανλής ακράδαντα στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς, αλλά την ίδια ώρα αναζητούσε ρόλους για την Ελλάδα και επιχειρούσε ποικίλα ανοίγματα προς όλες τις κατευθύνεις: και στον Αραβικό Κόσμο και στα Ανατολικά και στον Τρίτο Κόσμο.
Αυτήν την Πολυδιάστατη Εξωτερική Πολιτική την υπηρέτησε, μετά τον Κωσταντίνο Καραμανλή, ο Κώστας Καραμανλής – επιτρέψτε μου να το πω- και εγώ.
Στη διαδρομή μου είχα την τύχη να γνωρίσω προσωπικά τα περισσότερα “ιερά τέρατα” εκείνης της εποχής: Μιτεράν, Θάτσερ, Κόλ, Ντελόρ, Αντρεότι, Γκονζάλες, Γκένσερ.
Μια πρώτη παρατήρηση: Καμία σχέση με τους σημερινούς!
Οι διαφορές σε ηγετικότητα είναι αβυσσαλέες…
Παναγιωτόπουλος από Βρυξέλλες: Συμφωνήσαμε στην ανάγκη για σχέδιο εθελοντικών, αρχικά, επιστροφών Σύρων πολιτών
Έζησα μεγάλες στιγμές. Αλλά και δραματικές στιγμές, με κορυφαία την προφανή: την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.
Θυμάμαι όταν μετά την κατάρρευση του σοβιετικού κόσμου, ήλθαν να μας συναντήσουν στο ΝΑΤΟ, οι πρώην… εχθροί του ΝΑΤΟ! Ηρθαν δηλαδή όλοι οι καινούργιοι ΥΠΕΞ αυτών των νέων χωρών καταγγέλλοντας το νεκρό πλέον Σύμφωνο της Βαρσοβίας.
Ήταν ο θρίαμβος της Δύσης.
Που όμως γέννησε την προβληματική διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και μας κληροδότησε το Μακεδονικό. Εζησα και την κατάρρευση του καθεστώτος Χότζα στην Αλβανία. Ακολούθησαν οι πόλεμοι στο Ιράκ, η νέα αρχιτεκτονική της ΔΑΣΕ, το Μάαστριχτ που υπογράψαμε μαζί με τον Τίμο τον Χριστοδούλου.
Χρόνια μετά από άλλη θέση θυμάμαι τη Γερμανική Ευρώπη. Της Μέρκελ. Την έλλειψη αλληλεγγύης, την τιμωρητική της διάθεση και την απουσία οράματος.
Με κορυφαίο παράδειγμα την κρίση στην πατρίδα μας. Αφού μας αμφισβήτησαν, αφού τους διαψεύσαμε θετικά και πιάσαμε τους στόχους μας ταχύτερα από ό,τι περίμεναν, στο τέλος μας…τράβηξαν το χαλί. Και μάλιστα, αφότου παραδέχθηκαν και ψήφισαν ομόφωνα ότι μπορούσαμε πια να βγούμε από τα μνημόνια!
Θυμάμαι το 2014, στη δική μας Προεδρία, που απελπισμένα προσπάθησα στις προγραμματικές μου δηλώσεις να αφυπνίσω τους ομόλογους μου για το νέο μεγάλο και επικίνδυνο πρόβλημα που είχε ήδη εμφανιστεί: η λαθρομετανάστευση. Επεσα σε τοίχο. Εκαναν ότι δεν μ’ άκουγαν. Αδιαφορούσαν. Το κατάλαβαν πολύ αργότερα, όταν το πλήρωσαν ακριβά και οι κοινωνίες τους και οι χώρες τους και οι ίδιοι. Ηταν τότε που η Ευρώπη ξεκίνησε να μη βλέπει πια μπροστά της.
Ήταν η Δύση που παρέπεε…
Και τώρα τι βλέπουμε;
- Προσωρινή ακυβερνησία στις ΗΠΑ, όπου ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος Τράμπ , με τελείως διαφορετικές απόψεις από τον Μπάιντεν, ακόμα δεν έχει αναλάβει τα καθήκοντά του. Όμως, η εκλογή του, από μόνη της, προκαλεί σεισμούς σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Για παράδειγμα, η θέση του για το ΝΑΤΟ
- Βλέπουμε ουσιαστική ακυβερνησία στη Γαλλία και στη Γερμανία κι ανύπαρκτο πλέον τον Γαλλογερμανικό άξονας! Την ώρα που η καρέκλα και της νέας Βρετανικής κυβέρνησης ήδη τρίζει.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν εκλεγεί κυβερνήσεις, που από τις Βρυξέλλες θεωρούνται “αιρετικές” ή “ακροδεξιές” ή “αντισυστημικές”: Ιταλία, Αυστρία, Ουγγαρία, Σουηδία, Φιλανδία, Ολλανδία, και αλλού.
Στην Ουκρανία συμπληρώνονται τρία χρόνια Πολέμου.
Το Ισραήλ πολεμάει σε δύο μέτωπα…
Στη Συρία χάος…
Ο διεθνής λοιπόν ορίζοντας ποτέ δεν ήταν τόσο σκοτεινός.
Η Ευρώπη, ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες δεν ήταν τόσο παραλυμένη.
Και η Δύση ποτέ δεν ήταν τόσο διχασμένη…
Φίλες και φίλοι,
Σε μια Ελλάδα που συνεχώς άλλαζε αυτά τα 50 χρόνια, μέσα σε ένα κόσμο που και αυτός μεταμορφωνόταν, υπήρξαν – ωστόσο – δύο “σταθερές”:
- Πρώτον, ότι έχουμε πάντα απέναντί μας μιαν απειλητική Τουρκία. Μια Τουρκία με όλο και πιο αναθεωρητική συμπεριφορά – σήμερα πλέον προς κάθε κατεύθυνση! Μια Τουρκία νέο-Οθωμανική, που δημιουργεί τριβές με όλους τους γείτονές της, αλλά που κύριος στόχος της είναι να αποτρέψει τη δημιουργία Κουρδικού κράτους στα νοτιανατολικά της και να επεκτείνει την επιρροή και τον έλεγχό της στα δυτικά της – σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτό που τώρα ονομάζει “Γαλάζια πατρίδα”. Να ελέγξει την Ανατολική Μεσόγειο.
- Δεύτερη σταθερά, η ένταξη και παραμονή μας στον Ατλαντικό γεωστρατηγικό χώρο. Στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση… Το ζήτημα όμως δεν είναι σε ποιο διεθνές πλαίσιο εντασσόμαστε, αλλά πώς λειτουργεί ο Συνασπισμός μέσα στον οποίον ανήκουμε. Και πώς λειτουργούμε εμείς οι ίδιοι μέσα σε αυτόν…
Διότι γεωπολιτική ένταξη σημαίνει να χτίζεις συμμαχίες όχι να αναζητάς συνεχώς “προστάτες”. Όταν χτίζεις συμμαχίες και αναλαμβάνεις ρόλους, σε εκτιμούν οι φίλοι σου και σε υπολογίζουν οι αντίπαλοί σου. Όταν αναζητάς “προστάτες”, οι φίλοι σου σε αντιμετωπίζουν ως “βαρίδι”, οι αντίπαλοί σου ως “εύκολο στόχο”, και στη μεγάλη ανάγκη σου, χάνεις τους “συμμάχους” και μένεις χωρίς “προστάτες”…
Ας δούμε, λοιπόν, τι οφείλουμε να κάνουμε:
- Πρώτον, έναντι της Τούρκικης επιθετικότητας να έχουμε αποτρεπτική πολιτική. Δηλαδή να γνωρίζει η Τουρκία ότι, αν επιχειρήσει επιθετική ενέργεια σε βάρος μας, θα αντιμετωπίσει δυσανάλογο κόστος και θα πάρει ανυπολόγιστο ρίσκο. Είναι σαφές ότι η Αποτροπή είναι η επιλογή που έχει ο λιγότερο ισχυρός, όταν δεν θέλει να υποταχθεί! Λέγεται Αποτροπή, γιατί, όταν γίνεται σωστά, αποθαρρύνει τον επιτιθέμενο. Αποτρέπει τη σύγκρουση! Διασφαλίζει τη σταθερότητα και την Ειρήνη. Μόνο που η Αποτροπή απαιτεί Πειστικότητα και Αξιοπιστία.
— Πειστικότητα, δηλαδή να έχεις τα μέσα να επιβάλλεις μεγάλο κόστος και ρίσκο στον επιτιθέμενο.
— Και Αξιοπιστία, δηλαδή να δείχνεις ότι αυτά που έχεις στη διάθεσή σου, είσαι αποφασισμένος να τα χρησιμοποιήσεις, αν προκληθείς.
- Η Αποτροπή όμως δεν φτάνει. Χρειάζονται και ενεργές συμμαχίες. Αληθινές συμμαχίες “κατά κοινού εχθρού”… Τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία άνοιξε πολλά μέτωπα γύρω από τα σύνορά της. Ουσιαστικά με όλους τους γύρω της. Άλλοτε της βγαίνει. Άλλοτε όχι. Όμως επιμένει… Και σίγουρα προχωρεί σε “υπέρ-επέκταση”- Overextension.
Δημιουργεί περισσότερους εχθρούς απ’ όσους μπορεί να αντιμετωπίσει – και εμπλέκεται σε περισσότερες εστίες έντασης απ’ όσες μπορεί να διαχειριστεί».
Ειδήσεις σήμερα
Τραμπ για πιθανότητες πολέμου με Ιράν: «Όλα μπορεί να συμβούν»