Ούτε καν η πίεση των πιστωτών προς τη Ν.Δ. να συναινέσει στα μέτρα που θα αποφασιστούν για την περίοδο μετά το 2019 δεν διευκολύνει την κυβέρνηση. Ο λόγος είναι ότι το αφήγημα που έχουν επιλέξει στο Μέγαρο Μαξίμου προβλέπει ταύτιση του Κυριάκου Μητσοτάκη με το ΔΝΤ απέναντι στον Αλ. Τσίπρα που πηγαίνει μαζί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Το ερώτημα είναι πώς θα υποστηριχθεί αυτή η θεωρία αν κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση συμφωνήσουν στα μέτρα που από κοινού ζητούν ΔΝΤ και Κομισιόν. Ακόμη και η ιδέα για ψηφοφορία με αυξημένη πλειοψηφία 180 εδρών είναι προβληματική για την κυβέρνηση από τη στιγμή που σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να απελευθερώνονταν κάποιοι από τους 153 και να έκαναν επίδειξη ανυπακοής εκ του ασφαλούς.

Με αυτά τα δεδομένα, δεν μπορούν να γίνουν σοβαρές προβλέψεις για τις επόμενες κινήσεις που θα κάνει ο Αλ. Τσίπρας αφού οι επιλογές του έχουν περιοριστεί δραματικά, θετική διέξοδος δεν διαφαίνεται και ο προβληματισμός του αναγκαστικά θα εστιαστεί στην ανεύρεση του λιγότερο κακού. Αλλά και ως προς αυτό οι γνώμες διίστανται. Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (λ.χ. ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου) πιστεύουν ότι πρέπει να γίνουν εκλογές γρήγορα για να συγκρατηθεί η φθορά του κυβερνώντος κόμματος και να επιχειρηθεί στη συνέχεια restart στα καθαρά νερά της αντιπολίτευσης, με την προσδοκία ότι η δεξιά παρένθεση δεν θα κρατήσει πολύ γιατί η Ν.Δ. θα πρέπει να υλοποιήσει τα άγρια μέτρα που θα εκκρεμούν λόγω της καθυστέρησης στο κλείσιμο της αξιολόγησης.

Την άποψη αυτή φέρονται να συμμερίζονται μέλη της κίνησης των «53+» και βουλευτές που έχουν σοβαρές πιθανότητες να επανεκλεγούν όσο και αν πέσει το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά την άλλη προσέγγιση, η κυβέρνηση πρέπει να επιμείνει στη λογική του success story ελπίζοντας ότι το κλείσιμο της αξιολόγησης, ανεξάρτητα από το βάρος των μέτρων, θα φέρει ανάπτυξη και ανατροπή της αρνητικής οικονομικής δυναμικής, με αποτέλεσμα, μεσοπρόθεσμα, να καταλάβουν οι πολίτες ότι κάτι καλό άρχισε να συμβαίνει.
Ομως, όσο ισχυρός και να είναι ο πειρασμός της εξουσίας, οι αισιόδοξοι της κυβέρνησης χάνουν διαρκώς επιχειρήματα. Υπάρχουν ενδείξεις ότι σύντομα θα δημοσιοποιηθούν στοιχεία που θα δείχνουν ύφεση και το πρώτο τρίμηνο του 2017, ενώ στο παρασκήνιο συζητείται σε τραπεζικούς κύκλους ενδεχόμενο σκλήρυνσης των capital controls. Επομένως, είναι πολύ δύσκολο να υποστηριχθεί η θεωρία ότι όλα πάνε καλά και προσεχώς θα πάνε καλύτερα.

«ΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΤΑΣ» ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ

Είναι πολύ πιθανό ότι το σχέδιο της ηγετικής ομάδας της κυβέρνησης εξαντλείται στο σύνηθες «βλέποντας και κάνοντας», δηλαδή η τακτική να επαναδιαμορφώνεται κάθε εβδομάδα, ίσως και κάθε μέρα αν προκύπτουν απρόοπτα. Με βάση τους κανόνες της κοινής λογικής, δεν είναι πολλά όσα μπορεί να συμβούν τους επόμενους μήνες.

● Στο τέλος της άνοιξης ή στις αρχές του καλοκαιριού κλείνει η αξιολόγηση, αφού ψηφιστούν στη Βουλή μέτρα (μείωση αφορολογήτου και συντάξεων, απελευθέρωση ομαδικών απολύσεων, ιδιωτικοποιήσεις στον τομέα της ενέργειας). Αρχίζει η τμηματική καταβολή των δόσεων, ενώ ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι καταβάλλει προσπάθειες για την ένταξη της χώρας μας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης παρά τη μη οριστικοποίηση μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη ρύθμιση του χρέους. Με το κλείσιμο της αξιολόγησης αλλάζει κάπως η εικόνα της ελληνικής οικονομίας και η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει ότι είναι θέμα μηνών η ανάκαμψη.

● Στο Eurogroup της 22ας Μαΐου ή σε ένα επόμενο της 2ας Ιουνίου οριστικοποιείται η τεχνική συμφωνία που θα επιτρέψει την προσωρινή χρηματοδότηση της χώρας και μένουν σοβαρές νομοθετικές εκκρεμότητες, η διευθέτηση των οποίων παραπέμπεται για το φθινόπωρο. Οταν πια θα έχουν διαμορφωθεί νέα δεδομένα στην Ε.Ε., μετά τις εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία, οι ηγεσίες των μεγαλύτερων χωρών της ευρωζώνης παίρνουν τις αποφάσεις τους για το ελληνικό ζήτημα επανεκτιμώντας την κατάσταση.

● Η αξιολόγηση δεν κλείνει και η χρηματοδότηση από τους θεσμικούς πιστωτές παραμένει παγωμένη. Οι εταίροι δίνουν δάνειο-γέφυρα (bridge loan) για να καλυφθούν οι εξωτερικές δανειακές υποχρεώσεις ύψους 7 δισ. ευρώ, το οποίο δεν περνά καθόλου από τα χέρια της κυβέρνησης, δηλαδή πληρώνουν μόνοι τους τον εαυτό τους. Εφόσον θέλουν να αποφευχθεί οπωσδήποτε το πιστωτικό γεγονός, υπάρχουν και άλλοι τρόποι να το πετύχουν, όπως η μετακύλιση των λήξεων των ομολόγων. Σε άλλη περίπτωση, θα μπορούσαν να μας αφήσουν στην τύχη μας και τότε η κυβέρνηση θα σάρωνε ό,τι υπάρχει στα αποθεματικά των φορέων του Δημοσίου για να αντεπεξέλθει στις εσωτερικές και εξωτερικές οικονομικές υποχρεώσεις. Το ερώτημα που θα έμενε ανοιχτό και θα απαντούταν στην πράξη είναι πόσο θα άντεχε έτσι η χώρα και αν θα εκπληρωνόταν η προσδοκία του ΣΥΡΙΖΑ για διαπραγμάτευση από μηδενική βάση με τη νέα γερμανική κυβέρνηση που θα σχηματιζόταν μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ιδανικά χωρίς τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη θέση του υπουργού Οικονομικών και με τον Μάρτιν Σουλτς πολιτικά ισχυροποιημένο.

● Ερχεται τελεσίγραφο από τους πιστωτές που απαιτούν την υπογραφή του πρωθυπουργού και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε συγκεκριμένα μέτρα, που εστιάζουν στο ασφαλιστικό και στο φορολογικό και έχουν χρονικό ορίζοντα πενταετίας τουλάχιστον. Ο Κυρ. Μητσοτάκης πιέζεται να δώσει γραπτές διαβεβαιώσεις στους εταίρους, ενώ σε όλα τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα της αντιπολίτευσης εκδηλώνεται αναστάτωση. Σε μια τέτοια περίπτωση, είτε θα φτιαχτεί ένα συγκυριακό εθνικό μέτωπο είτε δεν θα επιτευχθεί συναίνεση των κομμάτων σε κοινή στάση έναντι των πιστωτών και ο ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί να απαντήσει μόνος στο δίλημμα.

● Ο πρωθυπουργός ενημερώνει τη Βουλή για τις απαιτήσεις των πιστωτών και ζητά από όλα τα κόμματα να πάρουν θέση. Προκύπτει ότι οι εταίροι ζητούν μειώσεις συντάξεων από το 2018 μέχρι το 2023 και ότι το θέμα δεν είναι μόνο το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης αλλά και το τέταρτο πρόγραμμα (Μνημόνιο) για την περίοδο μετά το τέλος του τρέχοντος τον Αύγουστο του 2018. Η Ν.Δ. επιμένει στο αίτημά της για εκλογές και ο Αλ. Τσίπρας σηκώνει το γάντι και ορίζει ημερομηνία προσφυγής στις κάλπες.

● Ο πρωθυπουργός λόγω αδιεξόδου στη διαπραγμάτευση με τους πιστωτές αποφασίζει να καταθέσει την εντολή του ώστε να ανοίξει η διαδικασία σχηματισμού νέας κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιμένει στο αίτημα για εκλογές και η πρωτοβουλία των κινήσεων ανήκει πλέον στη Φώφη Γεννηματά που παίρνει την τρίτη διερευνητική εντολή, αφού η Δημοκρατική Συμπαράταξη είναι πια τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη (μετά την ανεξαρτητοποίηση Κουτσούκη από τη Χρυσή Αυγή).

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής